Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | Malatya Milletvekili Veli Ağbaba'nın, toplantı salonunda basının olmamasına ve Sayıştay Genel Kuruluna üye seçiminin 6085 sayılı Kanun'un 16'ncı maddesinin (4)'üncü fıkrasına göre yapılması gerektiğine ilişkin açıklaması |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 4 |
Tarih | : | 09 .10.2025 |
VELİ AĞBABA (Malatya) - Daha önce de yapılıyordu, oylamadan önce basının alınması lazım, görüntü alması lazım, düşüncelerimizi kamuoyunun da bilmesi lazım, sizin ne yaptığınızı da kamuoyunun bilmesi lazım.
Şimdi, burada, değerli arkadaşlar, basın yok. Bakın, bir Sayıştay seçimi yapılıyor. Bu tür seçimlerde eskiden gelirler lobi yaparlardı, işte kendilerini tanıtmaya çalışırlardı. Maalesef her şeyi bir kişi yaptığı için milletvekilinin itibarı gidiyor. Sayıştay ne yapmış? Sayıştayın görevi ne? Millet adına, Meclis adına denetim yapmak. Şöyle bir şey düşünün: Çalan aynı, birisi bir şey çalıyor, yargılayan da aynı yani buradan bu sonuç çıkıyor. Sayıştay Kanunu'nda açık, her şey belli. Bizim, hatırlarsanız, çok sık vurguladığımız önerilerimizden biri de bir kesin hesap komisyonu kurulması ve bu kesin komisyonu başkanının muhalefetten olması.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Bırakın muhalefetten olmayı, tamamen yapı Hükûmete teslim ediliyor. Bakın, Sayıştay Genel Kuruluna üye seçimi üç aşamadan oluşmakta. Birinci aşama, Sayıştay Başkanlığı; adaylar başvurularını Sayıştay Başkanlığına yapmakta, bu aşamada Sayıştay Genel Kurulu boş bulunan üyeliklerin 4 katını belirleyerek Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunmaktadır yani ilk seçim Sayıştay Genel Kurulunda yapılmakta. İkinci aşama, Plan ve Bütçe Komisyonu; bu aşamada Komisyonda 15 kişilik bir alt komisyon oluşturmakta, boş bulunan üyelikler için aday sayısı 4 kattan 2 kata düşürülmekte, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda boş bulunan üyelerin 2 katı belirlenmekte. Üçüncü aşamada ise Genel Kurulda en fazla oy alan insanlar Sayıştay Genel Kuruluna seçilir. Sayıştay Genel Kuruluna üye seçimi tüm aşamasında iktidar grubu etkili olmakta. 2 üye, seçim aşamasında yer alan Sayıştay Genel Kurulundaki üyelerin tamamı AKP iktidarı döneminde seçildi.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Toparlayın lütfen.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Tamam.
İkinci aşaması olan Plan ve Bütçe Komisyonunda oluşturulan 15 kişilik alt komisyonda AKP'ye 7; CHP'ye 4, DEM, MHP, İYİ Parti ve YENİ YOL'a 1'er üyelik düşmekte. Bu durumda iktidar grubunun üye sayısı 8; muhalefet grubunun üye sayısı 7'dir, dolayısıyla üye belirlemede iktidar grubu belirleyici olacaktır. Üçüncü aşamada Genel Kurulda da nihai kararı iktidar vermektedir. Görüldüğü gibi, üye seçimlerinin her aşamasında iktidar belirleyicidir. Geçmiş yıl uygulamalarda bu üstünlükten dolayı Adalet ve Kalkınma Partisi seçilecek üyelerle ilgili muhalefet partileriyle herhangi bir iş birliğine gitmiyor, kendi uygun buldukları adayı seçerek Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna sunmuştur. Söz konusu tutum Parlamento adına kamu harcamalarını ve gelirlerini denetleme görevi bulunan Sayıştayda farklı bir yapılaşma oluşmasına sebebiyet vermiştir. Parlamento adına denetim demek sadece iktidar için denetim yapmak değildir. Asıl olan muhalefetin denetimde etkin olmasıdır, eğer kendinize güveniyorsanız.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Ağbaba, toparlayın lütfen.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Sayıştay üye seçimlerinde iktidarın tek belirleyici olmasının sonuçlarını son yıllarda hazırlanan Sayıştay raporlarında görüyoruz. Artık bu raporlar, rapor kurulunun sıkı denetiminden geçerek Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulmaktadır. Nicel olarak artan ama nitel olarak değeri azalan bir Sayıştay raporlama sistemi oluşmuştur. Gelin, buyur, başka bir şey yapalım; her ne kadar ilk seçimi Sayıştay tarafından yapılsa da adaylarla alt komisyonda yüz yüze mülakat yapalım.
