HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Değerli Komisyon Başkanım, Değerli Meclis Başkanım, Plan ve Bütçe Komisyonumuzun değerli üyeleri, saygıdeğer milletvekilleri, Sayıştay ve Kamu Denetçiliği Kurumu Başkanlarımız, kurumlarımızın değerli yöneticileri ve çalışanları, değerli basın mensubu arkadaşlarımız; sözlerimin başında sizleri saygıyla selamlıyorum.

Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2024 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi görüşmelerinin ve kurumlarımızın 2026 yılı bütçelerinin Meclisimize, kurumlarımıza, milletimize ve ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyorum.

Sayın Başkanım, Komisyonumuzun değerli üyeleri; Türkiye Büyük Millet Meclisi mazisini şerefle taşıyan, milletimizin iradesine her daim sahip çıkan temsilciler olarak hepimizin bir araya geldiği, milletin temsil edildiği, demokrasinin ve millî iradenin tecelligâhı olan bir merkezdir. Bağımsızlık mücadelemizden bugüne kadar bu kutlu çatı altında atılan her adım milletimizin birliği, kalkınması ve hürriyeti uğruna olmuştur. Hem cumhuriyetimizin yüz iki yıllık birikimi hem de yeni yüzyıla yönelik hedeflerimiz doğrultusunda tarihî sorumluluğumuzu idrakle hareket etmek mecburiyetinde olduğumuzu bir kere daha teyit etmek isterim.

Değerli milletvekilleri, cumhuriyetimizin ikinci asrına girdiğimiz böyle anlamlı ve müstesna günlerde Türk demokrasisinin geçtiği zor ve badireli günleri anlamadan bugünleri anlamak, idrak etmek imkânsızdır. Necip milletimiz 1908'den başlayarak kısmi de olsa serbest genel seçimlerle oluşan parlamentolu bir sistem benimsemiştir. Ne yazık ki dönemin koşulları demokratik kültürün olgunlaşmasına ortam sağlayamamış, bu konudaki çabalar defalarca sukutuhayale uğramış ancak milletimiz vazgeçmemiştir. Öyle ki 1919'daki genel seçimler ülkenin pek çok yeri işgal altındayken bile iki dereceli olarak işgalcilerin süngülerinin gövdesinde yapılmıştır. Bu zor şartlar altında bile milletin iradesi tecelli etmiştir. Seçimler tamamlanmış ancak bu kez de mebusların Meclise gelişleri işgalciler tarafından türlü yollarla engellenmiştir. Canları pahasına İstanbul'a gelen mebuslar ise İstanbul'un işgaliyle birlikte tutuklanmış, Meclis ise feshedilmiştir. Memleketin her köşesi bilfiil işgal altındayken bile bu millet imkânsızı mümkün kılmış, ferasetiyle dünyaya demokrasi dersi vermiştir. Bu irade eşine az rastlanır bir kültürün, büyük bir uygarlığın, bin yıla varan devlet yönetme aklının bir mirasıdır. Bu kutlu miras 1923'te nihai olarak vücut bulmuş, kudretini cumhuriyetten almış, bağımsızlığıyla taçlandırmıştır. Bu vesileyle, bir kez daha cumhuriyetimizin 102'nci yılını büyük bir coşkuyla ve gururla kutluyoruz. Vatanı için, bayrağı için, ezanı için canını seve seve feda eden kahraman aziz şehitlerimizi ve hayatını kaybeden gazilerimizi rahmet ve minnetle anıyoruz. Ülkemizin kurtuluşunda bu millete önderlik eden başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarına şükranlarımızı arz ediyoruz.

Değerli milletvekilleri, cumhuriyetin ve demokrasinin tüm kazanımları halkımızın bize emanetidir. Bu bilinçle, milletimizin hukukunun her daim korunması ve hayat kalitesinin yükseltilmesi en temel sorumluluklarımızdandır. Teklikten çokluğa, benlikten bizliğe millet olma yolunu açan cumhuriyettir. Böylece cumhuriyet hepimizin baş tacı, hepimizi içine alan kuşatıcı bir çatı olmuştur. Cumhuriyetimizin 102'nci yılında şeref ve onurla daha nice yüzyıllara taşımak hedefiyle hep beraber, omuz omuza vererek çalışıyor ve çalışmaya devam edeceğiz.

