AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Şimdi bu maddeye baktığımız zaman bu, Cumhuriyet Halk Partili belediyeleri silkeleme operasyonunun bir diğer aşaması gibi gözükmekte. Şimdi, esasında bakıldığı zaman bu genel aydınlatma üzerinde biraz konuşmak lazım. Mesela şunu sormak lazım: Neden genel aydınlatma tarifesi şu an en pahalı tarife konumunda? Neden genel aydınlatmanın dağıtım bedeli en pahalı dağıtım bedeli konumunda? Bir kere bunu düşünmek lazım, geçmişe bakmak lazım. Mesela, baktığınız zaman, diğer tarifelere baktığınız zaman, sanayi enerji bedeli 2021-2022 yılında 0,64 TL iken bugün 2,67 olmuş. Aynı şekilde mesken enerji bedeli 0,40 iken şu an 0,49. 2021-2022 arasında genel aydınlatma enerji bedeline baktığınız zaman 0,34'ten 3,89'a çıkmış; 10 katından daha fazla artmış. Bir kere bunun üzerinde kafa yormak lazım. Bunun sebebi ne? Bu genel aydınlatma bedeli şu anda özel elektrik üretim ve dağıtım şirketlerine finans aktarmak, para aktarmak. Bunun başka bir açıklaması yok.

Şimdi, madde neydi? Yüzde 10'unu belediyeler karşılıyordu. Cumhurbaşkanı, bunu 2 katına kadar çıkarıyordu, Cumhurbaşkanı bu yetkisini kullanmış. Biz ne yapacağız? Bu karşılama oranını -kaynağından kesilecek bu- yüzde 30 olarak 3 katına çıkarmayı düşünüyoruz ve Cumhurbaşkanına hâlen daha 2 katına çıkarma yetkisi veriyoruz. Benim burada gördüğüm bir şey var, benim bu Plan ve Bütçe Komisyonunda... Şimdi Çehov'un silahı vardır, biliyorsunuz, mesela, Çehov'un bir piyesinde bir silah gözüktü mü o silah mutlaka patlar. Şimdi benim buradan anladığım şey, eğer Cumhurbaşkanına yüzde 30 ve 2 katına çıkarma yetkisi verildiyse bu, zaman içerisinde mutlaka ama mutlaka 2 katına çıkar, yüzde 60'a çıkar.

Şimdi, çok enteresan bir şey var. Şimdi bizim milletvekillerimiz sağ olsunlar, bir araya gelmişler, böyle 36 maddelik bir kanun teklifi yapmışlar, maddelerden bir tanesi de bu. Fakat bizim bu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına malum olmuş yani sayın milletvekillerimizin böyle bir kanun teklifi vereceği bizim Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına malum olmuş çünkü bütçeyi ona göre yapmışlar. Mesela, 2025 yılında mal ve hizmet alım gideri için 32 milyar 227 milyon lira para ayırmışlar. Bunun yüzde 99'u genel aydınlatma giderine gitmekte. 2026 bütçesindeki rakam ne biliyor musunuz? 20 milyar 931 milyon.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Bitiriyorum.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Düşmüş.

Şimdi ben sormak istiyorum yani Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığındaki bürokratlar hangi saikle yani enerji giderlerinin düşeceğini mi varsaydılar yoksa "Ya, olur da milletvekilleri bir torba yasa yapar da araya böyle bir şey koyarlar." diye mi bunu şey yaptılar. Her sene düşecek; 2027'de 18 milyar liraya düşecek, 2028'de 16 milyar liraya düşecek arkadaşlar.

CEVDET AKAY (Karabük) - O zaman 60'a kadar çıkacak demek ki.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Şimdi, benim hesabıma göre siz demişsiniz ki: "36 milyar."

ORHAN YEGİN (Ankara) - Enerji verimliliği projemiz var bizim.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Evet, evet...

CEVDET AKAY (Karabük) - Yenilenebilir enerji mi?

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - 36 milyar liraymış yıllık genel aydınlatma harcaması, 36 milyar liraymış ve bunun anladığım kadarıyla yüzde 80'i şu anda bütçeden karşılanıyor, yüzde 20'si de belediyeler tarafından karşılanmakta. Benim hesabıma göre bu rakamları göz önüne alarak 2026 yılında bu, yüzde 40'a çıkacak -yani yüzde 30 ya- kademeli olarak 2027 ve 2028'de bu rakam yüzde 60'a kadar çıkacak.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Toparlıyorum.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - E, nasıl adil paylaşım olacak burada? Gerekçede öyle bir şey söyleniyordu, burada adaletin sağlanmasından bahsediliyordu; yüzde 60'a kadar çıkacağı belli. Peki, ne olacak? Bakın, şu olacak: Zaten belediyeler borçlu, zaten belediyeler şu anda silkeleniyor. Olacak olan şeyi söyleyeyim size: Şehirlerimiz karanlıkta kalabilir. Nasıl kalabilir? Yani yapılması gereken bakımlar zamanında yapılmayabilir, bir ampul patladığı zaman ödenek yetersizliğinden dolayı o ampul zamanında değiştirilmeyebilir. Yani şehirlerimizi karanlıkta bırakmak pahasına böyle bir kanun teklifi getiriyorsunuz. Ki biz daha önce bunu tartıştık ve bu geri çekilmişti.

ORHAN YEGİN (Ankara) - Harcama öncelikleri değişti belediyelerde.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Bu mudur cevap yani? Yani şimdi biz hep şunu söylüyoruz...

Toparlıyorum.

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Sadece CHP'li belediyelerde...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Değerli arkadaşlar, bir saniye...

Sayın Bakırlıoğlu...

Bir saniye değerli arkadaşlar...

Sayın Bakırlıoğlu, toparlayın, buyurun.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Toparlıyorum.

Arkadaşlar, zaten bakın, şunu söyleyeyim size: Sadece Cumhuriyet Halk Partili belediyeler borçlu değil ki bütün belediyelerin borcu var. SGK borcu sadece Cumhuriyet Halk Partili belediyelere ait değil ki bütün belediyelerin borcu var. Bu belediyeler kamu hizmeti vermiyor mu arkadaşlar? Yani genel aydınlatma da bir kamu hizmeti değil midir? Niye biz? Ya bir de şunu anlamakta zorlanıyorum: Neden bu genel aydınlatma enerji bedeli en yüksek tarife hâline geldi? Bir kere birisi buna cevap versin ya, birisi buna bir cevap versin.

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Sübvanse edilmeyen bir alan yani haneler sübvanse edildiği için...

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Niye? Peki, kamu hizmeti verilmiyor mu, niye sübvanse edilmiyor?

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Şeyini soruyorsun ya, mantığı öyle yani.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Neyin mantığı, anlamakta zorluk çekiyorum?

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Edilmesin demiyorum, haneler sübvanse edildiği için...

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Sanayiden de yüksek, tek sübvanse edilmeyen bu mu yani? En pahalısı şu an bu, en fazla artış sağlayan bu. Bunun kanun metninden çıkarılması lazım, hakkaniyetli bir şey değil. Kamu hizmetleri aksar burada arkadaşlar, ben yaşanacak şeyi söylüyorum. Mesela karanlık bir şehir düşünsenize, gecenin belli bir saatinde karanlık noktaların olduğu zaten ülkede asayişle ilgili sıkıntılar var, etrafta çeteler var, kadınlar sokakta rahat rahat yürüyemiyor.