| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 24 .11.2025 |
CAVİT ARI (Antalya) - Evet, değerli arkadaşlar, ben de Tarım Bakanlığını selamlıyorum.
Evet, "Tarımda nereye geldik?" diye soran arkadaşlar var. Tarımda yirmi iki yıldır... Öncelikle şunu söyleyeyim, tarımda 2003'lü yıllarda ziraat odalarında 5 milyona yakın çiftçi kayıtlıyken bugün ÇKS kaydı olan çiftçi sayısı 2 milyon 300 binlere inmiş durumda yani gördüğünüz gibi, bir taraftan bizim çiftçimiz maalesef tarımdan çıkmakta ve yine, yirmi iki yıldır tarım toprakları yaklaşık yüzde 6,2 oranında azalmış ve daralmış durumda ve yine, bugüne kadar çiftçiye destek oranı yaklaşık olarak 30 kat artmış iken bugün çiftçinin borcu 147 kat artmış durumda.
Sayın Bakan, öncelikle şunu söylemek istiyorum: Bakın, tarım toprakları daralmakta. Bugün Türkiye'de tarım alanları; taş ocakları, mermer ocakları, kömür ocakları, HES'ler, GES'ler, Toprak Koruma Kurulu kararları gibi birçok nedenle daralmakta. Şimdi, bir köyde taş ocağı açılacak ya da GES yapılacak ya da mermer ocağı açılacak, bununla ilgili mücadeleyi vatandaş veriyor, köylü veriyor, çiftçi veriyor. Orada esas ilk önce -olması gereken- tarım il müdürü, tarım ilçe müdürü, Bakanlık yetkilisi olması gerekmiyor mu? Yani o alanları koruması gereken birinci derecede devlet yetkilisi Tarım İl Müdürlüğü değil mi? Yani tarım toprağı daraltılıyor ama Tarım Bakanlığı izliyor. Tarım Bakanlığı adına Tarım İl Müdürlüğü Toprak Koruma Kurulunda tarım alanı dışına çıkarmayla ilgili karar alınıyor, ilk imzayı atan Tarım İl Müdürü. Yani bunların savunucusu olması gereken Bakanlık ve Bakanlığa bağlı müdürler ortada yoklar Sayın Bakan. Yani buna bir talimat verin ya, siz tarım alanının neresindesiniz, tarım topraklarının ne tarafındasınız buna bir karar verir. Tarım alanının, tarım toprağının yanında mısınız, taş ocakçının, mermer ocakçının, GES'cinin, HES'cinin yanında mısınız buna bir karar verin Sayın Bakan. Buna karar vermediğiniz için o alanlara gidiyoruz, o köylere gidiyoruz, bir de jandarmayla mücadele etmek zorunda kalıyor vatandaş. Ortada ne Bakanlık var ne il müdürü var ne ilçe müdürü var. Talimat verin, gelsin, tarım toprağını korusun o personel ama yok. Çünkü siz zihniyet olarak, iktidar zihniyeti olarak tarım alanlarının yanında değil, dediğim gibi, taş ocakçının, mermer ocakçının, kömür ocakçının, HES'cinin, GES'cinin yanında yer alıyorsunuz Sayın Bakan.
Şimdi, Antalya ili Korkuteli ilçesi Taşkesiği köyünde bir su kaynağı var Sayın Bakan. Bu su kaynağını Korkuteli ilçesinde organize sanayi bölgesi almak istiyor. Bununla ilgili vatandaşımız günlerdir mücadele ediyor. Taşkesiği, Sülekler, Dereköy, Varsak Yaylası öncelikle ve yine bu su kaynağından Korkuteli Barajı'na toplanan sudan diğer tarım alanları yararlanmakta. Dolayısıyla bu organize sanayi...
TARIM VE ORMAN BAKANI İBRAHİM YUMAKLI - Çözüldü o.
