FERİT ŞENYAŞAR (Şanlıurfa) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Ben de salonda bulunan hazırunu saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakan, sunumumuzu dinleyince tarım sektöründe dünya rekorları kırıyoruz ama bizim haberimiz yok. Hayır, Sayın Bakanım, birbirimizi kandırmayalım, son üç yıldır çiftçiler ne ekiyorsa zarar ediyorlar. Urfa'da çiftçiler zararlarını çıkarmak için yüzlerce dönüm tarlasını bırakıp mevsimlik tarım işçisi olarak yollara düşüyorlar. O yollar canımızı, hayallerimizi alıyor. Bu yaz Urfa'dan Ordu'ya mevsimlik tarım işçilerini taşıyan minibüs Sivas'ta uçuruma yuvarlandı, sizler de başsağlığı dileklerinizi ilettiniz. 17 kişilik minibüse 21 kişi sığdırılmış, 3'ü çocuk olmak üzere 4 kişi hayatını kaybetti. O minibüste Zeliha vardı, 14 yaşında, bir bisiklet hayaliyle Ordu'ya çalışmaya gitti, bisikletine binemeden toprağa düştü. İbrahim vardı minibüste, henüz 16 yaşında, bir telefon hayaliyle yola çıktı, telefon hayali mezar taşına yazıldı. Abdullah vardı, 12 yaşında, okul harçlığını çıkarmak için yollardaydı ama okul defterini değil ölüm listesine adı yazıldı. Urfa halkına reva görülen bu ölümleri, çadırlardaki sefaleti ve gittikleri yerlerdeki ırkçı saldırıları kabul etmiyoruz. Sunumumuzda bol bol verilerden, yüzdelerden bahsettiniz, memleketimde ihmaller sonucu çocuklar ölüyorsa rakamların bir önemi yoktur Sayın Bakan. İthalat ihracat rakamları değişir ama hayatını kaybeden bu 3 çocuk geri dönmeyecektir. Bu konuyla ilgili daha önce Bakanlığınıza soru önergesi verdim mevsimlik tarım işçilerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesine ilişkin buradaki bulunan bütün vekillere soruyorum: Bir bakanlığın soru önergelerine cevap verme süresi kaç gündür? On beş gün. Verdiğim tarih 9'uncu ay, 2023. Cevapta ne diyor? "Cevaplanmadı, gelen kâğıtlar arasında." Hâlâ cevap yok. Eğer bu 4 insan ölüyorsa bunun bir sorumlusu da sizsiniz Sayın Bakanım, bunu kabul edin.

Urfa'da fıstık üreticileri zor durumda. TMO fındık alımı yapıyor ama fıstıkta alım yapmıyor. Fındıkta taban fiyat var ama fıstıkta taban fiyat yok. Kuraklığa bağlı olarak bu yıl fıstık üretimi azaldı ama ithalata ihtiyaç yoktu. Gönderdiğiniz danışmanlarınız, müfettişleriniz sizi yanılttı. Urfa'ya gitseydiniz gerçekten fıstıkta yeterli stok vardı, ithalata gerek yoktu. Fıstık ağaçlarının en yoğun olduğu Bozova, Halfeti ve Birecik'te Fırat Nehri geçiyor ama 40 yaşındaki fıstık ağaçları susuzluktan kuruyor. GAP kapsamında olan Bozova, Halfeti, Birecik, Siverek, Viranşehir ve Hilvan'da tarımsal sulama sistemi ne zaman tamamlanacak?

Sayın Bakan, dediğiniz gibi, tarımsal desteklemeler rakamsal olarak büyüyor ama reelde herhangi bir karşılığı yok. Bundan dört beş yıl önce 1 dönüm destekleme parasıyla 3 dönüm sulama parası ödeniyordu, şimdi verilen destekleme parası 1 dönüm sulama parasını karşılamıyor. Anlaşılması açısından durumu bir örnekle açıklayayım: Urfa Suruç'ta pamuk için 1 dönüm sulama ücreti 2.900 TL, 2025 yılında 1 dönüm pamuk için verilen destek 700 TL yani 4 dönüm destekleme parasıyla ancak 1 dönüm sulama parası karşılanıyor. Pamukta girdi maliyetleri katlanıyor ama pamuğun fiyatı üç yıldır 25 ile 30 bandında değişiyor.

2025 yılı çiftçiler için her açıdan zor bir yıl oldu. 2023 yılında sulama suyunda yüzde 50 indirim yapıldı. Sulama suyunda yüzde 50 destek indirimini tekrardan Urfalı çiftçiler adına ısrarla talep ediyoruz, çiftçiler çok zor durumda.

Urfa'da mısır hasadı daha yeni yapılıyor, iki hafta önce 1 milyon ton mısır ithalatı için vergileri sıfırladınız ve mısırda vergileri sıfırlayınca basına düştü "Flaş flaş, mısır fiyatlarında sert düşüş dikkat çekti." Bu ithal kararıyla ülkedeki çiftçilere "Mısır ekmeyin, biz dışarıdan ithal ederiz." diyorsunuz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)