| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 19 .11.2025 |
ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Sayın Başkan, Komisyonumuzun değerli üyeleri, Sayın Bakan, değerli bürokratlar, basınımızın emekçileri, Meclisimizin çalışanları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Çok fazla kara yolları, deniz yolları, hava yolları konuşuldu. Ben, 2 tane çok fazla üzerinde konuşulmamış alana değinmek istiyorum, bunlardan bir tanesi lojistik, bir tanesi de dijital, dijital dönüşüm.
Şimdi, bu kadar fazla yatırım yapıldıktan sonra şunu beklersiniz, İsmail Bey meyvenizi yerken anlatayım size: Türkiye'nin lojistik performans endeksinin yükselmesini beklersiniz değil mi bu kadar fazla yatırım yapıldığı için? Bakın, Dünya Bankası verileri, kaynağı da söylüyorum, Türkiye'de sadece uluslararası gönderileri at, geri kalan bütün alanlarda biz diğer ülkelerden gerilemişiz. Dünya Bankası verilerine bakarsanız lojistik alanında o kadar fazla yatırım bizi daha iyi bir yere getirmemiş uluslararası, kaynakları sonra veririm. Bizim ticaret yollarına daha iyi entegre olmamız için bağlantı performansını yani limanların bağlantı performansını iyileştirmemiz lazım. İsmail Bey size söylüyorum, hani bana laf attınız ya "Yeni geldin." diye, ben yine geldim. Şimdi, şuraya bak: Suudi Arabistan, Fas, Yunanistan, İtalya, Mısır, İsrail'den daha kötü durumdayız.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Ne konuda?
ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Bağlantı konusunda yani limanların bağlantısı çünkü bizim esas olarak ihracatımızın önemli bir kısmı deniz yolları üzerindendir.
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Bağlayacağız, Samsun'u da bağlayacağız, İzmir'i de bağlayacağız.
ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - İnşallah, bundan daha fazla mutlu olamam. Lojistik çok kritik bir sektör ve Sayın Bakan da demir yolları yatırımlarına burada kıymet verdiklerini söyledi, bence de çok mantıklı. Neden? Çünkü demir yoğunluğuna baktığımız zaman bizler dünya ortalamasının çok altındayız. Bakınız, lojistikte bunlar UNECE ve TÜİK verileridir, TÜİK'in bizzat verileridir. Dolayısıyla bizim daha fazla demir yolu yatırımına ihtiyacımız var, mevcut durumda sadece 3-4 ülkeden daha iyi durumdayız.
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Anlattım ya ben.
ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Tamam anlattın.
Şimdi, hem demir ağlara hem de fiber ağları ihtiyacımız var. Şimdi, biraz da buradan ben BTK'nin alanına girmek istiyorum, fiber ağ ve Telekom altyapısı.
Şimdi, bakınız, mobil internet hızında dünya ortalamasının altındayız, sabit geniş bant internet indirme hızında dünya ortalamasının altındayız. Bizim burada TÜRK TELEKOM'u anmadan geçemeyiz, TÜRK TELEKOM'un bugün yüzde 85'i devlete aitti. Bakın, 2006'da bunu biz özelleştirdiğimiz zaman yani sizin zamanınızda özelleştirdiğiniz zaman sadece bakır kabloların çalınmasından dolayı, özelleştiren şirket sadece bakır kabloların çalınmasından dolayı bu ülkeye 8 milyar dolar zarar ettirdi. Peki, daha sonra ne yaptı? Bu parayı getirdi mi yurt dışından? Getirmedi. Ne yaptı? Türk bankalarından kredi verdik. Türk bankalarına bu şirket krediyi vermeyince ne oldu? Türk bankaları TÜRK TELEKOM'un sahibi oldu. Dolayısıyla burada milyarlarca dolarlık bir kamu zararı oluştu, Türk bankaları da daha fazla zarar etmesin diye yeniden şimdi bunun sahipliği devletimize geçti. Yani 2006 yılında özelleştirdiniz, milyarlarca dolar zarar ettik, Türk bankaları zarar etti, şimdi, tekrar devlet almak zorunda kaldı.
Turkcell... Ben, o sırada depremdeydim, orada, deprem bölgesinde hiçbir yerde Turkcell çekmiyordu, hiçbir yerde.