CAVİT ARI (Antalya) - Resmî bir yazı gitmedi Sayın Bakan, resmi yazıyı bekliyor vatandaşlarımız. Çözüldüyse teşekkür ederiz ama resmî yazı gitmedi çünkü günlerdir uğraşıyoruz.
Sayın Bakan, Antalya'da çözümünü bekleyen bir konu daha var. O zaman size şundan bahsedeyim: Sayın Bakan, bakın, Antalya'da balıkçı barınağı meselesi var. Öncelikle, Bakanlık olarak, balıkçı barınağındaki mevcut Yeni Liman Su Ürünleri Kooperatifi ile Yeşil Antalya Su Ürünleri Kooperatifinin önce kira sözleşmesinin iptal edildiğine dair bir karar gönderildi. Kooperatif dava açtı ve kiracılık ilişkisini mahkeme kararıyla tespit ettirdi. Daha sonra, Tarım İl Müdürlüğünün 5/7/2023 tarihli tembihnamesinde bazı maddelerin yerine getirilmediğiyle ilgili bir ceza davası açıldı. Kooperatif yöneticileri bundan beraat etti ve yine kooperatif yöneticileri hakkında bir soruşturmadan dolayı önce gözaltı işlemi yapıldı ve daha sonra bu yöneticiler hakkında iddianame düzenlendi. Ancak bu iddianame mahkeme tarafından iade edildi, savcılık tarafından iade kararına itiraz edildi ve reddedildi. Yani gelinen aşama itibarıyla yargısal süreçler de kooperatif yönetimi lehine sonuçlandı. Şimdi, Antalya'da en az 400 balıkçının yararlandığı bu balıkçı barınağı şu an Bakanlık tarafından görevlendirilmiş kayyum tarafından yönetiliyor. Bu kayyumla ilgili ilk görevlendirme, kooperatif yöneticileri Bakanlık tarafından görevden alınarak yerine atandı. Niçin? Kooperatif genel kurulu yapılsın ve yöneticiler tespit edilsin diye. Aradan geçen bir yıla rağmen, bu görev için atanmış olan kayyum, şu an orayı yöneten kayyum vaziyetinde. Yani, bir anlamda, atanma amacının dışında, bugüne kadar gelinmiş. Sayın Bakan, Antalya balıkçısı açısından önemli olan bu alandaki ve şu an görev süresi de sona ermiş olan bu kayyum, yani, il müdürlüğü memurlarının görevi sona ermiştir. O, önceki orada görev yapan yönetici arkadaşlar görevlerine iade edilmelidir, aksi hâlde ortada şu an hukuksuz bir durum söz konusudur; önceki yöneticilerin göreve atanmasını talep ediyorum.
Sayın Bakan, size bir soru önergesi vermişim. "Türkiye'de balıkçı barınaklarından kaç tanesi yat marinasına döndürülmüştür?" diye çünkü burasıyla ilgili de böyle bir tehlike olduğu dile getirilmekte. Ben size Türkiye'de kaç tane yat marinası diye sormuşum, verdiğiniz cevaba bakın: "Bakanlığımızca Antalya ilinde hiçbir balıkçı barınağının yat limanına dönüştürülmesi için izin verilmemiştir." Yani Sayın Bakan, bu yazıya kimse okumadan mı cevap veriyor? Yani ben "Türkiye'de" diye soruyorum, siz "Antalya'da kimseye izin verilmemiştir." diye cevap veriyorsunuz yani bu cevaplarınıza bir dikkat edin derim. "Türkiye'de" diye soruyorum, "Türkiye'de," bizim bildiğimiz balıkçı barınağından 13 tanesinin yat limanına çevrilmiş olduğunun doğru mu, değil mi diye sordum, Antalya'yla ilgili cevap verdiniz, dolayısıyla sorulana da okumadan cevap veriyorsunuz.
