KOMİSYON KONUŞMASI

CAVİT ARI (Antalya) - Sayın Başkanım, Sayın Bakan, Bakan yardımcıları, değerli bürokratlar, değerli milletvekili arkadaşlarım, sayın basın mensupları; ben de öncelikle sizleri saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakan, önemli bir bakanlığı icra etmektesiniz, bu anlamda sizlere başarılar diliyorum.

Sayın Bakan, esnafın derdi çok, say say bitmez ama maalesef burada her yıl, geliyorsunuz, bunları konuşuyoruz ama bir sonraki yıl yine benzer konuları burada konuşmaya devam ediyoruz. Çünkü beklenilen çözümlere bir türlü ulaşılamamakta.

Esnafın finansman ve vergi yüklerinin hafifletilmesi gerekmekte, vergi yükleri hafifletilmeli, gelir vergisi dilimleri yeniden güncellenmeli. BAĞKUR primlerinde devlet katkısı veya geçici indirim uygulanmalı. Esnaf kredilerine erişim kolaylaştırılmalı, faiz düşürülmeli. Bu konu, en güncel konuların başında gelmekte. Esnaf oda başkanlarının tamamı aynı konudan dertli, esnafımızın hepsi krediye ulaşamamaktan ve oranların yüksekliğinden dertli.

Sayın Bakan, sizin, Maliye Bakanı ile esnaf arasına sıkıştığınızı düşünmekteyim. Maliye Bakanı diyor ki: Bütçede para yok, para lazım. O nedenle, ilk elini attığında eline geçecek olan kim? Esnaf. Ama burada esnafı düşünmesi ve koruması gereken kim? Sizsiniz. Şimdi, size soruyorum: Maliye Bakanının dediği mi olacak yoksa siz esnafı koruyacak mısınız? Örneğin, daha geçtiğimiz hafta bu Komisyondan bizim muhalefetimize rağmen geçen, yakında kanunlaşacak olan yeni yüklerle ilgili, örneğin kuyumcularla ilgili ruhsatlandırma için her yıl 30 bin TL, emlakçı ve galericiler için 20 bin TL para alınması, büyük şehirlerde bu paranın 2 katına kadar uygulanmasıyla ilgili bir düzenleme gelmekte. Şimdi, siz bu düzenlemeyi destekliyor musunuz, karşı mısınız, bunu açıklamanızı bekliyoruz yani Mehmet Şimşek ile esnaf arasına sıkıştınız mı, sıkışmadınız mı, bunu net olarak duymamız gerekir çünkü cevabınıza göre esnafın yanındasınız ya da karşısındasınız, bunu anlayacağız.

Yine, Sayın Bakan, defter hadlerinin yeniden güncellenmesi gerekmekte, oluşan enflasyon durumu göz önüne alındığında, esnaf hadleri mecburi olarak aşılmasından kaynaklı olarak "tacir" niteliğine dönüştüğünü siz de biliyorsunuz. O nedenle de "esnaf"tan "tacir" statüsüne geçme konusunda yaşanan sorunlar var, bu sorunları çözmemiz gerekmekte.

Kredi kartı komisyon oranlarının yüksekliği de yine en güncel sorunların başında geliyor.

Zincir marketler konusunu benden önceki konuşmacılar da burada yine ifade ettiler, geçtiğimiz yıllarda ben de dâhil bütün arkadaşlar bu konuları burada ele aldık ama maalesef, yine siz, zincir marketler ile esnaf arasına sıkışan bir bakanlıksınız, zincir marketlerle, o üç harflilerle ilgili hiçbir müeyyideniz yok, hiçbir gücünüz yok. Bu zincir marketler Türkiye ekonomisini, piyasasını eline geçirmiş; sizin göreviniz sadece bakmak. Sadece bakıyorsunuz, bir düzenleme yapamadınız Sayın Bakan.

Esnafımız, yeni gelişen e-ticaretten dolayı mağdur olmakta. Bu anlamda, esnafa e-ticaret konusunda destek vermeniz önemli ve yine kooperatifleşme ve ihracat yönünden özellikle kadınlar ve genç esnafın desteklenmesi çok önemli.

Sayın Bakan, Antalya Bakkallar ve Bayiler Odası Başkanımız Şahin Aba çok dertli, diyor ki: Esnafın hakkını, hukukunu savunmak için mücadele ediyoruz ama maalesef, mağdur olmaktan bir türlü kurtulamadık. İşte biraz önce ifade ettiğim gibi, en çok etkilenen odalardan yani mesleklerden başta geleni bakkallar ve bayiler. İşte bu zincir marketlerden çok etkilenmekteler çünkü bu zincir marketler, üç harfliler, oradan her şeyi satıyorlar, her şeyi yani yemeden, içmeden kırtasiyeye kadar, kamyon lastiğine kadar her şey buralarda satılıyor. Bir türlü bu konuda bir düzenleme yapılamadı. Rekabet Kurumuyla ilgili burada ciddi bir sorun var, bu sorun aşılamadı denilmekte. Yani küçük esnaf burada gerçekten mağdur.

