| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 01 .12.2025 |
ERHAN USTA (Samsun) - Teşekkür ederim.
Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, biliyorsunuz, bu denge maddesi yani "Gelir ile giderin arasındaki fark net borçlanmayla karşılanır." deniliyor. Burada şu anda görüştüğümüz, aşağıda Genel Kurulda görüştüğümüz bir torba kanun var biliyorsunuz ve burada Kentsel Dönüşüm Başkanlığına borçlanma yetkisi veriliyor. Kentsel Dönüşüm Başkanlığı ne? TÜİK gibi, DSİ gibi, Karayolları gibi bir özel bütçeli kuruluş. Çok vahim bir hata yapılıyor. Kanun burada görüşülürken de söyledik, Çevre Bakanı geldi ona da söyledim. Yani bakın, Hazineden başka hiçbir bütçenin borçlanma yetkisi yok. Böyle bir şey olamaz. Bu, sistemi kökünden dinamitleyecek bir şey. Ha, diyorlar ki: "Efendim, geçici." Geçici süre de olsa 2027 sonuna kadar ama eminim ki bütün geçiciler uzatılıyor. Ha, şöyle de bir problem var: Bir uygulama alanı da yok. Ben bunun uygulanabileceğini zannetmiyorum. Şimdi, soru şu, bir, bir defa size soruyorum: Burada denge maddesinde borçlanma limiti koyuyorsunuz, Kentsel Dönüşüm Başkanlığının borçlanması buradaki borçlanma limitine tabi mi, değil mi? Hadi bana söylesin birisi. Bana bunu söyleyecek bir tane uzman yok burada. Böyle bir şey olamaz çünkü. Şimdi diyor ki: "Hızlı yapmak için." Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, bakın, sistem bozuluyor, bunu yapmayalım. "Hızlı, süratli iş yapmak için." deniliyor. Ya, para bulman senin ödenek bulduğun anlamına gelmiyor ki. Yani sen tamam buldun nakdi, o da nereden alacak? Kamu bankalarından. Ya, kamu bankalarının nakdini zaten Hazine veriyor yani Hazine borçlansın, sana ödeneğini yazsın, adam gibi bütçe sistemi içerisinde al ödeneği. Tamam, Kentsel Dönüşüm Başkanlığı evet, faydalı işler yapabilir, acil iş de yapılması lazım. Hükûmetimizin bir önceliği ise bu oraya fazla ödenek verelim ve burada da nakdimiz yoksa da zaten Hazine açığını borçlanmayla karşılıyor, Hazine borçlansın yani Kentsel Dönüşüm Başkanlığının, bir özel bütçeli kuruluşun... Düşünsenize ya, Türkiye İstatistik Kurumu borçlanır yetkisi veriyoruz. Böyle bir saçmalık olabilir mi? Karayolları borçlanır, DSİ veya İstanbul Teknik Üniversitesi, bundan bir farkı yok Kentsel Dönüşüm Başkanlığının. Biz bunu anlatamadık.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ERHAN USTA (Samsun) - Başkanım, bitireceğim, bu önemli bir konu yani sistemi bozması açısından önemli bir konu ve işlerliği de yok, buna işlerlik kazandıramazsınız. Siz burada ödenek vermedikten sonra, onun elinde, borçlandı, nakdi oldu arkadaşlar, ödeneği olmayan birisi nakdi var diye kullanabilir mi? Yani nakit dediğim bir finansman, geliri yok ki bunun yani gelir değil. Nasıl kullanacak bunu? Ben anlamıyorum bunu. Buna hiç kimse bir şey demiyor mu? Niye buna kimse itiraz etmiyor? Böyle bir şey olabilir mi ya! Yani hazineden daha mı ucuz borçlanacak sonra hadi. Bunu da anlamak mümkün değil. Acaba, dedim, bir özel gelir ödenek müessesesi mi yaptılar? Hani borçlanmadan gelir olmaz ama öyle bir