| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/280) ve 2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/279) ile Sayıştay tezkereleri |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 05 .11.2025 |
NERMİN YILDIRIM KARA (Hatay) - Evet.
Şimdi, otomotiv sektörünün en önemli yan sanayisinden biri olan filtre imalatı ve ihracatının yaklaşık yüzde 80'i Hatay ilinde, özellikle İskenderun'da faaliyette bulunan filtre firmaları tarafından yapılıyor. Haksız rekabeti ve iç piyasayı korumak için mevzuat düzenlemesi yaptınız fakat ülkemizdeki işçilik maliyetleri ve girdi maliyetleri dolayısıyla İskenderun'daki filtre fabrikaları "bitmiş mamul" dediğimiz filtrelerle, özellikle Çin'den gelen bu filtrelerle maalesef rekabet edemiyor. 31/12/2024'te filtre kâğıdı yapımında kullanılan plastik sıvılaşmış veya kaplanmış kâğıtların ithalatına ilave yüzde 25 gümrük vergisi getirdiniz. Pek çok ülke biliyorsunuz ki gümrük duvarlarıyla ve teşviklerle kendi iç piyasasını korurken bizim gerçekten... Bunu siz de biliyorsunuzdur, rakamlar bunu gösterir, İskenderun Türkiye'nin filtre konusunda kalbidir. Size buradaki önerim: GTİP sisteminde bir değişiklik yaparak filtre kâğıdı mutlaka bu ilave vergi kapsamı dışına çıkarılmalıdır.
Yine 8 Nisan 2025'te, özellikle limon ihracatı geçici olarak durduruldu. Hatay, Mersin ve Adana bu üretim bandında inanılmaz iyi bir kapasiteye sahip. Mart 2023'te de domatesin ihracatına getirilen bir yasak vardı ve üç gün sürmüştü gelen tepkiler dolayısıyla. Dolayısıyla, bu bir yanlış uygulamadır. Dondan kaynaklanan zararlar, piyasa dengesi mutlaka lojistik destek ve teşvikle daha kapsayıcı bir hâle gelmelidir.
İthalat biliyoruz ki Türkiye ekonomisinin ve emekçisinin faydasına değil, sadece dar bir zümrenin cebini dolduran, üretim yapanı anlamsız hâle getiren iktisadi bir uyuşturucu olarak tanımlıyorum, ülke ekonomimiz için de çok da sağlıksız buluyorum. Mısır da yine aynı şekilde, hasat döneminde 500 bin ton mısır ithalatına izin verilmesi ülke ekonomisi açısından tamamen kaygı verici.
Şimdi, yine, özellikle sunumunuzda dediniz ki esnaflar için inanılmaz bir etkinlik yapılmış, 7 Mart 2025'te 4 bin esnafa iftar yemeği verilmiş, Cumhurbaşkanına Ahilik beratı takdim edilmiş. Deprem bölgesindeki esnafa bundan iyi bir yardım yapılamaz mıydı diye sormadan edemiyorum. Ağustos ayında Adıyaman, Kahramanmaraş, Malatya ve Elâzığ'da yaptığımız saha ziyaretlerinde esnafın en önemli sorunu finansmana erişim, BAĞ-KUR primlerini ödeyememe, kredi imkânlarına ulaşamama. Depremden bu yana borcunu ödeyemeyen esnaf için bir düzenlemeyi Hazine ve Maliye Bakanlığıyla, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığıyla müzakere ediyor musunuz, bunu bilmek istiyorum.
615 milyarlık bir krediyi verdiğinizi gururla söylemişsiniz. Kooperatiflerin kefaletiyle deprem illerinde 27 bin esnaf için esnaf başına 246 bin liraya tekabül eden 6 milyar 700 milyon liralık kredinin, bu rakamın gerçekten gülünç olduğunu -1,09'a tekabül eder- buradan söylemem gerekiyor.
Aynı zamanda, elektronik ticaretle birlikte çok daha ileriye projeniz... Burada da TOBB'la birlikte 12 bin esnafa 21 milyon lira destek sağlanmış, bu da çok komik çünkü 1.750 lira yani 21 milyon destek 12 bin esnafa. Bunun da birim başına düştüğünde ortalama 1.750 lira olduğunu görmek gerçekten sağlıklı değil.
Aynı zamanda, inşaatla ilgili sektörlerde deprem bölgesinde hazır beton ve çimentoyla ilgili fahiş fiyat artışı var. Bakanlık serbest rekabeti bozan kartelleşmeye, bu iddialara ilişkin bazı incelemeler yaptı, Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu tarafından 39 firmaya 54 milyar lira para cezası uygulandı. Şimdi, bu haksız rekabetin önüne geçebilmek için... Biliyorsunuz ki deprem bölgesinde bunlar çok önemli ve teknik konular. 2025 yılı için yine bu konularda bir çalışma yapıyor musunuz? Haksız rekabeti önleyen, önlemeyi önemseyen çalışmalarınız olacak mı?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
NERMİN YILDIRIM KARA (Hatay) - Bir on beş saniye Başkanım...
Deprem bölgesinin esnafları gerçekten zor durumda, siz de biliyorsunuz ki iş yerleri henüz tamamlanamadı; kaldı ki konutlarda şu an henüz istediğimiz noktaya gelmedik, yılın sonunu biz de dikkatlice bekliyoruz.
Özellikle sicil affı... Deprem bölgesindeki esnaflar için o kara listeden çıkmak gerçekten çok önemli, lütfen bu konuda bir girişimde bulunun. 7200 prim gününden dolayı mağdur olan çok fazla esnafımız var. Biz esnaf ve kefalet borçlarının küçük KOBİ'ler ve esnaflar için silinmesini bekliyorduk ama altı ay, altı ay 2 tane uzatma geldi, biliyorsunuz, sadece faizler silindi, ana para ödemesi devam etti.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Kara, teşekkür ediyoruz.
NERMİN YILDIRIM KARA (Hatay) - Fakat mutlaka bir yapılandırmaya ihtiyacımız var esnaflar için, sizden beklentimiz budur.
Hayırlı ve uğurlu olsun diyorum.