BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Çok, kıymetli çalışma arkadaşlarım, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Yeni yasama yılımızın ilk toplantısında bir aradayız. 28'inci Dönem Dördüncü Yasama Yılının tüm faaliyetlerinin ülkemiz, milletimiz ve parlamentomuz için hayırlı olmasını temenni ediyorum.

Tabii, bugün hem 3 Temmuz sonrası çalışmalarımız ve hem de resmî sürecin sona erdiği tatil dönemi sonrası çalışmalarımızı değerlendirmek ve bundan sonraki yol haritamızla ilgili istişarelerde bulunmak üzere bir aradayız. Malumunuz, 3 Temmuzda Komisyonumuz resmen çalışmalara başladı ve bu süreç zarfında kısa bir dönemde çok güçlü bir çalışma disipliniyle 3 farklı komisyon toplantısı gerçekleştirdik. İlgili bakanlıkları, ilgili kurumları dinledik ve Meclisimizin 20 Temmuzdaki resmî tatil başlangıcıyla toplantılarımıza resmî olarak ara verdik. Tabii ki bu ara sadece resmî bir araydı. Komisyon çalışmaları değerli uzmanlarımızın gayretiyle, özverisiyle hız kesmeden devam etti, saha çalışmaları ağırlıklı olarak devam etti. Ben bu vesileyle, bu süreçte hakikaten özveriyle çalışan Komisyon uzman arkadaşlarımıza, değerli çalışma arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum, tebrik ediyorum onları gayretleri için, özverileri için.

Tabii, bu süreçte size kısaca arz edeceğim o 20 Temmuz sonrası süreci. Üç eksen noktasında bir çalışma yaptık. Birincisi, Parlamentomuzun katılımı bizim için çok ama çok kıymetli. Tüm Parlamentoya bir yazı gönderdik, resmî yazı gönderdik. Her bir milletvekilinin seçim bölgesindeki engelli bireylere dair sorunları tespit etmesine, gözlemlerini aktarmasına ve bu anlamda çözüm önerilerini, yerel uygulamalarla ilgili konuları hem iyi uygulamaları hem sorunların tespiti noktasında kendilerinden bu anlamdaki çalışmalarını, bilgilerini, gözlemlerini paylaşmalarını talep ettik. Bu katılımcı ruhumuz için çok ama çok kıymetli. Kısmi geri dönüşler geldi, hâlen geri dönüşler gelmeye devam ediyor milletvekillerimizden ve bu anlamda hakikaten çok ama çok güzel çalışmalar da geliyor. O anlamda, ben bu geri dönüşü çok kıymetli bulduğumuzu ifade etmek istiyorum. Gelen her yanıt bizim için çok kıymetli ve ben bu vesileyle geri dönüşte bulunan tüm milletvekillerimize teşekkür ediyorum.

Diğer bir çağrımız Komisyon üyelerimize yönelikti. Tüm üyelerimize gönderdiğimiz yazıda tatil dönemini aktif bir saha gözlemine dönüştürme noktasındaki talebimizi bu anlamdaki yereldeki sivil toplum, engelli bireyler, aileleri ve özellikle yerel yönetim temsilcileriyle teması özellikle vurguladık ve ben bu anlamda değerli Komisyon üyelerimize de ayrıca teşekkür ediyorum. Bu sadece bir Meclis çalışması değil, bir saha çalışması. Bunu da siz değerli üyelerimiz, bu çalışmalarınızda özellikle 20 Temmuz sonrası gayretlerinizi ortaya koydunuz ve inşallah bu süreci hep birlikte, bu resmî çalışma sürecinde de güçlendirerek devam edeceğiz ve tabii ki paylaşılan notlar, gönderilen raporlar hem iyi uygulama örnekleri hem karşılaşılan sorunlar bizim çalışma haritamızın temelini oluşturuyor.

