KOMİSYON KONUŞMASI

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Teşekkür ediyorum Başkanım.

Ben de sözlerimin başında hava şehitlerimize rahmet diliyorum, mekânları cennet olsun.

Bugün aynı zamanda 12 Kasım, 1999 Düzce depreminin yıl dönümü. Bu vesileyle, depremde vefat eden vatandaşlarımızı da buradan anmak istiyorum. Şehrin yüzde 83'ünün yıkıldığı depremden sonra, daha sonra yeni yapılaşmayla şehrin şu an yaklaşık yüzde 80'inde deprem şartnamesine uygun olarak yeniden yapılaşılmıştır. Bu anlamda, tekrar aynı acıların yaşanmaması için var gücümüzle çalışacağımızı ifade etmek istiyorum.

Süremin azlığı nedeniyle hızlıca birkaç hususa değinmek istiyorum. Öncelikle, sizlerle anlaşamadığımız bir husus var; bizde, AK PARTİ'de siyasetin bir paradigma değişikliği var, bunu anlamanızı beklemiyorum. Biz ya kadın hakları ya aile demiyoruz, birinden birini tercih etmiyoruz. Daha ilk seçim beyannamemizde bile hem ailenin güçlenmesi hem kadının güçlenmesi dedik; merak edenler açıp bakabilirler. Onun için...

ASU KAYA (Osmaniye) - Onun için mi yüzde 1 pay ayırdınız bütçeden, yüzde 1!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Değil, onu da yanlış biliyorsunuz, söyleyeceğim, azıcık sabredin.

ASU KAYA (Osmaniye) - Yok, doğru biliyoruz.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Böyle bir paradigma değişikliğini anlamanızı beklemiyorum; ya, ya da tercihi yapmıyor AK PARTİ.

Diğer yandan "Bütçede yüzde 1..." diyorlar, biraz alanı çalışanları konuştursanız aslında bu konuda daha verimli ilerleyeceğimizi düşünüyorum. Bakın, bütçe rakamları burada, "kadının güçlenmesi" başlığını baz alıyorsunuz ama Bakanlığı hiç tanımadığınız ve bilmediğimiz o kadar belli ki.

ASU KAYA (Osmaniye) - Çok iyi biliyoruz.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Yoksullukla mücadele ve sosyal yardımların yüzde 61'i kadınlara gidiyor, orada gördüğünüz 284 milyarın 173 milyarı kadınlara gidiyor.

ASU KAYA (Osmaniye) - Sosyal yardım alan kadının güçleneceğini mi düşünüyorsunuz?

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Keza, engelliler için ayrılan bütçenin yüzde 52'si, 128 milyarın yüzde 52'si yani 66 milyar yine kadınlara gidiyor.

ASU KAYA (Osmaniye) - Kadının güvencesini sağlamak durumundasınız, kadını her açıdan güçlendirmek yardım değil.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Alanı bilmeyenler konuşmasın, boşuna vakit kaybediyoruz.

ASU KAYA (Osmaniye) - Bilmemek değil bu, kadını güçlendireceksin.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Diğer yandan, sosyal yardımlarla ilgili yine alanı bilmeyen arkadaşların söyledikleriyle ilgili ifade edeyim. Vaktinde bu kurum kurulurken -çok kıymetli bir zamanda kuruldu- sadece 4 yardım kalemi vardı, sadece 4 yardım kalemi vardı.

ASU KAYA (Osmaniye) - Kadını birey olarak var edeceksin.

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - "Kadının güçlendirilmesi" diye başlık atmayı çok iyi biliyorsunuz.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri, lütfen dinleyelim.

ASU KAYA (Osmaniye) - Yapılan sosyal yardım kadını güçlendirmeli.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bugün 49'a çıkmasını "Yoksulluğu artırdınız." diye okuyorlar.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Ya, sosyal yardıma ne gerek var, adaletli gelir dağılımı yapın.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bu, sadece Aristo mantığıyla okumaktadır.

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Bir kere alanı sen biliyorsun, bir alanı çık, bir pazara git, bir gör kadınların hâlini.

MÜHİP KANKO (Kocaeli) - Ne pazarı ya, pazarda işleri mi var?

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bakın, sosyal politikalarda "kapsayıcı kalkınma yaklaşımı" diye bir yaklaşım vardır. Bunu bilmeyenlerin bu konuyu konuşmamasını istirham ediyorum.

ASU KAYA (Osmaniye) - Bence sen konuşma!

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Sen neyi konuştun?

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Sadece 4 yardım kaleminin içinde...

