KOMİSYON KONUŞMASI

BAŞKAN - Değerli arkadaşlar, bugün görüşeceğimiz teklif ve tasarılar ülkemizin enerji sorunlarıyla ilgili gerek bürokratik gerekse uygulamaya dönük düzenlemeleri içermektedir. Türkiye enerji talebinde Çin'den sonra 2'nci sırada bulunmaktadır. Ülkemizin yıllık yüzde 7,8 oranında enerji talebi artışı Avrupa Birliği ortalamasının yaklaşık 4 katı üzerindedir. Hepimizin bildiği gibi Türkiye enerjide dışa bağımlı bir ülkedir. Son on yıl içerisinde yenilenebilir enerjiyle ilgili yapılan yatırımlar, Türkiye'de temiz enerji üretiminin neredeyse yüzde sıfırlardan bugün yüzde 6'lara kadar çıkmış olması fevkalade önemsememiz gereken önemli bir husustur. Ben bu anlamda hem Hükûmetimizi hem bugüne kadar bu noktada destek veren, çaba gösteren bu iyileşmeyi sağlayan bütün Hükûmet mensupları ve bakanları tebrik ediyorum.

Türkiye elektrik enerjisi üretiminin kaynaklarına baktığımızda, pasta dağılımında 2015 yılı itibarıyla doğal gazın yüzde 37,9'da olduğunu, kömürün yüzde 28'lerde, hidronun yüzde 25,8, rüzgârın yüzde 4,4'te, diğer enerji kaynaklarımızın da yüzde 4 şeklinde yer aldığını ifade etmemiz mümkün. Yenilenebilir elektrik üretiminin yüzde 4'lerden 2023 yılındaki hedef olarak hükûmetler tarafından yüzde 30'lara kadar çekilecek olmasının, böyle bir hedefin konmasının ben hem çevre açısından hem de ülkemizin geleceği açısından fevkalade önemsenmesi gerektiğinin altını çizmek istiyorum.

Bugün görüşeceğimiz konulardan bir tanesi de -yani benden daha eski, başlanmış tarihine bakıyorum- nükleerle ilgili ve Türkiye'de uzun yıllardır, yaklaşık altmış yıldır devam eden bir serüvenle ilgili de görüşmeleri yapacağız.

Öncelikle, dünyadaki enerji üretim pastasındaki yüzde 13'lük payın 434 reaktörle nükleer santrallerden karşılandığını ifade etmemiz lazım. Bunun dağılımına baktığımızda, ülkeler içerisindeki dağılımına baktığımızda Fransa'da bu rakamın yüzde 74'lerde, Slovakya'da yüzde 51'lerde, Belçika'da 51'de, Japonya 59'da, Almanya'nın yüzde 28'de ve Amerika'nın yüzde 18'lerde olduğunu görmemiz mümkün. Ülkemizde ise, ifade ettiğim gibi, yarım asrı aşan süreç 2010 yılından itibaren ete kemiğe büründüğünü ya da kuvveden fiile doğru artık yol aldığını ifade etmemiz mümkündür.

Teklif ve tasarılarla getirilen önemli bir düzenleme de ülkemizde yenilenebilir enerjiyle ilgili, gerek HES'lerin gerek RES'lerin gerekse GES'in yani hem hidronun hem rüzgârın hem de güneşle ilgili yapılacak yatırımların, makine ekipman ve tesisatların yerli üretimle ilgili yapılması ve bunların teşvik edilmesiyle ilgili kanuni düzenlemedir.

Tasarı ve teklif genel olarak, kıyı kenar çizgisi dışındaki yapıların ruhsatlandırılmasıyla ilgili düzenleme getiriyor. Nükleerle ilgili yani nitelikli yapı olan nükleerle ilgili ihtisas gerektiren yapı, izin ve denetimlerle ilgili düzenlemeler yapıyor. Yerli ve yenilenebilir kaynaklarla ilgili elektrik üretimindeki payın artırılmasını öngörüyor. 74 ilimizde bugün doğal gazla ilgili dağıtımımız var ancak küçük ilçelerle ilgili süreçle ilgili de yeni bir düzenleme ve yaptırım getiriyor. Doğal gaz depolanmasının yüzde 10'lardan yüzde 20'ye çekilmesiyle ilgili düzenleme söz konusu. Bir de ilk defa, bir Soma faciasında ve bütün kömür madenlerinde "grizu" diye tanımlanan maden facialarını hatırlamıştık, oradaki metan gazıyla ilgili, bunun da satışı, pazarlanmasıyla ilgili düzenleme getirmekte.