ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri, Sayın Bakan, değerli bürokratlar, basınımızın emekçileri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Beş dakikalık süre içerisinde hem durumu hem de aslında burada sizlerin bütçe konuşmasında yaptığınız ve ortaya koyduğunuz hedefler ile bütçede karşımıza çıkan rakamların birbirine çok uyuşmadığını anlatmaya çalışacağım.

İlk önce, herkes bahsetti, çok üzerinde durmaya gerek yok ama ne istihdamda ne eğitimde olan gençlerde bizim üzerimizde olan, bizden daha kötü durumda olan ülkelere baktığımız zaman Botsvana, Güney Afrika, Guatemala, Ruanda, Filistin, Saint Lucia Adaları ve Kolombiya olduğunu görüyoruz. Yani hakikaten bu bir az gelişmiş ülke problemi ve bizler gençlerimize iyi işler yaratmadığımız sürece, bizler gençlerimize iyi bir eğitim imkânı sağlamadığımız sürece az gelişmiş ülkelerde karşılaşacağımız bu problemlerle önümüzdeki dönemde karşılaşacağız gibi duruyor.

Burası, maalesef, sadece yoksul değil, sosyal açıdan da sosyal dışlanmışlık riski taşıyan gençlerin ülkesi. Bakın, Avrupa Birliğiyle karşılaştırdığımız zaman Türkiye'yi, hem yoksul ama aynı zamanda Sayın Bakanım, sosyal dışlanma riski altında olan gençlerin sayısına baktığınız zaman oldukça kötü durumdayız. Yani burada sadece gençlerin bir yoksulluk problemi yok, aynı zamanda sosyal hayattan bir dışlanma riski de var. Şimdi, zaman içerisinde artan bu riske biraz daha bakalım: Avrupa Birliğinde çocukların yüzde 28'i yoksulluk dışında en az bir risk daha taşıyor fakat bu ülkede gençlerin yoksulluk dışında sosyal dışlanmışlık riskinin ana kriterlerine baktığınız zaman yarısından fazlası bir başka risk daha taşıyor yani gençlerin sadece maddi gücü açısından bir problem yok, gençlerin bir sosyalleşememe, sosyal hayata katılamama, sosyal hayattan bir dışlanma riski var. Bununla ilgili biz sizin bütçe konuşmanızda daha fazla bir vurgu beklerdik ama galiba en önemli şeylerden bir tanesi bu Sayın Bakan, Türkiye'deki yoksulların yarısı 25 yaşın altında, tekrarlayalım: Türkiye'deki yoksulların yarısı maalesef 25 yaşın altında. İşte, bu Z kuşağını diyoruz, Alfa kuşağını diyoruz; bütün bunlara baktığımız zaman Türkiye'deki yoksulların yarısını oluşturuyor. Bunun sebeplerinden bir tanesi fırsat eşitliğinin yani cumhuriyetimizin bize sağladığı en önemli değerlerden bir tanesi olan fırsat eşitliğinin giderek aşınması olabilir. Bunun sebeplerinden bir tanesi, eğitimin artık eskisi kadar size bir gelir ve bir sosyal statü vermemesi olabilir ama dikkatinizi çekeyim Sayın Bakanım, Türkiye'deki yoksulların yarısı çocuk ve bu çocuklar 25 yaşın ötesine geldikleri zaman yoksulluğu ve yoksunluğu tatmış bireyler olarak 25 yaşın ötesine gidiyorlar.

Peki, biraz istatistik vermemiz gerekiyor: Bakın, bu, TÜİK'in yaşam memnuniyeti anketi, 2,13 milyon gencin evinde bilgisayar yok, 853 binin internet bağlantısı yok, 1,29 milyon eskimiş giysiler yerine yenisini alamıyor; 1,13 milyon 2'nci bir ayakkabı alamıyor; 1,78 milyon sizin vurguladığınız spor gibi, sinema, konser gibi ücretli boş zaman faaliyetine sahip değil; 1,44 milyonu küçük bir miktar parayı tasarruf olarak kenara koyamıyor.

Şimdi, biz, biliyorsunuz burada, Meclisimizin çatısı altında önemli bir Komisyonu oluşturduk ve bu Komisyon bizim ülkemizin ihtiyaç duyduğu bir barış ortamını sağlamak üzere oluşturuldu. Bu tabloyu tersine çevirmediğiniz sürece ne yaparsak yapalım biz burada istediğimiz hedeflere ulaşamayız. Bakın, yoksulların yarısından çoğu 19 şehirde, İstanbul'u bir kenara atacak olursanız, Güneydoğu Anadolu'ya baktığınız zaman yoksullarının yarısından çoğu burada ve ben buna baktığım zaman ve şu tabloya baktığım zaman bir uyumsuzluk görüyorum Sayın Bakanım. İlk önce bakalım: Bağımlılıkla mücadele, bu senenin bütçesinden bağımlılıkla mücadeleye ayrılan paydaki artış bütçe artışının altında. Sayın Bakan, maalesef, çok üzülerek söylüyorum, benim 20 yaşında bir oğlum var, 20 yaşındaki oğlum bana Ankara'nın orta yerinde uyuşturucuyu nereden bulabileceğimi söylüyor. Allah'a çok şükür kendisi kullanmıyor, spor yapıyor, iyi de bir eğitimi var ama şunu söyleyeyim: Bugün Ankara'da gençlerin herhangi birine gitseniz nereden bir uyuşturucu bulabileceğinizi sorsanız size söylerler; Ankara'da Çankaya'da Türkiye'nin sosyoekonomik açıdan en gelişmiş yerlerinden bir tanesinde.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - Bitiriyorum Sayın Başkan, son bir dakika...

Bakıyorsunuz, bağımlılıkla mücadelede bütçedeki artıştan daha az bir artış var. Sonra, Sayın Bakan, bakıyorsunuz gençliğe, en sağdaki kulvarda 0,88; 0,75; 0,86 yani bundan sonraki üç sene içerisinde bizim gençlik programına ayıracağımız pay bütçenin altında kalıyor. Dikkatinizi çekerim, Türkiye'deki yoksulların yarısı 25 yaşın altında ve biz giderek daha az kaynak ayırıyoruz gençlik programına.

Bakınız, bölgesel kalkınma, bölgesel kalkınmaya da önümüzdeki üç sene içerisinde biz bütçeden giderek daha az pay ayırıyoruz. Bütün bunları çözmeden bizler gerçekten sizin sunumunuzda bahsettiğiniz yüksek hedeflere maalesef ulaşamayız ve bu gençler kendilerini dışlanmış hissettikleri zaman yoksulluğun yanı sıra yoksun hissettiklerinde de sizin sunumunuzda bahsettiğiniz bütün kötü alışkanlıkların...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Lütfen selamlayalım.

ÜMİT ÖZLALE (İzmir) - ...birer malzemesi oluyor diyorum, hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Teşekkürler.