Yine, Antalya gibi turizm bölgelerinde bir başka konu, 4250 sayılı Kanun gereğince alkol satışının saat 22.00 itibarıyla yasaklandığını hepimiz biliyoruz, burada alkol satışını destekleyici ve teşvik edici değiliz tabii ki ancak hayatın da bir gerçeği var, özellikle turizm bölgelerinde gerek yerli gerek yabancı turistlerin ihtiyacı nedeniyle o saatten sonra içecek bulamadığı takdirde kaçak ya da merdiven altı alkole yöneldiği ve bundan kaynaklı sorunlar olduğu görüldü. O nedenle, bu konularda da bir çözüm bulunması gerektiği ifade edilmekte.

Yine, Başkanımız aynı şekilde kredilere ulaşma ve limit konusundaki sorun ve sıkıntılardan da bahsetmiş ve bu konuda çözüm beklemekte.

Servisçiler Odamız diyor ki: Personel servis aracı yaşı 19'a kadar uzatıldı, öğrenci servis yaşı da eğer uygun görülürse 21 olsun çünkü yeni araç alamıyoruz, ÖTV yüksek yani destek istiyoruz, en azından ÖTV kaldırılsın, kaldırılmazsa da araç yaşıyla ilgili bir düzenleme yapılsın.

Yine, bazı oda başkanlarımız esnaf sicil kaydında birçok farklı kuruma pay aktarılırken odalara çok az bir pay kaldığını, esnaf sicil kayıtlarında pay dağılımının adaletli olması gerektiğini savunuyor.

Otobüsçüler Odası Başkanımız -Antalya'dan bahsediyorum- "Yeni otobüs almak istiyoruz ancak almakta esnaf olarak zorlanıyoruz çünkü bir otobüsün en az 10 milyon yaptığı bir dönemde zaten araç almakta zorlanılırken, KDV'sinin yüzde 20 olması nedeniyle de 2 milyon civarında bir KDV olmakta." Sizlerden esnafın beklentisi, ya KDV'nin kaldırılması ya da KDV ödemesinde taksitlendirmeler yöntemiyle bir kolaylaştırma olması çünkü bu otobüsler gençleştirilmeli, esnaf tarafından otobüs alımı kolaylaştırılmalı; sağlıklı ve iyi bir ulaşım yapılmasını kolaylaştırmamız ve sağlamamız gerekmekte.

Yine, kooperatiflerden kredi çekenlerden takibe düşen sayısı için örneğin, Antalya'da Esnaf Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı "Neredeyse yarıya kadar takip oranı arttı çünkü artık faizler yükseldi, geri ödemelerde zorlanıyor esnaf. O nedenle, öncelikle faiz indirimi ya da bir kredi yapılandırmasını bekliyoruz ve istiyoruz." demekte çünkü takibe düşen sayı geçen seneki oranlara göre 2 kat artmış durumda. Genel anlamda esnafın beklentisi, krediye ulaşmanın kolaylaştırılması ve de faiz oranlarının uygun hâle getirilmesi. Son dönemdeki mevduat faizlerinde az da olsa aşağı doğru inmenin kredi faizlerine de uygulanması noktasında talebi var.

Berberler ve kuaförler odasının ayrı bir derdi var.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

CAVİT ARI (Antalya) - Onlar da diyor ki: "Çıraklarımız yaklaşık üç yıldan beri devlet teşviki alamıyor. Bu nedenle, berberlerin, kuaförlerin, güzellik uzmanlarının yanında çalışan öğrencilere verilen teşvikler kesildi. Diğer meslek odalarında uygulanan teşvik yönteminin bizim odalarımızda da yeniden başlaması gerekir."

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Arı, teşekkür ederiz.

CAVİT ARI (Antalya) - Çünkü zaten çırak bulmakta zorlanılmakta, çırak konusunda o meslek odalarına da yine destekler verilmeli diyorum.

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Arı, teşekkür ediyorum.

CAVİT ARI (Antalya) - Ayrıca, ticaret ve sanayi odalarının da farklı farklı sorunları var, zaman olursa ileriki dakikalarda da o konulara değinmek istiyoruz.

Esnaf başta olmak üzere, ilgili ihtiyaç sahibi yerlere gerekli destekleri vermenizi isteriz ve bekleriz ama sabah da söylediğim gibi, bütçeniz maalesef ki çok düşük.

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Teşekkür ediyoruz Sayın Arı.

CAVİT ARI (Antalya) - Bu düşük bütçeyle yeterli katkının verileceğine dair pek de umudumuz yok; inşallah, başarılı olursunuz.

Teşekkür ediyorum.