MEHMET PARSAK (Afyonkarahisar) - Sayın Başkanım, saygıdeğer milletvekilleri, Sayın Başbakan Yardımcım; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bu Siyasi Etik Kanunu Teklifi'yle ilgili sözlerime geçmeden önce, konu açıldığı için, bir diyaloga da konu olduğu için bir hususu da kayda geçmesi bakımından ifade etmek isterim.

Bu dokunulmazlık dosyalarıyla alakalı olarak biz de Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına hem dilekçeyle müracaat ettik ben de Komisyon üyesi olarak burada inceleme noktasında gerekli görüşmeleri yaptım. İşin açıkçası, o fişlerin tamamını inceleme imkânımız da oldu ve biz bunlardan bir tablo kendi gayretlerimizle oluşturup, bununla ilgili genel bir değerlendirmeye varmak için. Sonrasında da hani, ihtiyaç gördüğümüz dosyaları... Tüm dosyaları inceleme ihtiyacı görmüyoruz, Seçim Kanunu'na muhalefet, işte basın yoluyla hakaret, vesaire, bunları çok kapsamlı inceleme gereği... Ama özellikle "Şu dosyaya bakmak istiyoruz." dediğimiz zaman da hani, orada imkân dâhilinde bakabildik fakat burada işi kolaylaştırmak bakımından şey yapılabilirdi. Resmî bir belge verilmemesi gerektiğini ben de benimsiyorum. Nitekim o zaman görüştük de. Bu, sonrasında istismar edilerek "Bakın, işte Komisyondan aldığımız resmî belge de şunu göstermektedir, şu milletvekili hakkında şöyle bir dosya vardır." vesaire denilmesinin önüne geçmek bakımından.

Fakat, bizim orada yaptığımız işi angaryaya dönüştürmemek adına zaten Komisyon uzmanlarımızın yaptığı birtakım çalışmalar olduğu muhakkak. Bunları böyle bir elektronik ortamda, resmî olmayan bir şekilde yani hani bir mühre, bir yazıya, bir imzaya filan bağlamadan... Çünkü nihayet yaptığımız şey aynı yere varıyor ve biz gün gün emeklerle...

Bir de çakışmalı oluyor. Mesela ben gidiyorum oraya, çalışacağım ama yeni dosyalar gelmiş, komisyondaki uzman arkadaşlarımız onları incelemek zorunda, onların birinci derecede sorumluluğu, benim de birinci derecede hakkım, yetkim, bir an önce ben de haberdar olmak istiyorum. Yani, bu çakışmalara meydan vermemek bakımından, belki elektronik ortamda bunu kolaylaştırıcı mahiyette -uygulamaya dönük olarak söylüyorum- bu yapılabilirse daha iyi olabilir veya olabilirdi. Zaten şimdi o yönde bir Anayasa değişiklik teklifi de geldiği için, bu artık farklı bir boyut kazandı. Ben bu bağlamda sadece zapta geçmesi bakımından söyledim bunu.

BAŞKAN - Bir şey söyleyebilir miyim bunun üzerine Mehmet Bey.

MEHMET PARSAK (Afyonkarahisar) - Tabii.

BAŞKAN - Şimdi, tabii daha önce sadece dosyalar buraya geliyor, dosyalar muhafaza ediliyor ve tabii, dosyanın da tamamını gönderiyor başsavcılık veya mahkeme ve diyelim, milletvekilliği süresi sonunda dosya iade ediliyor. Tabii, dosyaların içerisinde gelen evrakla ilgili de aslında çok ciddi bir sistematik de yokmuş yani tek tek evrakları kontrol ederek her aşamada teslim almak lazım. Bunu başarabilme imkânı yok. Bununla ilgili biz birtakım çalışmalar yaptık.

MEHMET PARSAK (Afyonkarahisar) - Bu dönem yapılıyor, evet, onu biliyoruz.

BAŞKAN - Yaptık, Adalet Bakanlığıyla görüştük, Başbakanlıkla görüştük, her aşamada bunların kontrol edilerek alınmasına dair Meclis Başkanlığımızla görüştük.