Büyük milletlerin büyük hedefleri olur. Hele bizim gibi dünyanın en zor coğrafyasında asırlardır güçlü bir şekilde ayakta kalmayı başarmış olan bir milletin öyle gündelik hesaplarla vaktini geçirmesi asla kabul edilemez. Türkiye Büyük Millet Meclisinin etkinliğini ve milletvekillerimizin itibarını artırmak her şeyden önce demokrasiye bağlılığımız ve millî iradeye olan inancımızın gereğidir. Şimdi, Cumhuriyetimizin güçlü bir çınar gibi ilk yüzyılında kökleri sağlamlaştırılmış, ikinci yüzyılda ise sağlam gövdesi ve güçlü dallarıyla boy atıp yücelecek bir umudu geleceğe doğru taşımakta olduğunu görüyoruz.

Dünya genelinde yaşanan krizlerin ortasında barış ve diyalog ilkesine olan sarsılmaz bağlılığıyla bütün ülkelerle iletişim kurabilen ve sorunların halledilmesi ve barışın sağlanabilmesi için diplomasi masasını açık tutan tek ülke Türkiye'dir. Birçok görüşmede, Türkiye'nin, Büyük Millet Meclisi dâhil tüm kurumlarıyla, bölgesel istikrarın anahtarı olma yolundaki çabalarının takdirle karşılandığına da şahit oluyoruz. Bu doğrultuda, Meclisimizin her platformda barışçıl diplomasiye olan bağlılığını, diyalog ve ara buluculuk misyonunu vurgulamak, dünya barışı için alınan her kararın arkasında durduğumuzu ifade etmek istiyorum. Tabii, bu Meclisin bir başka önemli özelliği de hepimizin bildiği gibi, hem seçimdeki katılım oranlarının çok yüksek olması hem de halkın verdiği oyların yüzde 95'inin Parlamentoda temsil edilmiş olması demokratik olarak temsil gücü yüksek, çok güçlü bir parlamentoyu ortaya koymasıdır.

Değerli milletvekilleri, Sayın Devlet Bahçeli'nin tarihî çağrısıyla oluşan stratejik, politik zemin ve Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın yüksek iradesiyle terörsüz Türkiye sürecinin bir devlet politikasına dönüşmesi, zamanın ruhuna uygun ve etrafımızdaki meydan okumalara cevap niteliğinde büyük bir çerçeve inşa etmiştir. Gazi Meclisimizde geniş bir katılımla ve ortak akılla çalışmalarını sürdüren Millî Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonunun çalışmalarıyla olgunlaşan desteği ve yol göstericiliği, sürecin yegâne siyasal öznesinin millî irade olduğunu net şekilde ortaya koyarak terör örgütünün tasfiyesi sürecinde ihtiyaç duyulabilecek düzenlemelerin çerçevesini de belirleyecektir.

Terörsüz Türkiye süreci, demokrasimizin tüm tehditlerden arındırılması için atılmış stratejik ve tarihî bir adımdır. Bunun doğal ve ayrılmaz sonucu olan terörsüz bölge hedefi komşu ülkeler başta olmak üzere yakın bölgemizde terör örgütleri üzerinden emperyalist vesayet kurulmasına karşı bir duruştur. Silahın ve terörün gölgesinin kalktığı bir ortamda, demokratik siyaset güç kazanacak, ekonomik kalkınma ve sosyal refah ön plana çıkacaktır. Yarım asırdır milletimizin huzuruna, birliğine ve geleceğine kasteden terörün tamamen tasfiyesine yönelik yürütülen bu süreç ve devletimizin tüm kurumlarının eş güdümüyle sürdürülen çalışmalar, terörsüz Türkiye hedefine doğru kaydedilen ilerlemenin açık bir göstergesidir. Bu tarihî sürecin bölgesel barışın ve istikrarın tesisine de örnek teşkil edeceğine inanıyoruz. Ülkemiz, milletimizin kardeşliğini hedef alabilecek hiçbir provokasyona izin vermeden, kararlılıkla ve sağduyuyla terörsüz bir geleceğe yürümektedir.

Değerli milletvekilleri, bu aziz milletin her bir evladı gibi bizler de bırakılan bu kutlu mirasın önümüzü aydınlatan iradesinin farkındayız. Meclisimizin ve iradenin yansıması olarak çevremizdeki gelişmelere kayıtsız kalmamış, ulusal ve uluslararası önemli konular hakkında geçmişte olduğu gibi bugün de Türkiye Büyük Millet Meclisi güçlü duruşunu yansıtmıştır. Bu dönemde ortak bildiriler yayınlanmış, tezkereler ilan edilmiş, katliamlara "Dur!" denilmiştir.