Diğer bir eksenimiz, değerli üyelerimiz, yerel yönetimlerdi valiler odaklı, kamu kurum kuruluşlarıyla 81 ile çok geniş kapsamlı bir çalışma gönderdik ve bu anlamda engelli bireylerimizin yaşamına dair kapsamlı bir saha analizi talep ettik. Burada valiliklere gönderdiğimiz yazımızın bir gereği var, çok kapsamlı raporu ortaya koyuyor ve valiliklerimiz bu konuda bir kısmı çalışmalarını tamamladı, diğer anlamda da 81 ilden veriler akmaya devam ediyor. Tabii, yerel bizim için çok kıymetli. O yüzden milletvekillerimizin özellikle seçim bölgeleri ve ulaşabildikleri tüm saha ve bu sahadan akışı çok değerli buluyoruz ve bunun kesintiye uğramadan devam etmesini de temenni ediyoruz. Bir anlamda güçlü yanların görünür olması, diğer anlamda eksik yanların ortaya çıkması ve bunla ilgili adımların atılması hedefimiz. Tabii, yine aynı şekilde üniversiteler, eğitim kurumları, spor federasyonları, ilgili tüm kamu kurum, kuruluşları, sivil toplum, bunlar aracılığıyla veri toplama çalışmalarımız, yazışmalarımız devam ediyor. Tabii, bu anlamda veri çalışmaları hakikaten Komisyonumuzun raporu açısından önemli olduğu gibi, aynı zamanda, özellikle bundan sonra Parlamentomuzun çalışmalarına ışık tutacak bir veri toplamayı da hedefliyoruz.

Tabii, aynı zamanda bu süreçte hem sivil toplum kuruluşlarıyla, ilgili uzmanlarla, akademisyenlerle, yerel aktörlerle hem yüz yüze toplantılar hem çevrim içi toplantılar hem de buluşmalar gerçekleştirdik. Uzman arkadaşlarımızın odak grup çalışmaları başladı ve Meclisimizde iki adet odak grup toplantısı gerçekleştirdik. Sivil toplum kuruluşları, akademisyenler, fizyoterapistler ve tabii ki özel sektör temsilcileri, bireylerimiz, kendileri ve aileleri onlarla bir araya geldik ve tüm toplantıları birer rapor olarak da ne yaptık? Kayda geçirdik. Tabii ki kimi toplantılar 3-5 kişilik derin istişareler, kimileri ise daha geniş katılımlı, ortak akıl çabalarıydı ve bu çerçevede 90'a yakın sivil toplum kuruluşu ve yaklaşık 250 paydaşla bir araya geldik. Tabii, bundan sonra temaslarımızı birlikte devam ettireceğiz. Sadece bir bilgilendirme faaliyeti değil, çözüm için yeni ortaklıkların arayışı olacak ve tabii, bu yeni dönem, özellikle Komisyon üyelerimizin ful katılımı ve özverisiyle inanıyorum ki daha verimli, daha bereketli olacak.

Tabii, özellikle sahayı önemsiyoruz. Ülkemizin tüm illerinin tespiti, en ücra noktaya kadar bilgi akışı, durum tespiti bizim için çok kıymetli. O yüzden, önümüzdeki süreçte bölgesel toplantıları gerek tüm üyelerin katılımı, gerek guruplar hâlinde çalışmalarla inşallah onları da planlıyoruz. O konulardaki bakış açınız, bu süreçlere yönelik önerileriniz de bizim için önemli. O yüzden, biraz sonraki gündemimizde sizlerin bu çerçevedeki katkıları da bizim için değerli olacak, onları da beklediğimizi ifade etmek istiyorum.

Tabii, her ilin, her bölgenin, her şehrin ayrı dinamiği var. Bunların tespiti, özellikle şehrin yerel aktörleri açısından önemli olduğu gibi, dışarıdan bakış bir üçüncü göz de ayrı bir değer katıyor. Bu göz, bu bakış açısının ortaya koymuş olduğu çalışmalarda inanıyorum ki yeni sürecin yol haritasını da çok ama çok güçlü bir şekilde destekleyecek.