Bir de ayrıca, tabii, dosyalar incelenirken de muhtemeldir yani evraklarla ilgili hasar görmesi, kaybı gibi durumlara rastlanmıştı daha önce. Tabii, bunların önüne geçmek için biz Meclis Başkanlığımızla da yazışarak, taranmak ve dijital ortama aktarılmak suretiyle böyle muhafaza edilmesine dair gerekli koruma tedbirlerini de alarak bu yazışmaları da yaptık. Hem incelemeyi de kolaylaştıracak bir husustur. Tabii, tamamlanabilmiş değil. Takdir edersiniz ki bu kadar dosya, tek tek hepsi şu anda aktarılmaya çalışılıyor.

MEHMET PARSAK (Afyonkarahisar) - Çuvallarla eki olan fezlekeler var yani.

BAŞKAN - O "bilgi fişi" dediğiniz şey de "bilgi formu" diyoruz biz ona.

MEHMET PARSAK (Afyonkarahisar) - Tabii.

BAŞKAN - Yani, ayrıntılı olarak, nereden geldiği, işte kayıt numaraları, kısaca bilgilendirme...

MEHMET PARSAK (Afyonkarahisar) - Çok da faydalı oldu.

BAŞKAN - Evet, o biraz daha kolaylaştırıyor. Gerek görülürse elbette dosyaları inceleme imkânı da var.

Buyurun.

MEHMET PARSAK (Afyonkarahisar) - Bunu böyle tamamladıktan sonra esas konumuz olan Siyasi Etik Kanunu Teklifi'yle ilgili değerlendirmelerimi arz etmek istiyorum.

Konuşmaların başında Sayın Başkan dünya uygulamalarından birtakım örnekler verdi, keza 19'uncu Dönemden bu yana olan yapılmış çalışmalar hakkında bizi bilgilendirdi sunuşunda. Arkasından, bu teklifin asıl sahibi durumunda, teklif sahiplerinden Sayın Üstün, bununla ilgili gene detaylı bilgiler sundu, Sayın Başbakan Yardımcımız bu konuyla ilgili tarihsel perspektifte de bir değerlendirme yaptı, bunlara ilişkin normların nerelerde bulunduğunu, yüzyıllar öncesinden geriye getirip bu dönemle birlikte karşılaştırarak verdi ve hatta, her 2 AK PARTİ milletvekili de bu konuda parti uygulamalarından da bahsettiler. Diğer milletvekillerimiz bahsetmedi ama eminim ki tüm siyasi partilerin hem parti programlarında hem tüm seçim beyannamelerinde siyasi etiğe ilişkin teklifleri, taahhütleri mutlaka vardır, bunu da böylelikle kayda geçmiş olayım. Nitekim, Milliyetçi Hareket Partisinin de hem parti programında hem de istisnasız tüm seçim beyannamelerinde bu çerçevede taahhütleri bulunmaktadır. Bu, siyaset kurumu için başlı başına çok önemli bir düzenlemedir. Dolayısıyla da yani buna yaklaşırken tarihsel örnekler verildi, günümüzden örnekler verildi, Sayın Dora, bir Avrupa Birliği Başbakanının bir çikolata alırken...

EROL DORA (Mardin) - Dışişleri Bakanı...

MEHMET PARSAK (Afyonkarahisar) - Dışişleri Bakanının yani bir siyasetçinin, devletin kendisine tahsis ettiği kredi kartı örneğini verince, ben, ondan ilhamla, kendi kültür ve medeniyet kodlarımızdan bir örneği paylaşmak isterim. Biz Hazreti Ömer'i hiç unutmayız bu konuda; kendi işlerini görürken başka bir lamba kullanan, devlet işlerini görürken başka bir lamba kullanan, bu derece hassas olan bir medeniyetin, bir kültürün mirasçısı olarak, siyasi etik düzenlemelerine bakarken, işte, son yıllardaki Avrupa örnekleri vesaireleri de değil sadece veya ta işte İlk Çağ filozoflarına varıncaya kadar da değil, kendi kültür ve medeniyet kodlarımızda da bunun çok güzel örnekleri var. Nitekim, Sayın Başbakan Yardımcımız Kutadgu Bilig'e atıf yaptı. Gerçekten, en temel, bu konudaki siyasi etik norm bütünlerinden bir tanesidir. Bu derece de önemli bir konu.

