ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Niğde'nin Bor ilçesinde Toprak Mahsulleri Ofisine ait 8 kapalı depo, 13 de açık silo vardı. Yaklaşık on yıl önce burası kapatıldı. Şimdi burası "Bally"cilerin filan merkezi hâline geldi. Oysa kullanılabilecek bir tesis. Neden bur tesis değerlendirilmez, niye kapandı, tekrar ofisin bölgede açılması düşünülüyor mu?

Ayrıca, o dönemde ben gazetecilik yapıyordum. Verileri olduğu için söylüyorum: Bor'a gelen tarım oranın talebi doğrultusunda, iş görür biçimdeydi. Niye kapatıldı, neden gerek duyuldu? Başka yerlerde de benzer, sanırım, kapanmalar olmuş.

Niğde'ye mısır kurutma tesisi kurulması programda var mı? Ceylanpınar'da alım yapılmadığı sayın vekilimizin sorusu üzerine belirtilmiş. Orada tarım durdu mu, yok mu, yapılmıyor mu? Mısır, pirinç, tahıl alımında ürün tüccara geçince müdahil olunuyor. Siz onu fiyat oluşması diye söylüyorsunuz ama genel kanı şu: Tüccar ürünü alıyor. Ürün tüccardayken fiyat açıklanıyor ve ürününü satamayacağını düşünen üretici düşük fiyatlarla tüccara ürününü veriyor. Tüccar da topladığı ürünü getirip ofise veriyor yönünde bir düşünce ve yaklaşım çok yaygın.

Patatesle ilgili, 1977 yılında alım yapılmıştı üreticinin mağduriyetini önlemek için ve bunun TMO eliyle dağıtımı gerçekleşmişti. Bu yıl da benzer bir sorun var. Bu anlamda müdahil olunmadı. Keza, TMO'nun kuruluş amacı o gün için tahıla yönelikse de daha sonra farklı ürünleri aldığını da görüyoruz. Narenciyede yaşanan sorunda, patateste yaşanan sorunda TMO kendisini bu konuda işlevli kılmayı veya bu yönde bir çalışma yapmayı planlıyor mu?

Pirinçle ilgili de yaşanan sorun vardı. Bu yıl o yüzden intihara varacak olaylar yaşandı üretici yönünde. Bu konudaki TMO'nun müdahil noktası nedir?

Ekmek İsrafını Önleme Kampanyası'nda 806 farklı kurum kuruluş iş birliği, 856 etkinlik oluşturuldu. Bana göre çok doğru bir projeydi, kurumların da buna destek vermesi gerekiyordu. Bu bağlamda yapılan çalışmaların yansıması sonucu acaba yapılan masraf kadar ekmek israfını önledik mi, yoksa o ekmek israfı için yapılan kampanyaya harcanan tutarı ekmek alıp fakirlere dağıtsaydık daha mı faydalı olurdu?

Bu, Hisarcık ilçesinde haşhaş kapsülleri aşırı yağıştan zarar gören, rekoltesi düşen ve elinde 3-5 kilo haşhaş kapsülü olan üreticiler ürünlerini bir yere topluyorlar, 45 kilometre uzaktaki Gediz ilçesine götürmek için TMO yerine belediye araç veriyor. Bu üreticilere TMO ajansının bir araç vermesi çok mu zordu ki kamuoyuna yansıyacak kadar haber değeri taşıdı?

Üreticinin aleyhine bir durum gelişmemesi konusunda takipçi olunduğu söyleniyor ama genelde TMO'nun takip ettiği her üründe de üreticilerden alanda önemli ölçüde tepki oluşuyor. Mısır alımlarında taban fiyatların açıklanması gene sorun. Bu anlamda Toprak Mahsulleri Ofisi açıkladığı fiyatın ucuz olduğu, bu yönden de üreticinin mağdur olduğu yönünde gene kamuoyuna sıkça yansıyan haberler mevcut. Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanının da piyasa tüccarın insafına bırakıldığı, Türkiye'nin üretim açığının olduğu, mısıra bile özen gösterilmediği, çiftçinin küstürüldüğü yönünde kamuoyuna yansıyan açıklamaları bu yönde de kuruluşun gerekli müdahaleyi zamanında yapmadığı kanısını yaygınlaştırıyor.

Bir de tabii ki biraz evvel sorduğum soruda görevden alınmalarla ilgili Sayın Bakanın açıklamaları var, o da paralel yapı örgütlenmesinin kurumda olduğu yönünde. Şimdi, doğal olarak kurumlarda böyle şeylerin olması, kamuoyuna açıklanmasıyla en üst düzeyde görevden alınmaların oluşturduğu sanırım ki bir dalgalanma olur çünkü ben gerek özel sektörde yöneticilik yaptım gerek kamuda yöneticilik yaptım, en üst noktada ve en önemli mevkilerdeki kişilerin paralel yapıyla ilgili suçlanarak görevden alınmasının kurumunuzda sanırım farklı yansımaları da olacak. Bu çalışma faaliyetlerinizin önümüzdeki dönemde sorunlu olmasına vesile olacak bir durum mudur? Bu konuları dilerseniz şimdi, dilerseniz yazılı olarak bildirebilirsiniz.

Teşekkür ediyorum.