Şimdi, ben Sayın Bakana ve değerli yetkililere sormak istiyorum: Turkcell'le konuştunuz mu? Çünkü bunun reklamını her yerde yaptılar, her yerde "Dronecell'le bir afet zamanında Turkcell devreye girecek." dediler, hiçbir yerde çekmedi. Peki, ben burada ilgili yetkililere soruyorum: Binlerce insan mağdur oldu, belki biz canlarımızı kaybettik Turkcell çekmediği için, Turkcell'e herhangi bir yaptırım uyguladınız mı? Turkcell'le bu konuda herhangi bir konuşmanız oldu mu? Neden? Çünkü Turkcell yani sonuçta AK PARTİ iktidarı elinde, orada da bir şey olmadı.
Şimdi, bakın, Türkiye'de gelir ve fırsat eşitsizliği her yerde. İlginç bir slayt göstereyim size. Bakın, şimdi, havalimanlarına geldiğiniz zaman bizim havalimanlarındaki internet hızını görüyorsunuz, hâlâ bizim yarıştığımız havalimanlarındaki internet hızının gerisinde ama nerede bir de bir problem var biliyor musunuz? "Lounge"a gittiğiniz zaman internet hızlı, normal, halkın kullandığı internet yavaş.
VELİ AĞBABA (Malatya) - VIP'de?
ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - VIP'de en hızlı, sebebi de yani şöyle: Aslında, bu ülkeye bir turist indiği zaman dışarıdan ilk olarak eşitsizliği burada görüyor. Normal bir yolcuysa internetin hızı ile "lounge"da ya da VIP'de bir yolcuysa aradaki internetin indirme hızında devasa fark var, Türkiye bu konuda dünya lideri.
Şimdi "dijital dönüşüm" demişken ben Sayın Bakana katılıyorum, işletmelerimizi dijital dönüşüme hazırlamak lazım. Hazırlamış mıyız bakalım, hiç de öyle gözükmüyor yani büyük ölçekli, küçük ölçekli, toplam neye bakarsanız bakın, bizim internet bağlantısı bulunan işletmelerin toplam içerisindeki payı OECD'nin de Avrupa Birliği ülkelerinin de gerisinde. O bakımdan da bizim bu işletmelerin dijital dönüşüme hazır olduğunu söylemek neredeyse mümkün değil. O yüzden de bakın, yine bir referans vereyim size, IMD, bunların Dijital Rekabetçilik Endeksi'nde devamlı geriliyoruz. Sayın Sayan, Dijital Dönüşüm Endeksi'ne baktığımız zaman, rekabetçilik endeksine baktığımız zaman devamlı geriliyoruz. Bakın, burada ben sunumda Sayın Bakandan şunu görmek isterdim: Bizim bir veri politikamız var mı? Sanayi ve Teknoloji Bakanı geldi ve dedi ki: "Ben 'hyperscale' yatırımlara karşıyım, veri güvenliği açısından bunlar sakıncalı." Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Şimşek geldi: "Bizim daha fazla bu konuda yatırım çekmemiz gerek." dedi ama esas bununla ilgili Bakanlık sizsiniz ve esas kurum da BTK. Ben, bizim veri altyapımız, veri güvenliğimiz, veri protokolümüz, veri merkezlerinin ne kadarlık bir yatırıma, onlar için ne kadarlık bir yatırım düşünüldüğünü sizin sunumunuzda bulamadım, bizim için çok ama çok hayati bir konudur bu.
Daha sonra fiber penetrasyona bakalım, eşitsizlik her yerde. Bakın şimdi, biraz önce Sayın Güneş dedi ki: "İstanbul'a çok fazla tünel yaptık, Marmaray yaptık." Allah sizden razı olsun, tamam ama bakın, kalkınma programlarına baktığınız zaman, Sayın Güneş, İstanbul ve çevresine 25-30 milyonluk bir nüfusu koymak, orayı sıkıştırmak doğru bir kalkınma programı değil. Siz oraya yeni bir mega proje daha yaparsanız İstanbul biraz daha şişer, şişiyor. Trafik yoğunluğu şu anda şehrin içerisinde yüzde 90'ın üzerinde. Yani orada ödenmek istenen şey şu: "Daha fazla yol yaparak trafik problemini çözemezsiniz." çok doğru bir uygulama, şehir bölge planlamasıyla bizim Marmara, Doğu Marmara'nın nüfusunu azaltmamız gerekiyor, deprem riskinden dolayı azaltmamız gerekiyor, başka sebeplerden dolayı. Bakın, İstanbul hele şimdi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı geldiği zaman Kanal İstanbul Projesi'nden de orada bahsedeceğiz. Bütün burayı, İstanbul'un nüfusunu 20, 22, 23 milyon yaptığınız zaman ve bütün projeleri oraya getirdiğiniz zaman bölgesel anlamda bir kalkınmadan bahsedemezsiniz. Bizim, İstanbul ve Marmara'nın yoğunluğunu, iktisadi faaliyetleri başka yerlere yaymamız lazım, bütün politikalarımızın bu çerçevede olması lazım. Bakıyorsunuz, fiber aboneliğine bakın, diğer yerlere bakın, korkunç bir eşitsizlik var. Bu eşitsizliği gidermeden, diğer illerdeki altyapı problemlerini çözmeden, İstanbul'a sadece yatırımların önemli bir kısmını, 500 bin sosyal konutun 250 binini yapmak gibi önemli bir kısmını İstanbul'a aktarırsanız İstanbul'un problemlerini sadece kısa vadede çözerseniz, orta, uzun vadede şehir yaşanmaz hâle gelir.