Filistin konusunda, ayrıca, Meclis Başkanlığımızca çeşitli etkinlikler düzenlenmiştir. Bu çerçevede, Sayın Meclis Başkanımıza uluslararası Gazze diplomasisi hakkında yaptığı çalışmalardan ötürü ayrıca teşekkür etmek istiyorum.

Türkiye Büyük Millet Meclisi 28'inci Yasama Döneminde de dış ilişkiler faaliyetlerini Türkiye Cumhuriyeti devletinin girişimci, çok yönlü ve insani dış politika ilkeleriyle uyumlu şekilde yürütmüştür. Özellikle Uluslararası Parlamenter Asamblesinin ihtisas komisyonları ve parlamentolar arası dostluk grupları olmak üzere hem yurt içinde hem de yurt dışındaki parlamentolarda milletvekillerinin konuk edilmesiyle ikili ilişkilerin daha üst noktaya ulaşmasıyla alakalı çalışmalar üstün bir çabayla yürütülmektedir. Bu açıdan, emek veren milletvekili arkadaşlarımıza, bu çalışmaları destekleyen Başkanlık Divanı üyelerine ve Meclis Başkanımıza bir kere daha teşekkür etmek istiyorum.

Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak bütçemizin milletimizin ortak refahına ve geleceğine katkı sağlayacak şekilde kullanılmasına hassasiyetle dikkat ediyoruz. Meclisimizin çalışmaları hakkında çok kısa bir iki rakamı sizlerle paylaşmak istiyorum.

Kanun teklifleri açısından, 28'inci Yasama Dönemi Üçüncü Yasama Yılında milletvekillerince, 33'ü uluslararası antlaşmaların onaylanmasının uygun bulunmasına ilişkin olmak üzere 798 kanun teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmuş, bunların 758'i komisyonlara havale edilmiş, 4'ü ise iade edilmiş, 36 teklifin TBMM Başkanlığındaki işlemleri devam etmektedir. Önceki yasama yıllarında sunulanlarla birlikte Üçüncü Yasama Yılında milletvekillerince sunulan 55 kanun teklifi komisyonlarda görüşülerek Genel Kurul gündemine girmiş, 30 teklif kanunlaşmıştır. Hâlihazırda Genel Kurul gündeminde 96, gündeme girecek 5, Meclis Başkanlığında 36 ve komisyonlarda 3.012 adet olmak üzere milletvekillerince sunulan kanun teklifi bulunmaktadır. Bununla birlikte 28'inci Dönem Üçüncü Yasama Yılında TBMM Başkanlığına Cumhurbaşkanlığı tarafından 2 kanun teklifi sunulmuş, önceki yasama yılında sunulan 1 teklifle beraber bu yasama yılında 2 Cumhurbaşkanlığı teklifi kanunlaşmış, 1 teklif ise komisyonda bulunmaktadır.

Değerli milletvekilleri, şimdi de sizlere 2026 yılı bütçe teklifimizle ilgili olarak kısa bir bilgi vermek istiyorum. 2026 yılı bütçe teklifi, 2025 yılı sonu harcama tahminleri dikkate alınarak hazırlanmış, 2026 yılı bütçe teklifi hazırlanırken Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı 2023-2027 Dönemi Stratejik Planı'ndaki amaç ve hedefler doğrultusunda gerçekleştirilen faaliyet ve projeler maliyetlendirilerek ödenek teklifinde bulunulmuştur.

Değerli arkadaşlar, 2026 bütçe teklifi 27 milyar 235 milyon 264 bin TL'dir. Teklif edilen bütçenin 14 milyar 411 milyon lirası yani yaklaşık yüzde 52'si personel giderlerine ayrılmıştır. Bütçemizi oluşturan diğer kalemler ise sağlık harcamaları, Kamu Denetçiliği Kurumu ve Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna hazine yardımı olarak ayrılmıştır. Bu yönden baktığımızda, bu kalemler bütçemizin yaklaşık yüzde 80'ini oluşturmaktadır. Kalan bütçeyle Meclisimiz mevcut alanların bakım onarımı, fiziki mekânların iyileştirilmesi, temizlik iyileştirme faaliyetleri gerçekleştirmektedir. Milletvekillerimizin ve personelimizin fiziki alanlarının iyileştirilmesi ve daha iyi mekânlarda çalışılması temel hedefimizdir.

Tutanak Hizmetleri 28'inci Dönem Üçüncü Yasama Yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu, ihtisas ve araştırma komisyon çalışmaları ve diğer tutanak hizmetleri kapsamında iki bin iki yüz üç saat altı dakika çalışma gerçekleştirmiş ve 79.346 sayfa tutanak tutulmuştur.