şey de yok, özel gelir ödenek müessesi de yok. Nasıl olacak ben bunu anlamadım yani hazinenin nakit vermesi yerine oradan borç alacak, ödeneği yoksa zaten olmaz, ödeneği varsa da hazine zaten nakdini verir. Nasıl diğer kurumların nakdini hazine veriyorsa bunun nakdini de verir. Yani şuradan şu noktaya gelmeyelim arkadaşlar, kentsel dönüşüm konusu önemli demek, bu şeyi çözmüyor, bu meseleyi. Önemliyse -değil mi- 18, 19 trilyon lira bütçe dağıttık, oraya 200 milyar, 300 milyar, 500 milyar, kaç liraya ihtiyacı varsa, ne planlama yaptıysa onu koyalım. Şunu söylüyorlar: "Efendim, bizim işte bir kısım uygulamalarımızdan dolayı gelirimiz gelecek, o gelirimize işte karşılık borç alıyoruz." Anladım da yani gelirini gelir olarak yazabilirsin bu tarafa yani o çünkü bir sattığın bir şeyden dolayı bir gelirdir o, onu bir şekilde finansmanda onu yazabilirsin ama borcu yazamazsın. Yani aldığın borç karşılığında senin bir ödenek ihdas etme imkânın zaten yok, hiçbir şekilde uygulama alanı da olmayacak, eğer uygularlarsa yanlış uygulayacaklar. Sayıştay da burada, Sayıştaydaki arkadaşlar da düşüncelerini paylaşsınlar, bu konu önemli bir konu. Bakın, yani bu konuyu, kanun aşağıda geçmedi henüz, lütfen, işte vaziyet edin, yazıktır, günahtır, bu ülke hepimizin. Yani bu kadar reform yaptık, bilmem ne yaptık, bunların hepsini böyle şimdi hiçe sayacak bir uygulama ya geçmişte bile yapılmadı, bakın, Türkiye'nin en kötü yönetildiği zamanlarda bile böyle bir uygulama olmadı, hazinenin dışında birisine borçlanma yetkisi verilmedi. Ha şunu söyledim: Eğer illa böyle bir şey yapacaksanız statüsünü değiştirin.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ERHAN USTA (Samsun) - Özel bütçenin konusu olmaktan çıkar.
Bitiriyorum Başkanım.
TOKİ gibi bir şey yaparsınız, o zaman tamam. TOKİ'ye karışıyor muyuz? Bütçesi de gelmiyor, bilmem neyi de gelmiyor, alırsın, satarsın bilmem ne yaparsın. Dolayısıyla bu önemli bir konudur. Ben muhtemelen bir bilginiz yoktur diye özellikle sizin de bir bilginiz olsun istedim. Bu konuya vaziyet edin, aşağıda kanun geçmeden buna bakmak lazım.
Ya, mesela teknik olarak da bize söylesinler. Şimdi, bu borçlanma... Soru şu: Bu borçlanma limitinin içerisine buranın yapacağı borçlanma girecek mi? Bakın, bir de 2026 bütçesini yapıyoruz, Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, ya, yapmayın böyle. Şimdi, bakın, bütçesi burada, hiçbir yerde bu konu yok, arkadaşlar, hiçbir yerde bu konu yok, bunun ne gelir kısmı var, ne gider kısmı var ne finansmanda var. Bu Kentsel Dönüşüm Başkanlığının harcayacağı bütün para hazine yardımı olarak zaten yazılmış burada, onun dışında bir ödeneği yok ki. Aldığı parayı ne yapacak, ben anlamıyorum. Üstelik dediğim gibi, bir de ya, biz hazine ve kamu bankaları olarak arkadaşlar yani kamu bankalarının parası bol değil, kamu bankalarının parasını zaten hazine veriyor. Hazine kamu bankasına verecek, kamu bankasından parayı borçlanacak, kullanamayacak; hazine versin o zaman.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ERHAN USTA (Samsun) - Teşekkür ediyorum.