Şimdi, biliyorum, ben İzmir Milletvekiliyim, İstanbul'da da eşim var. Osmangazi Köprüsü'nü kullanarak gittiğim zaman benim cebimden 2 bin lira çıkıyor.
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Normal yoldan gidersen?
ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Normal yoldan gidersen de 8 saatte gidiyorsun, tamam mı? Dolayısıyla, burada şunun olması gerekiyor: Bu otoyollara, paralı yollara 2 bin lira çok büyük bir rakam. Yani, Sayın Usta da söyledi Osmangazi Köprüsü'ne biz belki devasa bir para veriyoruz ama bizim verdiğimizden daha fazla da benim vergilerimden oraya gidiyor. Yani burada bize alternatif bir yol da göstermeniz lazım. Yani ben paralı yol kullanılmayacaksam bunun bana maliyeti 3 saat olmamalı, diğer yollarda da modernizasyon çalışmalarını sizden bekliyoruz.
Hepimizin içini yakan Çorlu tren katliamının sorumlusu. Şimdi, burada, bildiğiniz gibi, bir TCDD Genel Müdürü vardı, görevden alındı. Peki, görevden alındıktan sonra kendisine bir şey oldu mu? Oldu, milyarlarca lira para kazandı. Bakın, burada da ihaleleri var. Karayolları Genel Müdürlüğü Gülnar-Aydıncık, Silifke-Mut-Ayr-Gülnar yolu yapımı için ihaleye çıktı ve onu da Deha Altyapı Anonim Şirketi aldı. Şirketin yöneticileri arasında Çorlu tren katliamının sorumlusu olarak kabul edilen ama başına hiçbir şey gelmeyen Beyefendi var. Bu şirket de şu ana kadar sizden 38 tane kamu ihalesi altında tam 16 milyar lira para aldı. Şimdi, Sayın Bakan, değerli bürokratlar; bizler eğer hepimizi üzen ve hepimizin, sizin de Bakanlığınızın da itibarını zedeleyen bir katliamda, sorumluluğu olan birisine âdeta maddi açıdan ödüllendirir gibi böyle bir şeyi verirsek o zaman burada biz bir adaletten bahsedemeyiz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Buyurun.
ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Şimdi, son bir dakikamda da Sayın AK PARTİ'li mevkiidaşım on beş dakika Yozgat'tan konuştu, ben de bir dakika İzmir'den konuşmak istiyorum.
Sayın Bakan, İzmir'in talepleri var. İkinci bir çevre yolu gerçekten şart, biliyorsunuz. İzmir'e yurt içi ve yurt dışı uçak seferleri yok denecek kadar az. Hızlı tren projesi bizim için hayati önem taşıyor, o yolun modernize edilmesi lazım. Burada da sizden daha fazla bir yatırım bekliyoruz. Buca metrosu, Büyükşehir Belediyesi yapıyor ama size daha önceden de konuştuk, burada Konak'ı Bostanlı'ya bağlayacak Marmaray'a benzer bir proje oranın trafiğini rahatlatacaktır. Alsancak Limanı için, Çandarlı ve Aliağa varken Alsancak Limanı için başka bir çözüm mutlaka şart. Burada biz size daha önceden iletmiştik bunu.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Toparlayın lütfen.
ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Bitiriyorum.
Daha farklı bir çözüm getirilebilir. Aliağa'da tam randımanla çalışan limanlar mevcut, oraya daha büyük bir ağırlık verilmesi bizim için daha doğru olacaktır diyorum.
Hepinizi saygıyla selamlıyorum, teşekkür ederim.