SEMRA DİNÇER (Ankara) - O pembe tabloları bırakın!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bugün 49 kalem oldu, içinde elektrik desteği, kronik hastalıklara kesintisiz güç kaynağı desteği, asker ailelerine yardım gibi bu kapsayıcı kalkınma yaklaşımının sonucu olarak artan refahı yani orta üst gelir grubuna gelen Türkiye'nin artan refahı paylaşmasının sonucudur bu.

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Kâğıda yazıyorsunuz sadece.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - 22 bin lirayla mı arttı refahınız? Asgari ücrete bak, asgari ücrete.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - İşinize gelmeyince bağırırsınız, her zaman yaptığınız o.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - "Refah bu." diyorsan gel, o refahı yapalım.

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Hayal âlemindesiniz herhâlde.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri, lütfen... Lütfen sükûneti tesis edelim.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Diğer yandan, şunu da ifade etmem lazım: Bakın, bir buçuk yıl oldu, Avrupa Konseyi 24 Mayıs 2024'te bir deklarasyon yayınladı. İstanbul Sözleşmesi'ni imzalayan ülkelere yayınladı bu deklarasyonu. Şu hazırundan bir buçuk yıldır bir tek cümle duymuyoruz bu konuda. Ne dedi Avrupa Konseyi? "Sözleşmeyi imzaladınız, şu kadar zaman geçti ama gereğini yapmadınız." dedi bütün Avrupa ülkelerine ve bu deklarasyonda 51 madde yayınladı.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Biz ne yaptık?

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Açıp bakmadınız bile, ezbere konuşuyorsunuz.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Biz ne yaptık, biz?

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Ne yaptınız?

AYŞE KEŞİR (Düzce) - 51 madde yayınladı bir buçuk yıl önce ve dedi ki "2026..."

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Vay be! Vay be!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Ayağa kalkma, otur yerine! Otur yerine! Otur yerine, bilmiyorsun!

SEMRA DİNÇER (Ankara) - 391 kişi öldü bugün itibarıyla, 391 kadın.

ASU KAYA (Osmaniye) - Sürekli tekrar ediyorsunuz aynı lafları!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Kaya, lütfen...

SEMRA DİNÇER (Ankara) - 391 kadın öldü bugün itibarıyla.

ŞENGÜL KARSLI (İstanbul) - Bir kadının bir kadına bu yaptığı çok ayıp!

(Gürültüler)

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Kaya, lütfen...

Değerli arkadaşlar, lütfen yerinize oturun. Lütfen...

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bilmiyorsunuz, oturun yerinize!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Keşir, lütfen...

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bir buçuk yıl oldu.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - 391 kadının vebali boynunuza olsun, 391 kadın!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bu konuda tek cümle etmediniz çünkü bu konuyu bilmiyorsunuz!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri, lütfen...

(Gürültüler)

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri, lütfen sessizliği tesis edelim.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Avrupa Konseyi -51 maddeyi- İstanbul Sözleşmesi'ni imzalayan ülkelere "Size üç yıl süre veriyorum, gereğini yapın." dedi.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - 391 kadın!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Sözleşmenin gereğini yapmadı Avrupa ülkeleri.

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Sözleşmeden vazgeçtiğiniz zaman en düşük kadın cinayetlerinin işlendiği zamandı.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Peki, biz ne yaptık? Bakın, sözleşmeden çıktık diye itham ediyorsunuz. O 51 maddeyi...

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Siz 391 kadının hesabını verin ya, 391!

SALİHA SERA KADIGİL (İstanbul) - Siz sözleşmeden çıkmadınız da biz yanlış mı biliyoruz?

AYŞE KEŞİR (Düzce) - O 51 maddeyi iç hukukumuzla karşılaştırdık. Sözleşmeden çıkmış olmamıza rağmen Avrupa Konseyinin deklarasyonda verdiği 51 maddeyi iç hukukumuzla karşılaştırdık ve hepsini yapmışız. Artı, 2 de fazla uygulamamız var; biri elektronik kelepçe, bir mağdurun kimliğinin değiştirilmesi.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Halkta da 391 kadın ölümü var, 391.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Cahilce konuşma, cahilce konuşma!

SEMRA DİNÇER (Ankara) - 391 kadının hesabını verin.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Diğer yandan...

(Gürültüler)

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri, lütfen...

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Diğer yandan...

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Madem yaptınız, niye çıktınız?

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri, lütfen...

Değerli milletvekilleri, söz sırası size geldiğinde meramınızı anlatırsınız. Lütfen...

(Gürültüler)

VELİ AĞBABA (Malatya) - Duyulmuyor sesleri.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - İstanbul Sözleşmesi'nden çıktıktan sonra kadına yönelik şiddetle mücadelede kararlılığımızda hiç geri adım atmadık.