Türkiye Büyük Millet Meclisi TV faaliyetlerine baktığımızda, TRT 3 ve TBMM internet siteleri üzerinden sekiz yüz otuz dört saat kırk altı dakika TBMM Genel Kurul toplantısı canlı yayınlanmıştır. Siyasi parti grup toplantıları TBMM resmî internet sitesi üzerinden iki yüz altmış bir saat on iki dakika yayınlanmıştır. Üç yüz yirmi iki saat otuz yedi dakika TRT 3 kanalından canlı, on beş saat elli altı dakika TBMM resmî internet sitesi üzerinden olmak üzere toplam üç yüz otuz sekiz saat yirmi dokuz dakika haber yayını yapılmıştır.

Dijital fotoğraf arşiv sistemine fotoğraf aktarımı yapılmakta, Üçüncü Yasama Yılında 74.853 adet fotoğraf servis edilmiştir.

Ziyaretçi kabul yönlendirme ve rehberlik hizmetleri kapsamında TBMM'yi ziyaret eden 334.804 kişiye ziyaretçi kabul ve yönlendirme hizmetleri sunulmuştur. 28'inci Dönem Üçüncü Yasama Yılında rehberlik hizmetlerinden 136.998 kişi yaralanmış, Kurtuluş Savaşı Müzesi olarak hizmet sunmakta olan Birinci TBMM Binası'nı 531.165 kişi ziyaret etmiştir.

Yine, Bilgi Edinme Kanunu çerçevesinde, toplam 1.194 adet bilgi edinme başvurusu yapılmış olup başvuruların tamamına işlem yapılmıştır. Bu kapsamda olumlu cevap verilerek bilgi ve belgelere erişim sağlanan başvuru sayısı 683 olarak gerçekleşmiştir.

Tutanak Bilgi Sistemi Projesi'yle TBMM Genel Kurul çalışmaları başta olmak üzere, yasama faaliyetleri esnasında toplantı ses kayıtlarının otomatik olarak yazı formatına dönüştürülerek tutanakların oluşturulması, yönetilmesi, basım ve yayınlanması, arşiv süreçlerinin tümüyle elektronik ortama taşıyarak kâğıtsız parlamentoya geçiş sürecine etkin katkıda bulunması sağlanmıştır.

Araştırma Hizmetleri Başkanlığımızın milletvekillerinin yasama ve karar alma, siyasal diyalog ve Hükûmete tavsiyelerde bulunma, kamuoyunu bilgilendirme, Parlamentoyu ulusal ve uluslararası alanlarda temsil etme çalışmalarında ihtiyaç duydukları bilgileri elektronik ortamda sunmasını sağlayan Araştırma Hizmetleri Bilgi Sistemi (ARMER) yeni yazılım teknolojisi kullanarak devreye alınmıştır.

Yine milletvekillerimizin kanun teklifi taslaklarını dijital ortamda hazırlayabilmesi amacıyla Teklif Destek Sistemi, Vekil Bilgi Sistemi (VEBİS) kapsamında devreye alınmıştır.

Eğitim faaliyetlerimiz: TBMM Başkanlığı İdari Teşkilatı eğitim planı doğrultusunda yüz yüze ve uzaktan eğitim yöntemiyle 77 eğitim programı düzenlemiş, bu eğitimlere 7.078 çalışan personel katılmıştır.

Sanat atölyesi çalışmalarımıza baktığımızda, porselen atölyesinde vazolar, duvar tabakları, şekerlikler, fincan takımları, tepsili fincan takımları gibi çeşitli boy, model ve ebatlarda birçok ürün tamamen el maharetiyle 1.996 adet eser üretilmiş ve bu eserler Ankara'da...

VELİ AĞBABA (Malatya) - Züccaciyeci gibi, züccaciyeci!

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - El sanatları bunlar.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Hatibin bu önemli konuşmasını inkıtaya uğratmayın!

VELİ AĞBABA (Malatya) - Hakikaten!

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - ...TBMM Hediyelik Eşya Satış Mağazası'nda ve İstanbul'da TBMM Yıldız Konukevi'nde satışa sunulmuştur.

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Giderken de bize de hediye göndersinler!

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Divanda görevi var mı ya Hüseyin Bey'in, daire başkanı gibi konuşuyor.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Demek ki biliyor, bilgi aldı yani.

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Bunların hepsi faaliyet.

Enerji verimliliğine ilişkin yapılan çalışmalar...

NİLGÜN ÖK (Denizli) - Başkanım, birer takım fincandan istiyoruz ya, bütçecilere bari o kadar şey olsun! Bari bütçe yok, bari...