Sayın Bakan, Antalya Kumluca ilçesi biliyorsunuz örtü altı sebzeciliğin başkenti ve bölgemizde 60 bin dönüm civarı kapalı sera, 20 bin dönüm civarı narenciye, 15 bin dönüm civarı zeytin üretimi yapan çiftçimiz var ve ilçemizin en önemli sorunu su meselesi. Bugün Türkiye sebze ihracatının en önemli merkezi olan ilçemizde kapalı devre sulama sistemi yok yani yılın bir buçuk iki ayı üretim yapılan birçok bölgede kapalı devre sulama sistemi var iken Kumluca gibi örtü altı sebzeciliğin başkentinde şu an su sorunu yaşanmakta ve daha önceki yıllarda verilmiş olan kapalı devre sulama sistemi gerçekleştirilmedi. Acilen Kumluca ilçemize bir kapalı devre sulama sistemi yapılmalıdır ve ayrıca çiftçimiz kendi imkânlarıyla sondaj ve taşıma yöntemiyle elde ettiği su için dahi bakın, hizmet alamasa dahi sulama birliğine sanki o suyu almış gibi de ücret vermeye devam ediyor. Böyle de bir sıkıntı var, bu sıkıntının da ayrıca giderilmesine de ihtiyaç var; Kumluca bu hizmeti sizden bekliyor Sayın Bakan.
Yine, tarım planlamasıyla ilgili birtakım yerlerde ekim, dikim çeşitleriyle ilgili bir genelge gönderildi birçok yere. Bir örnek vereyim. Bakın, Antalya Korkuteli ilçesinde neler ekilebilecek? Arpa, aspir...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
CAVİT ARI (Antalya) - ...ayçiçeği, buğday, nohut, yem bitkileri, yulaf, zeytin, zeytinyağı.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Bir dakikanızı verdim.
CAVİT ARI (Antalya) - Şimdi, Sayın Bakan, burada gönderilenlerde patates yok, bu konuda patates yoksa ilave edilmesi lazım. Neden diyorum? Çünkü Korkuteli'nin birçok bölgesi patatesin en çok kaliteli yetiştiği yerlerin başında geliyor. Şimdi, yani bu ürün çeşitlerini yöreye uygun bir şekilde seçim yapılmasında fayda olduğunu ifade etmek isterim çünkü en önemli ürün bölgemizde patates olduğunu söyleyeyim.
Son olarak süremiz doluyor. Sayın Bakan, bakın, elimde bugün Antalya Toptancı Halinin fiyat tarifesi var. Bu fiyat tarifesine göre 24 Kasım 2025'te domates 20 TL bugün hâlde Antalya Halinde, kokteyl domates 35 TL...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
CAVİT ARI (Antalya) - ...sivri biberin kilosu 20 TL diye devam ediyor, patlıcan 25 TL.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Arı, süreniz bitti, tamamlayın.
CAVİT ARI (Antalya) - Evet, Sayın Bakan, tam bir yıl önceki fiyatı da göndermiş oradaki arkadaşlar. Domates bugün 20 lira, bir yıl önce 26 lira ile 32 TL, kokteyl 55 TL, sivri biber bugün 45, bir sene önce 58 TL; bunların hepsi halin resmî fiyatları.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Teşekkür ediyoruz...
CAVİT ARI (Antalya) - Yani girdi fiyatlarının yüzde 50, yüzde 60, yüzde yüz olduğu bir dönemde...
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - İsmail Güneş Bey, size söz vereceğim.
CAVİT ARI (Antalya) - ...çiftçimiz işte
bir yıl önceki fiyatlarıyla bile ürününü satamaz durumda. İşte, tarımı getirdiğiniz durum da bu arkadaşlar.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Arı, teşekkür ediyorum.
Sayın İsmail Güneş, buyurun.
CAVİT ARI (Antalya) - Çiftçimiz bu koşullarda nasıl üretim yapsın, nasıl ayakta kalsın? Bu mu sizin tarıma verdiğiniz destek?
Teşekkür ediyorum.