KOMİSYON KONUŞMASI

ERHAN USTA (Samsun) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Bakanım, şimdi, önce teknik bir şey sorayım ben. Bu hane tanımı nedir, bir arkadaşlardan birisi bize bir açıklama yaparsa. Hane içinde gelir deniliyor ya, ona ilişkin teknik bir şey yapalım onun üzerine değerlendirmeme devam edeceğim.

AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI MÜSTEŞAR YARDIMCISI MUSTAFA KARAMAN - Efendim, aynı adreste yaşayan kişileri kastediyoruz.

ERHAN USTA (Samsun) - Tamam.

Şimdi, burada aslında Sayın Başkan, bana göre önemli bir şey yapıyoruz. Ya, bu sosyolojik bir durum. Yani bir ortalama hane gelirinden bir karı koca gelirine doğru bir aslında kanunda bana göre radikal bir değişiklik yapıyoruz. Tabii, toplumun sosyal yapısında nasıl bir değişiklik olduğu da şimdi bu noktaya gidiyoruz, onu ben bilmiyorum yani bu muhtemelen bunun altında ciddi bir gözlemin veya işte ciddi bir bilimsel çalışmanın bana göre olmuş olması lazım. Şimdi, ortalama kişi başı hane geliriyken yani 200 liralık bir şeyin yine az olduğu iddia edilebilir ama bu bir anlamda da tamam, tolere edilebilir işte hanenin çalışanları var, eş var, çocukları var, ortalama da kişi başı böyle bir gelir. Ama şimdi biz hane gelirinden karı koca gelirine gidiyorsak artık diyelim ki bir tane anne düşününün, kocası da yok, işte oğluyla kalıyor, yani şimdi normalde oğlunun iyi bir geliri var, annenin hiçbir geliri olmayabilir hatta şöyle diyelim, oğlu milletvekili, şimdi bu yeni kanuna göre hiçbir geliri olmayan ama milletvekili olan oğlunun yanında kalan bir anneye 65 yaş aylığı bağlanabilecek çünkü kendisinin bir geliri yok. Şimdi, tabii, bu kamu vicdanı açısından nasıl bir şey ortaya çıkartır ve onun haricinde sosyolojik olarak hakikaten böyle bir noktaya mı geldik, artık yaşlılarımıza bakmayan filan bir sosyal yapıda böyle bir gelişme mi oldu, böyle bir değişim mi oldu buna bakmak lazım. Bu böyle hemen, yani bunu böyle değiştiriverelim şeklinde düşünülecek bana göre bir şey değil. Eğer böyle bir dönüşüm olduysa yani artık yanında kalıyor olsa bile çocuğunun geliri ebeveyninin gelirine hiçbir şekilde etki etmiyorsa, ona bakma yükümlülüğünü filan yerine getirmiyorsa o zaman Sayın Bekaroğlu'nun dediği gibi bu 200 liralarla filan bu iş olmaz yani bunu çok ciddi miktara çıkarmak lazım. Anlatabiliyor muyum? Eskiden daha makul olabilecek, hane içerisinde düşünüldüğünde daha makul olabilir belki 200 liralık gelirle hani filan denilebilir ama şimdi artık böyle bir şey yoksa bunlar 200 liralar filan değil, 500 lira, 600 lira, 700 lira, 800 liraya filan çıkarmak lazım bunu. Yani bu nasıl bir çalışmanın ürünü olarak buraya geldi ben bunu bilmiyorum. Dolayısıyla ya bunu hakikaten böyle bir sosyal dokuda bir değişim varsa artık çocuklar aileleriyle aynı hane içerisinde olmalarına rağmen onun geliri diğerine etki etmiyorsa, diğerinin refahına bir katkı sunmuyorsa bunu çok yüksek miktarlara çıkarmak lazım. O sosyal dokuda böyle bir değişiklik yoksa bu değişikliği yapmamak lazım. Benim bir teknisyen olarak, yani bir siyasetçi gözüyle filan meseleye bakmıyorum ama bir teknisyen olarak meseleye bakış şeklim budur. Bu konuda ben Sayın Bakandan da eğer bir değerlendirme gelirse mutlu olurum.

Diğer bir husus, burada şimdi tabii, kanunda 1620, arkadaşlar da, ben de aynı şekilde şimdi, tabii biz buradan "shortcut" yaparak bilgi aldık, bütçe kanunuyla meğer bu değiştirilmiş. Bütçe kanunuyla değiştiriliyor ama bütçe kanunu tabii yıllık değiştirir, kanunu değiştiriyor, tabii kanuna işlenmiyor. Şimdi, bu da hakikaten yaptığımız bütçe kanunundaki nelerin olması gerektiği hususunda hep eleştirilerde bulunuyoruz ya onun yine bir şeyi, oradaki eleştiriyi ne kadar haklı olduğunu ortaya çıkarmış bir şey.

Şimdi, bakın, mevzuatı, yani Başbakanlık mevzuat.gov.tr'yi açtığınızda orada karşınıza 1620 çıkıyor. Bütçe kanunuyla gelen 2332'den hiç bahsetmiyor orası. Çünkü bütçe kanunu bunu sürekli olarak değiştiremez anladığım kadarıyla. Bir de 2332'yle katsayı olan 0.088817'yi çarptığınız zaman da 207 lira çıkıyor. O nasıl oluyor diye arkadaşlar yine "off the record" soruyoruz, yüzde 5 ne var diyorlar o da bir başka yerden başka bir ek ödeme varmış, o da bu kanunda işlenmiş değil. Yine bizim kanunlarımızın işlenebilme açısından aslında ciddi bir sıkıntısı olduğunu bu durum gösteriyor.

Özetle, ben eğer dediğim gibi sosyolojik olarak bir değişim olduysa toplumun dokusunda bu rakamları çok daha yüksek boyutlara bugün burada bir önergeyle çıkartalım. Bu rakam 200 lirayla çoğunun geliri hiçbir şekilde annesine babasına bir katkı vermiyorsa 200 lirayla geçinilmez. O zaman düzgün bir gelir vermemiz lazım. Eğer böyle bir dönüşüm yoksa da belki bunu eski hâlinde tutmak lazım.

Teşekkür ederim.