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Evet.

NURTEN YONTAR (Tekirdağ) - Rozetlere ilişkin de konuş!

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Meclis Başkanımız aktarmıştı bunları zaten.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Milletvekillerimizin sorunları var, biraz da onları anlat!

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Milletvekilleri sorunlarımızın giderilmesi anlamında bak toplam 20 adet elektrikli şarj istasyonu kurulmuş, elektrikli araç şarj altyapısının kurulumuyla ilgili...

VELİ AĞBABA (Malatya) - Araba yok ki!

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - ...ortalama 40 bin litre akaryakıt tüketiminde tasarruf sağlanmış.

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Rozetleri niye bu kadar yaptınız?

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Yine, Halkla İlişkiler Binası, Sera Binası, Spor Tesisleri, Bahçıvanlar Prefabrik Binası'na sıcak su üretimi için güneş enerjisi kurulmuş, 23 bin metreküp doğal gaz tasarrufu sağlanmıştır; bu da çok önemli bütçeye katkı anlamında.

VELİ AĞBABA (Malatya) - Taze sebze de var!

NURTEN YONTAR (Tekirdağ) - Yaka rozetleri 150 liradan 700 liraya çıkmış!

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Değerli Başkanım, sayın milletvekilleri; kamuda hesap verilebilirliğin ve şeffaflığın güvencesi olan Sayıştay Başkanlığı yürütmekte olduğu denetimlerin yanı sıra, hazırlamış olduğu temel stratejik dokümanlar aracılığıyla da kamu sektöründe kurumsal ve stratejik yönetim anlayışının yerleşmesinde önemli bir rol üstlenmiş. Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçenin uygulanmasına ilişkin denetim hakkını merkezî yönetim kesin hesap kanunu teklifi ve Sayıştay tarafından verilen genel uygunluk bildirimi ile denetim raporlarını görüşüp karara bağlamak suretiyle gerçekleştirmektedir. Kamu idarelerinin mali faaliyet, karar ve işlemlerini hesap verme sorumluluğu çerçevesinde denetler ve sonuçları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisine doğru, yeterli, zamanlı bilgi ve raporlar sunar, genel uygunluk bildirimini de TBMM'ye sunar. Sayıştay Başkanlığımızın 2026 bütçe teklifi ise 4 milyar 729 milyon 868 bin TL'dir.

Kamu Denetçiliği Kurumu Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olup idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceleyen anayasal bir kurumdur. Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin hukuka, hakkaniyete, insan haklarına ve iyi yönetim ilkelerine aykırı işlemlerine karşı bireylerin haklarını korumak...

NURTEN YONTAR (Tekirdağ) - Meclis Başkanı anlattı aynı şeyleri!

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - ...idarenin iyi işleyişini ve hizmet kalitesini artırmak...

KAMURAN TANHAN (Mardin) - Sayın Hüseyin Altınsoy, biraz özlük haklarından da bahset!

ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Ya, kitapçıkta anlatıyor hepsini zaten!

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - ...ve haklarının bilincinde olan bireylerin yetişmesini sağlamak misyonu kapsamında faaliyetlerini sürdürmektedir.

KAMURAN TANHAN (Mardin) - Özlük haklarından bahset!

NURTEN YONTAR (Tekirdağ) - Hepimizin okuma yazması var!

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Verdiği kararlarla uzlaştırıcı ve rehberlik yönüyle bireylerin adalete hızlı erişimini sağlayan, önleyici rolüyle uyuşmazlıkların doğmasının engellenmesine katkıda bulunan, yargının iş yükünü de azaltan etkin bir kurum olarak görevini yerine getirmektedir. Kamu Denetçiliği Kurumunun 2026 bütçe teklifi ise 470 milyon 508 bin TL'dir.

Değerli milletvekilleri, 2026 Yılı Bütçe Kanunu Teklifi'nin Türkiye Büyük Millet Meclisimize, Sayıştay Başkanlığımıza ve Kamu Denetçiliği Kurumumuza hayırlı olmasını diliyor, bütçenin hazırlanmasında emeği geçen başta Meclis Başkanımız Sayın Numan Kurtulmuş Beyefendi olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarımıza teşekkür ediyor, sizleri de saygıyla selamlıyorum.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Değerli milletvekilleri, değerli arkadaşlar; her şeyi Hüseyin Altınsoy söylese siz ne söyleyeceksiniz. Dolayısıyla, bir kısmını da buraya bırakmış vaziyette.

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Yirmi dakikada anca bu kadar oluyor.