Bildiğiniz gibi, seçim usulünü düzenleyen 6085 sayılı Kanun'un 16'ncı maddesinin (4)'üncü fıkrasında "Ön Seçim Geçici Komisyonu gerekli gördüğü hallerde adaylarla mülakat yapabilir." düzenlemesi yer almaktadır. Bu nedenle, bu yıl yapılacak seçimlerde komisyonda mülakat yapmak suretiyle seçim işleminin gerçekleştirilmesi gerektiği kanaatini taşımaktayız. Esasında, dünya parlamentolarında yapılan bu tür seçimlerde mülakat uygulaması olağan bir yol olarak kullanılmakta; örneğin ABD Senatosu, İngiltere Parlamentosu.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
VELİ AĞBABA (Malatya) - Gelin, hep birlikte tarihe geçelim; kanunda yer alan, tüm demokratik ülkelerde uygulanan mülakatı yapalım. Bu durum, Sayıştaya seçilecek üyelerin yeterliliklerinin ve mesleki bilgilerinin bu seçimlerin de ön aşamasında hiçbir dahli olmayan Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından değerlendirilmesi olanağını tanıyacaktır; böylece, en azından iktidarın tercihlerinin yerini bir nebze de olsa bağımsız bir değerlendirme alacaktır.
Diğer tercihlerinizi, diğer seçimlerinizi nasıl yaptığını bildiğimiz için Sayıştaya da nasıl insanlar seçeceğinizi biliyoruz; ya bir tarikat bağı olacak ya bir akraba bağı olacak ya bir başka bağ olacak. Arkadaşlar, bakın, biraz önce Sayın Başkanla... Bu şeyde telefonlarını bile yazmamışsınız üyelerin. Yani, yaptığınız diğer seçimleri de bildiğimiz için bu seçim de aynı şey olacak. Sayıştay, bakın, millet adına, bizim adımıza denetim yapan bir kuruluştur. Sizin bile bir iradeniz var mı, bilmiyorum. Örneğin, siz tanıyor musunuz bunları, siz gördünüz mü bunları? AK PARTİ'ye sesleniyorum.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Ağbaba, usul doldu artık yani bu artık sorguya döndü.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Bitiriyorum.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Yani herkes bir...
VELİ AĞBABA (Malatya) - Sayın Başkan, tam bununla ilgili konuşuyorum. Bitiriyorum.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Hayır, şöyle: Tamam, görüşlerinizi ifade ettiniz, "Oylamalı olsa olur." dediniz, diğer önerinizi sundunuz ama artık "Siz bunları tanıyor musunuz..." O, sorguya döndü; o doğru değil ama.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Tanıyor musunuz?
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Son bir dakika süre veriyorum, ona göre toparlayın.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Hakikaten, tanıyor musunuz? Sizlere soruyorum.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - CV'leri var önlerinizde; oradan bir bakın, değerlendirin; CV'lerine bakın, değerlendirin. Öz geçmişlerini yazmış insanlar.
Buyurun.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Ya, insan karpuz alırken karpuza bakıyor. Yani, bu, Türkiye Büyük Millet Meclisi.
Size söylüyorum, vallahi, biz ne... Tanıyor musunuz? Yani, arkadaşlar, bu, sizin iradenize de saygısızlık, vallahi, sizin iradenize saygısızlık. Geliyor, önünüze konuyor; el kaldırıp, indireceğiz. Biliyor musunuz? Bilmiyorsunuz.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Mülakata karşıydınız.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Mülakata... Görelim, oylarını... Ya, burada hiçbir şey yok Mustafa Başkan, burada vallahi hiçbir şey yok. Bakın, siz bürokrat kökenli birisiniz; hakikaten, olacak iş mi ya, olacak iş mi? Sayıştay dediğimiz kurum sizin adınıza denetim yapıyor ve sizin de iradeniz yok değerli milletvekilleri. Onun için, eğer mülakat olacaksa biz üye vereceğiz, yoksa biz buraya üye vermeyeceğiz. Olacak iş mi ya?
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Yani, alt komisyon mülakat... Hakikaten, neye göre seçecek alt komisyon?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Bir görsek ne olur? Utanacağınız bir şey var mı gelen arkadaşlardan?
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Peki, teşekkür ediyorum.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Liyakatsiz kimse var mı? Bir bakalım.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Ağbaba...
VELİ AĞBABA (Malatya) - Sayın Başkan, bunu öneriyoruz.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Gelin, tarihe geçelim Sayın Başkan.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum değerli arkadaşlar.
Evet, değerli milletvekilleri...
VELİ AĞBABA (Malatya) - Bir tanıyalım, bir görelim, boylarına poslarına bakalım, neye göre seçiyorsunuz?
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Sen tarihe geçtin zaten.
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Peki, Genel Kurulda neye göre seçiyorsun? Çağırıyor musun orada?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Genel Kurulda mı?
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Değerli arkadaşlar...
VELİ AĞBABA (Malatya) - Arkadaşlar, burası ne? Burası Parlamento değil mi?
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Ağbaba, siz görüşlerinizi tutanağa geçirdiniz. Arkadaşlara...
VELİ AĞBABA (Malatya) - Arkadaşlar da geçirdi.