Dolayısıyla, hepimizi de ilgilendirmesi itibarıyla, biraz önce Sayın Milletvekilimiz Oktay Öztürk Bey de ifade etti, bunu daha uzlaşmacı bir yaklaşımla hayata geçirebilmek için, bir alt komisyon kurulup detayların orada daha etraflıca konuşulabilmesi mümkün. Nitekim, biraz önce bakma fırsatım oldu, Avrupa Birliği Uyum Komisyonu -alt komisyon olarak baktığımda- oradaki muhalefet şerhlerini, bizim Bursa Milletvekilimiz Kadir Bey, bu kanun teklifinin esasen geri çekilip, içinde bulunduğu yanlışlıklar, eksiklikler vesaire itibarıyla yeniden geri getirilebileceğini ifade etmiş. O da düşünülebilecek bir yoldur çünkü benden önceki sayın milletvekillerinin de ifade ettiği gibi, adı "Siyasi Etik Kanunu" olmakla birlikte, sadece milletvekilleri bağlamında düzenlemeleri içeren ve fakat esasen bunlardan daha çok, yürütme, Cumhurbaşkanlığı, Bakanlar Kurulu, Başbakan, bakanlar ve mahallî idareciler özellikle, belediye başkanları, seçilmiş yerel yöneticiler, belediye meclis üyeleri, il genel meclisi üyeleri, hatta, özellikle iktidar partisi -mevcuttaki iktidar partisini kastetmiyorum sadece- iktidar partisi il başkanları, ilçe başkanları dahi... Yani genel anlamda siyasete bir etik düzenleme kazandırabilmek bakımından, bu daha kapsamlı bir şekilde, kanun teklifi geri çekilmek suretiyle böyle de yapılabilir fakat biraz önce sayın milletvekilimizin ifade ettiği gibi, gördüğüm kadarıyla o yönde bir önerge de verildi. Yani, bir alt komisyonda da bunları gidermeye matuf olarak bir çalışmaya konu edilebilir ve böylelikle benden önceki milletvekillerinin de ifade ettiği -ben daha fazla detaya girmek istemiyorum- bir alt komisyon çalışması olursa orada her maddeyle ilgili, her konuyla ilgili ayrı ayrı, detaylıca görüşülür ama o eksiklikleri, yanlışlıkları ve çelişkileri giderebilme amacına matuf olarak bu alt komisyonda bu çalışmalar yürütülebilmelidir, yürütülmelidir, onu ifade ediyorum.

Bir de ben en fazla şunu önemsiyorum: Benden önceki hatipler de ifade etti, bu konu Anayasa'mız başta olmak üzere, mevcutta, yürürlükte bulunan bütün kanunlarımız içerisinde de dağınık birtakım düzenlemelere sahip. İşte Anayasa'mızda var, Mal Bildiriminde Bulunulması Kanunu'nda var, Belediye Kanunu'nda var, avukatlık... Neye bakarsak bununla ilintilendirilebilecek kanun hükümleri var ama burada bir temel kanun getirerek bunları düzene kavuşturmak istiyoruz. Düzene kavuştururken de hayat içerisindeki uygulamaları da nazara aldığımızda, burada önemli olanın kanunu çıkarmaktan... Evet, kanunu mutlaka çıkaracağız ama sıkı bir yaptırım sistemine sahip bir kanun çıkarmak lazım. Yoksa "dilek ve temenniler" başlığında bir kanun yaklaşımıyla bu meseleyi kökten çözemeyiz. Hâlbuki biz bunu çözebilmeliyiz. Biz milletvekili olarak siyasetçiyiz. Hem siyasetçi hem milletvekili olarak her şeyden önce kendimizle ilgili bu tarz tartışmaları ortadan kaldıracak şekilde adaletli, sıkı bir yaptırım sistemine sahip bir kanun olmalı Siyasi Etik Kanunu, bunu özellikle ifade etmek istiyorum. Diğer hususlar daha teferruat kabilinden ve o çerçevede de alt komisyonda o diğer hususları ifade etmek üzere, o haklarımızı da oraya ileri sürerek saygılarımla selamlıyorum sizleri.