KOMİSYON KONUŞMASI

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Şimdi, Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; usulle ilgili itirazım şu: Sayın Bakan, özellikle sizin dinlemenizi rica ediyorum çünkü bana göre 5018 sayılı Kanun'dan sonra yaptığımız ilk geçici bütçe bu. Yani biz Türkiye Cumhuriyeti olarak ilk defa "geçici bütçe" kavramını 5018 sayılı Kanun'da kullandık, ondan önce "geçici bütçe" kavramı yok bizim mevzuatımızda. 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu'nda "geçici bütçe" kavramı yok. Daha önceki kanunlarda da şöyle bir ifade kullanılıyor: Mesela 2002'de en son yapılan, 2003 için yapılan Bütçe Kanunu'nda şöyle diyor: "2003 Malî Yılı Genel ve Katma Bütçeleri Kanunlaşıncaya Kadar Devlet Harcamalarının Yapılmasına ve Devlet Gelirlerinin Tahsiline Yetki Verilmesine Dair Kanun." Tahsilat yapılmasına ve harcama yapılmasına cevaz veren bir kanun. Yani bütçe kanunu değil bu 2002'deki.

Şimdi siz bunu kopya etmişsiniz, o alışkanlıklar bugüne gelmiş. Hâlbuki 5018'de geçici bütçeden bahsediyor, ilk defa geçici bütçe 5018'le getirildi, burada var. Geçici bütçe, adı üzerinde bütçe; geliri de olacak, gideri de olacak.

Sayın Bakan, siz şimdi burada harcamalar yapıyorsunuz. Anladığım kadarıyla 200 milyar liraya yakın ilk üç ayda harcama yapacaksınız. Bunun kaynağı ne olacak? Tahsilat devam edecek ama ne olacak kaynağı? Ya tahsilat yeterli olmazsa borçlanma yapacaksınız. Borçlanma yetkisi aldınız mı? Ne kadar borçlanma yapacağınızın, ne kadar tahsilat yapacağınızın, özel gelirlerinin ne olduğunun bilinmesi lazım. Eğer bütçeyse bütçe mantığı bunu gerektirir.

5018'e bakın -Sayın Başkan, siz de- madde 3 Tanımlarda, ondan sonra (f) fıkrası, (g) fıkrası kamu kaynaklarının ne olduğu, madde 7, madde 13 (g), (h), (m) fıkraları, madde 19.

Sayın Bakan, "Karşılığı gösterilmek kaydıyla ancak bir bütçe yapılabilir, harcama yapılabilir." diyor. Anayasa'mızda da var bu.

Şimdi, biz bütçe diye getirdik. 2002'deki gibi tahsilata ve harcamaya cevaz veren bir kanun. Bu, bütçe değil, geçici bütçe değil. Bir şeyler değişti. Siz eski alışkanlıkla, geçici bütçe gibi, geçici bütçe getirmeniz gerekirken tahsilata ve harcamaya yetki veren bir kanun getirdiniz. Geçici bütçe değil bu. Bütçenin belli bir dönemdeki -burada dönem var, ilk üç ay- gelir ve harcamayı göstermesi gerekir. Hani gelir, nelerden oluşacak, ne kadar borçlanacaksınız?

Bakın, yeni dönemde 2000'li yıllarda Avrupa Birliğine de müracaatımızla 5018 çıktı, 4749 çıktı, Bankalar Kanunu çıktı, Ticaret Kanunu değişti, SPK Kanunu değişti, mali mevzuatımızda çok büyük, önemli değişiklikler oldu, kamu mevzuatımızda da önemli değişiklikler oldu. Hâlâ eski alışkanlıkla siz tahsilat ve harcamaya yetki veren bir kanun getirmişsiniz. Bu, 5018 mantığına aykırı, 5018'de böyle bir şey yok. Geliri mutlaka göstermek zorundasınız. Yani küçük bir, kıst bir bütçe yapmak zorundasınız. Adı üzerinde geçici bütçe. Siz harcama yapabilirim diyorsunuz.

Peki, bu harcamaları karşılayamazsanız ne olacak? borçlanmaya gideceksiniz. Ne kadar borçlanmaya? 4749'a göre ne kadar borçlanma yapabilirsiniz? Onun da limiti var. Nasıl yapacağız bunu? Bu, mantığına aykırı bu kanun silsilesinin. Kamu maliyesi böyle değil, farklılaştı, bunu en iyi sizin bilmeniz lazım. Bu dönemde siz bürokraside bulundunuz, müsteşarlık yaptınız. Bunun değişmesi gerekir.

Bakın, ilk defa geçici bütçe yapıyoruz, 5018'den sonra ilk defa yapıyoruz. Daha öncekiler geçici bütçe değildi, özellikle söylüyorum. Sadece harcama yapılmasına özellikle zorunlu harcamaların, cari harcamaların, personel harcamalarının yapılmasına cevaz veren bir kanundu. Adı üzerinde, bakın diyor ki: "Tahsilat ve harcama yapılmasına cevaz veren kanun" Öyleydi hakikaten ama bu, bütçe. Geliri olacak, geliri belli olacak, gideri olacak, bir tahmini olacak bunların. Tabii, kesin olarak ortaya koyamazsınız ama bir tahmini olacak. Yok böyle bir şey.

Bakın, 5018'in 19'uncu maddesini gösteriyorsunuz. Evet, 19'uncu maddede diyor ki: "Geçici bütçe uygulaması altı ayı geçemez. Cari yıl bütçesinin yürürlüğe girmesiyle geçici bütçe uygulaması sona erer." Ama ondan önce de "Geçici bütçe ödenekleri, bir önceki yıl bütçe başlangıç ödeneklerinin belirli bir oranı esas alınarak belirlenir." "Belirli bir oranı esas alınarak belirlenir." Giderler için bunu yapacağız.

Gelirler tahmini olarak konacak. Yani orada gelirlerle ilgili bir şey söylenmemesi gelirin olmayacağı anlamına gelmiyor. Bütçe, adı üzerinde. Her hâlükârda o geliri göstermek zorundasınız. Vergi mi, özel gelirler mi, borç mu, bunları koymak zorundasınız. Buna göre yapalım. İlk defa yapılıyor. Bu sizin için çok önemli bir olay Sayın Bakanım. Bunu doğru dürüst yapalım, örnek olsun bundan sonrasıyla ilgili olarak. Onun için bunu geri çekin, cumartesi, pazar çalışmaya hazırız, çıkaralım, doğru yapalım ama. İlk yapıyoruz. İlk defa yaptığımız bu işin, geçici bütçenin doğru olmasını temin edelim, bundan sonrakilere de örnek olsun.