KOMİSYON KONUŞMASI

OĞUZ ÜÇÜNCÜ (İstanbul) - Değerli Bakanım, anladığım kadarıyla, biz özellikle taraflarla ilişkilerimizi geliştirmeye çalışıyoruz; Hafter de buna dâhil.

Özellikle meşru hükûmetle ilgili ve o hükmettikleri bölge içerisindeki ihtilafların çözümüyle ilgili somut ilerleme sağlayabiliyor muyuz? O sizin bahsettiğiniz seçimlere götürme, yeniden anayasal süreci işletme noktasında 6'ncı aydan bu yana müspet manada gelişmeler oldu mu yani Libya'nın batısıyla ilgili en azından ümitvar olabilir miyiz? Ki Hasan Vekilimin sorduğu mutabakat zabıtları ve bizim için önemli olan uluslararası ilişkilerimizde de belirleyici olan anlaşmaların devamlılığı açısından stabil bir Batı Libya'dan bahsedebilir miyiz?

DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI İSTİHBARAT VE GÜVENLİK İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ KENAN YILMAZ - Sayın Vekilim, batı mıntıkasında Trablus merkezli olarak 24 Aralık 2021'de yapılması öngörülen seçimler, maalesef, güvenlik nedeniyle, forsmajör ilan edilmesi nedeniyle gerçekleştirilemedi. Esasen Dibeybe Hükûmeti bir geçiş hükûmeti olarak kuruldu, 15 Mart 2021 tarihinde Tobruk'ta mecliste güvenoyu aldıktan sonra da görevine başladı; bizler o mecliste de şahitlik ettik. O dönemki sorunlar; Trablus'ta farklı milis grupların farklı bölgelerde hâkimiyet kurduğu bir manzara vardı. Biz Türkiye olarak Millî Birlik Hükûmeti ile Başbakan Dibeybe'yle ve ilgili organlarla temaslarımızda, hükûmetin her alanda olduğu gibi güvenlik alanında da nüfuzunu etkin hâle getirmesinin faydalarından dem vurmak suretiyle tavsiyelerde bulunduk, kapasitemiz ölçüsünde yardımcı olmaya çalıştık. Dönem içerisinde, Trablus içinde muhtelif tarihlerde çatışmalar yaşandı milis kuvvetleri arasında; kimi menfaat odaklıydı, kimi güç tesisi ya da alan genişletme şeklinde sebeplere dayalı çatışmalar yaşandı. Son olarak, tam tarihini hatırlamıyorum, iki üç ay kadar öncesinde de yine ağır çatışmalar yaşandı; şehirde kalan iki büyük milis kuvvet arasındaydı aslında bu, pardon, üç kuvvet arasındaydı. "İyimser olabilir miyiz?" sorusunun cevabı olarak, o günden bugüne hükûmetin kazanımı şu oldu: Küçük çaplı milis grupları şehrin dışına çıkardı hükûmet. 2-3 grup kaldı; şu anda, aktif olarak, en son çatışmalardan sonra biraz da hükûmete, yapıya entegre olmuş bir milis kuvveti kaldı şehrin içerisinde. Ama bunu tam olarak milis şeklinde de tarif edemiyorlar çünkü yarı resmî de bir hüviyeti var, devlet kurumlarında da koruma vesaire gibi görevler alıyor. O dönemde bizim girişimlerimiz neticesinde, ilgili kurumlarımızın girişimleri neticesinde çatışmaların yayılması önlendi, daha ileri boyutlara gitmemesi için tavsiyelerimizi, telkinlerimizi kesintisiz olarak biz paylaşıyoruz Batı tarafıyla. Belirttiğiniz gibi, uzun süredir batı yakasındaki kırılganlık, güvenlik temelli kırılganlık devam etti. Bunun çözümü, siyaseten LSDF dediğimiz Libya Siyasi Diyalog Forumu'nda belirlenen ki Birleşmiş Milletlerin öncülüğünü yaptığı seçim atmosferine ülkenin girmesi; şartlar oluştuğu takdirde ülkenin seçime götürülmesi en ideal çözüm olarak karşımıza çıkıyor. Ancak güvenlik meseleleri aşılamadığı için seçimler fiiliyata geçirilemiyor, sürekli ertelenmek durumunda kalıyor. Son durum budur; ben ilave sorunuz varsa cevaplamaya hazırım.

BAŞKAN FUAT OKTAY - Yani şu anda seçimlerle ilgili bir öngörüde bulunmak yine mümkün gözükmüyor o zaman.

DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI İSTİHBARAT VE GÜVENLİK İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ KENAN YILMAZ - Sayın Başkanım, öngörüde bulunamıyoruz, işte, o seçim şartlarını... Oradaki önde gelen siyasi figürler arasındaki siyasi rekabet, nüfuz mücadelesi gibi hususların bir sükûnete ermesine ve uzlaşı temelinde gerçekleştirilmesine ihtiyaç duyuluyor.

Arz ederim.