ASU KAYA (Osmaniye) - Siz bunu açıklayın önce, bunu açıklayın!

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Kararlığınızı...

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bakın, boşanmış eşe uygulanan şiddetin nikâhlı eşe uygulanması konusunda düzenleme yaptık.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Kararlılığı anlatsana ya, anlat!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - İyi hâl uygulaması olan kravat ve benzeri düzenlemeleri biz kaldırdık, biz.

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Neyi kaldırdınız ya?

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Biz kaldırdık.

Diğer yandan...

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Her şeyi kâğıtta yapıyorsunuz ya!

VELİ AĞBABA (Malatya) - Aliye Hanım, duyamıyoruz sizi.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Ağbaba, lütfen...

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Ya, tabii, cehaletleri ortaya çıktıkça bu kadar öfke patlaması olması da normal.

(Gürültüler)

SALİHA SERA KADIGİL (İstanbul) - Bizim öfkemiz öldürülen kadınlar için Sayın Keşir!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bakın, diğer yandan, hâlâ ve hâlâ, yirmi üç yıl olmuş, "Kadını eve kapatıyorsunuz." diyorsunuz.

VELİ AĞBABA (Malatya) - Semra Hanım, duyamıyoruz Semra Hanım.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Arkadaşlar, siz kadınları okul kapısından çevirirken bugün AK PARTİ iktidarında kız çocuklarının yüzde 52'si üniversite mezunu.

(Gürültüler)

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Ya, yeter artık!

REŞAT KARAGÖZ (Amasya) - Ama hepsi boşta!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Siz kadınlara Parlamentoda had bildirirken bugün Parlamentodaki milletvekillerinin yüzde 20'si kadın.

(AK PARTİ ve CHP milletvekilleri arasında karşılıklı laf atmalar, gürültüler)

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Kaya, lütfen... Ayağa kalkarak olmaz Sayın Kaya, lütfen yerinize oturun.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Belki utanırsın, belki utanırsın!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Siz kadınlara işte bu çatı altında had bildirirken, kapının önüne koyarken...

(AK PARTİ ve CHP milletvekilleri arasında karşılıklı laf atmalar, gürültüler)

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Kaya... Değerli arkadaşlar, lütfen...

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Saliha sana bakıyor, Saliha!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Otur yerine, otur!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri, lütfen...

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Eşleri kapının önüne kadınları koyarken... Bakın, burada, okuyun, azıcık okuyun...

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Sen de buna bak! Buna bak, buna!

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Ne var ya onda!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri, lütfen yerinize oturun.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bugün öğretim elemanlarının yüzde 60'ı kadın, araştırma görevlilerinin yüzde 51'i kadın...

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Buna bak, buna!

SALİHA SERA KADIGİL (İstanbul) - Kaçı rektör? Onları da söyle. Kaçını rektör olarak atıyor senin Cumhurbaşkanın?

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bugün hâkimlerin yüzde 46'sı kadın, bugün sağlık sektöründe çalışanların yüzde 56'sı kadın. Bugün kadın doçent oranı yüzde 40. Evine kapattığımız kadınlar mı bunlar?

(Gürültüler)

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Nasıl bakacaksın bunlara?

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Cahilce konuşuyorsunuz, ezbere konuşuyorsunuz ve hâlâ kadın haklarını istismar ediyorsunuz!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Keşir...

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - 17 Bakanda 1 kadın var ya, 1!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli arkadaşlar, değerli milletvekilleri; böyle ayağa kalkarak, bağırarak, birbirimize bağırarak bir yere varamayız. Lütfen...

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - 17 Bakanda 1 kadın var!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri...

VELİ AĞBABA (Malatya) - Sayın Başkan, arkadaşları duyamıyoruz.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri, rica ediyorum...

(Gürültüler)

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Arkadaşlar...

ŞENGÜL KARSLI (İstanbul) - Kadının kadına şiddeti...

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekilleri... Sayın Ağbaba...

Sayın Ağbaba, lütfen grubunuza müdahale edin.

VELİ AĞBABA (Malatya) - Arkadaşların sesini duyamıyoruz.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Ağbaba, lütfen...

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Kadına yönelik şiddetle mücadeleyle ilgili söyleyeceklerim bitmedi.

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Bitmez!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bitmez.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli arkadaşlar, lütfen sakin olalım.

(Gürültüler)

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bakın, burada arkadaşlarımız belediyelerin 5393 sayılı Yasa'yla sorumluluğundan bahsettiğinde...