Tabii, Komisyonumuzun çalışma alanı ve çerçevesi, sahadan gelen veriyi dört omurga etrafında topluyor şu ana kadar. Bunlardan biri erişilebilirlik, diğeri eğitim, istihdam, sağlık ve sosyal destekler. Tabii ki erişilebilirlikle hedefimiz, fiziki çevrede, dijital hizmetlerde, iletişimde, bilişsel alanda evrensel tasarımına ne yapmak? Standart olarak ortaya koymak ve bu anlamdaki denetimi güçlendirmek. Diğeri RAM kapasitelerinin arttırılmasına yönelik bireyselleştirilmiş eğitim planlarının ölçülebilir ve izlenir hâle gelmesine yönelik öğretmen eğitimlerinde kapsayıcı içerik ve yükseköğretime geçişte yeni birtakım uygulamaların bir vizyonun, bakış açısının ortaya konmasına yönelik bir öncelik. Diğer, istihdamda yeni süreçler KPSS olsun ve yeni uygulamaların yaygınlaştırılmasına yönelik olsun bireylerimizin istihdam alanında daha görünür, daha aktif katılımına yönelik olsun uygulamaların hem hukuki çerçevesinin netleştirilmesi hem de bu alanda yeni bakış açısının kazandırılması ve diğeri ise hepimizin çok ama çok kıymet verdiği sağlık ve sosyal destekteki rapor süreçlerinin daha akıcı, daha hızlı ve bu anlamdaki standardın daha belirgin hâle gelmesi, rehabilitasyon süreçlerindeki süreçlerin daha netleşip evdeki bakım hizmetlerinin, sağlık hizmetlerinin daha netleşmesi ve bu koordinasyonun güçlendirilmesi ve tabii ki sosyal yardımlar, pek çok kalemdeki sosyal yardımın gelen geri bildirimler doğrultusundaki düzenlenmesi ve bunla birlikte spor, sporun dönüştürücü gücü ve bu çerçevede atabileceğimiz adımlar çok aşama katettik. İnşallah bundan sonra da bu süreci yine birlikte nasıl daha farklı noktalara taşırız, o da ayrı bir gayretimiz olacak. Özellikle şunu da ifade edeyim: Bugün aramızda bir millî sporcumuz var, Barış Telli. Kendisi bu konuda, bu süreçlerde de bize katkı sağlayacak, ben Barış'a ve değerli eşi Rümeysa'ya da hoş geldin diyorum.

Tabii, Komisyonumuz değerli arkadaşlar, sadece teknik bir masa değil, toplumsal ricanın bir karşılığı, temsili ve biz de bu anlamda hep birlikte el ele vererek inşallah bu süreci hak temelli çerçevede ele alarak erişilebilirliği daha güçlü kılmanın gayretini güdeceğiz ve inanıyoruz ki güzel sonuçlar alacağız. Komisyonumuzun çalışmaları sadece bir rapordan ibaret olmayacak, bunu her zaman vurguluyoruz ve ortak akılla inşallah bu süreci başarıyla farklı bir noktaya taşıyacağız. Tabii ki bu süreç bitmeyecek, hayatın dinamizminde, her gün yeni birtakım ihtiyaçlarla karşılaşacağız ama biz bu bilinci daha güçlü şekilde inşa ettiğimizde inanıyoruz ki karşılaşacağımız yeni konulara yeni bakış açılarıyla çözümler getiririz.

Tabii, şu ana kadar Komisyonumuzun verileri itibarıyla, karşılaştığımız sorunlar itibarıyla birtakım sınıflandırmalar yaptık, onları güncellemeye devam edeceğiz. Sizlerden gelecek bu anlamdaki çalışmalar da bizim için çok ama çok kıymetli. Bazı sorun, ana sorun başlıkları var aslında onu konuşma sonrası sizlerin de katılımından sonra ben de paylaşacağım ama onun şu an toplantı sonrasına, daha doğrusu sizin görüşlerinizi sonrasına erteleyeceğim. Ben bu vesileyle her birinize tekrar teşekkür ediyorum, yeni dönemin hayırlı olmasını diliyorum, başarılı olmasını diliyorum ve inşallah bu süreci hem milletimiz adına hem bireylerimiz adına, engelli bireylerimiz adına bereketli bir çalışmayla taçlandırmayı temenni ediyorum.

Şimdi, biz de bugün gündemimizde, sizin katılımınız, bu anlamda sizin görüşleriniz ve sonrasında da Ufuk hocamızın engelli gündemine dair bizim bundan sonraki çalışmalarımıza katkı sağlayacak bir sunumu olacak. İnşallah sizlerden sonra da hocamızı dinleyeceğiz ve sonrasında da yeni gündemi belirlemek üzere toplantımızı nihayete erdireceğiz.

Evet, buyurun. Kiminle başlayalım?

AYLİN YAMAN (Ankara) - Önce sunum değil mi?

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Sizi dinleyelim, ondan sonra sunumu alalım diye düşünüyoruz.

AYLİN YAMAN (Ankara) - Yaz dönemi çalışmalarıyla ilgili.

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - İsterseniz biraz daha ısınma süreci olsun, ara verdik. Sunma başlayalım.

AYLİN YAMAN (Ankara) - Yani aslında onunla ilgili de söyleyebiliriz.

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Öyle olsun. Tamam, olur.

Evet Hocam, buyurun.