ASU KAYA (Osmaniye) - Bunu anlasın, buna baksın!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Kaya, lütfen sakin olalım.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - ...bir sürü tezvirat yaptınız, kenarından dolaştınız.

İstanbul ve Ankara başta olmak üzere son beş yılda bir tane sığınmaevi açamadınız; hadi, anlıyorum, beceremediniz ama AK PARTİ'li belediyelerin Pendik ve Eyüp'de açtığı sığınmaevlerini niye kapattınız, niye?

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Yirmi beş yıldır Ankara Belediyesi sizdeydi, niye açmadınız?

ASU KAYA (Osmaniye) - Devletin sorumluluğudur! Devletin sorumluluğunu belediyelere yüklemeyin; koskoca, milyarlık, trilyonluk bütçe yönetiyorsunuz!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - AK PARTİ'li belediyelerin Pendik ve Eyüpsultan'da açtığı sığınmaevlerini niye kapattınız? Onları işletmeyi de mi beceremediniz? O anlamda, hiç konuşmayın! Hiç konuşmayın!

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Yirmi beş yıldır Ankara sizdeydi, ANKAPARK'tan başka hiçbir şey açamadınız!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Diğer taraftan, az önce bir konuşmacımız SED yardımlarıyla ilgili söylediğinde, gerçekten, konunun cahili olmanıza çok üzüldüm bu Komisyon adına çünkü bakın, sosyoekonomik destek...

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Cahil sensin! Cahil sensin! Dikkatli konuş, cahil sensin!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Açıp okuyun!

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Cahil sensin, sen, sen!

SEMRA DİNÇER (Ankara) - Cahil!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - "Konunun cahili" dedim, lafı başka yere çekmeyin!

Sosyoekonomik destek sadece ekonomik yoksulluk içinde olanlara verilen bir destek; afet, hastalık gibi geçici yoksulluğa düşmüş ailelere verilen bir destek; koruyucu aile yanında olan çocuklar için verilen bir destek.

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Ya, ülkenin yarısı ekonomik yoksulluk çekiyor zaten, ülkenin yarısı çekiyor!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bunun neresinde istismar var, neresinde tecavüz var? Konunun cahili olanlar, uzmanı olmayanlar, kavramları bilmeyenler buraya gelip burayı provoke etmesinler lütfen.

ASU KAYA (Osmaniye) - Osmaniye'de belediye seçimlerinde sizin AK PARTİ'li görevliler AFAD kolilerini dağıttı! Bunu anlatın lütfen, bunu anlatın! Üstüne geldim ben de!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Daha önceki konuşmacılardan birisi çok üzüldüğüm bir kelime ifade etti; tutanakları bekledim, bulamadım; umarım ben yanlış anlamışımdır. "Çocuk mafyası" dedi, bakın, "çocuk mafyası" ifadesini kullandı bir konuşmacı. Bu da konunun ve kavramların bilinmediğinin bir işaretidir. Çocuklarla ilgili suç ve suça bağlı konular konuşulurken bunu da literatür belirler ve burada ifade edilen kavram "suça sürüklenen çocuklar"dır. "Çocuk mafyası" ifadesini burada reddettiğimi de kayıtlara geçirmek istiyorum.

Sayın Bakanım, bütçeniz hayırlı olsun. Elbette eksiklerimiz var; insanoğlu var oldukça yeni ihtiyaçlar ortaya çıkıyor ve siyaset bu yeni ihtiyaçlara çözüm bulma sanatı.

ASU KAYA (Osmaniye) - Yirmi üç yıldır bulamadınız demek ki siz!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Yeni ortaya çıkan tüm ihtiyaçları da bu yeni bütçenizle çözeceğinize olan inancımla bütçenizin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Teşekkür ediyoruz Sayın Keşir.

ASU KAYA (Osmaniye) - Kadın cinayeti sizin döneminizde hortladı, yirmi üç yılda da hiçbir şey yapamadınız! Her geçen yıl logaritmik olarak artıyor.

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Sayın Kaya, lütfen...

ASU KAYA (Osmaniye) - Şu tabloya, şu çizelgeye bir cevap veremediniz!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Git, belediyelere hesap sor!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli arkadaşlar...

ASU KAYA (Osmaniye) - Bu hakaretamiz konuşmalarınızı size iade ediyoruz! Hakaretamiz ifadeleriniz size yakışır! "Cahil" kelimesi size yakışıyor! Hepsini size ama sadece size iade ediyorum bunun!

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Git, belediyelere hesap sor!

OTURUM BAŞKANI NİLGÜN ÖK - Değerli milletvekillerimiz, lütfen, yeterli artık.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Git, belediyelere hesap sor!