BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Evet, biz de teşekkür ediyoruz.

Burada görüş ifade eden, samimiyetini, vicdanını ortaya koyan herkese müteşekkiriz. Çok güzel katkılar ortaya konuldu, inanıyorum ki bu katkı süreci devam edecek. İki buçuk saati aştı ama hakikaten çok akıcı bir toplantı gerçekleştirdik, ben teşekkür ediyorum bu anlamdaki enerjinize. Tabii, ifade edildiği gibi gönüllü bir katılım var burada, herkes buraya gönlünü, yüreğini koyuyor. İnanıyorum ki bunun sonucunda da elbette çok büyük aşamaları katedeceğiz.

Tabii, hayat dinamik bir olgu, daha önce de ifade ettim. Hayatın bu akışı içerisinde pek çok aşama katetseniz de her gün yeni bir ihtiyaçla karşılaşabiliyorsunuz, her gün yeni bir sorun karşımıza çıkabiliyor. Bizim amacımız da esasen bilinci inşa edip, bilinci güçlü kılıp... Elbette biz burada birtakım sorunları belki çözeceğiz ama yeni sorunlar çıkacak daha sonra. Onların da çözülmesi adına, bu işin sürdürülebilirliği adına bilinci güçlü kılmamız gerekiyor. Ben bu Komisyonun en büyük hedefinin bu bilinci, ülkedeki 86 milyondaki bu bilinci güçlendirme olması gerektiğine inanıyorum. Zira az önce ifade edildiği gibi, engelsiz vatandaşlarımızın bazılarının engelliler kadar duyarlılığa, empatiye ihtiyacı olduğu muhakkak. O anlamda da ta aileden başlayan, ana sınıfıyla, efendim, üniversitesiyle, eğitim hayatında çok güçlü olması, çok güçlü bir şekilde verilmesi gereken bir bilinç var. İş hayatında inşa edilmesi gereken bir bilinç var. Siyasette, politikada, sosyal alanlarda güçlendirilmesi gereken bir bilinç var. O yüzden hep birlikte bu bilinci inşallah hem inşa edeceğiz hem alanda karşılaştığımız sorunları, hayatın pek çok alanındaki, sosyal alan, hukuki alan, siyasi alan, spor alanı, iş alanı, aile, toplumsal alan, bunların her birindeki sorunları elbette tespit edeceğiz. Tabii, hakikaten Komisyonun ilgi alanı, sorumluluk alanı çok geniş, kurulduğu an itibarıyla engelli bireyler, o yüzden bir birey engelli grubunu kapsamıyor sadece, hepsini kapsayan bir alan var ve bu genişlik de bize ayrı bir sorumluluk yüklüyor.

Zaman limitimiz var malum. Bu zaman limitinde de bazı toplantıları belki art arda yaparak, bazı çalışmaları gruplara ayırarak daha hızlı bir şekilde verimliliği artırabiliriz.

Bununla birlikte, tabii, bu Komisyon 86 milyonun Komisyonu, ortak bir vicdan ve bizim o yüzden Meclisimizden başlayarak dokunabildiğimiz, dinleyebildiğimiz, ulaşabildiğimiz herkese ulaşmamız gerekiyor; bize ulaşmak isteyen herkesi de bu anlamda dinlememiz gerekiyor. Ben bu süreci Meclisten başlatmaktan yanayım. Elbette Komisyon üyelerimiz Meclis üyesi, bununla birlikte 600 milletvekilinin de, var olan güncel sayısı itibarıyla tüm milletvekillerimizin de bu sürece katılmasından yanayım. Onlara birer mektupla bu sürece nasıl katkı vereceklerini yazılı olarak bildirelim istiyoruz. Onunla birlikte -milletin komisyonu dediğimiz gibi- bir portalla -86 milyona açacağımız bir portal- Meclisimizin çatısı altında "engelli" başlığıyla bir portalla tüm vatandaşlarımızın bu sürece dair katkılarını, önerilerini, düşüncelerini ortaya koyabilecekleri bir platformu Meclisimizle birlikte inşallah başlatalım diyorum. Bununla birlikte de, tabii, kurumlar, elbette bakanlıklar, bu işin en önemli hamisi Aile Bakanlığı, onlardan başlamak suretiyle, ilgili genel müdürlükten başlamak suretiyle, Millî Eğitim Bakanlığıyla, efendim, Gençlik ve Spor Bakanlığıyla... Tüm bakanlıkların konusu bu. Bu konu hiçbir kurumu, hiçbir bireyi istisna tutacak bir konu değil. Eğitim camiasıyla, özel sektörüyle, yerel yönetimleriyle, valilikten belediyesine kadar, kaymakamlığına kadar herkesin sorumluluğu var. Herkesin yaptığı güzel şeyler var, gayretleri var. İşlemeyen çalışmalar elbette var, sorunlar var. Hem biz güzel yapılanı taltif edeceğiz, onun yanında olacağız hem eksik olan, yanlış olan varsa o konuda duruşumuzu ortaya koyacağız ve ifade ettiğim gibi, herkesi bir şekilde dinleyerek, bu sürece katarak... Bu anlamda iletişimi güçlü kılmamız lazım; o yüzden, az önce ifade edilen medya süreci, kültür süreci bence çok önemli, ben konuşmamda da ifade ettim. Dijital alanda, medya alanında, kültür alanında, sanatta, sinemada engellilerin görünürlüğü... Aslında sporda çok ciddi aşama katettik bu anlamda, paralimpikte hakikaten büyük başarılarımız var ve tabii, yirmi üç yıllık sürecin hakikaten büyük getirileri var bu anlamda, Engelliler Kanunu başta olmak üzere. Bunların her bir dönemde üzerine koyarak geldik. Bu süreçte de inşallah bu Komisyon vesilesiyle de yeni yollar açacağız, yeni yollar kat edeceğiz; birlikte kat edeceğiz. O yüzden değerli arkadaşlar, önceki süreçte Meclis takvimini biliyorsunuz, 23 Temmuz itibarıyla tatile giriyor değil mi?

EMRE ÇALIŞKAN (Nevşehir) - 17'si giriyor.

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - 17'si, tamam.

Meclisin tatile girmesiyle Komisyon da resmî olarak tatile giriyor ama benim şahsi kanaatim, zaten üç aylık bir resmî süreç var, gerektiğinde bir ay uzatılabiliyor, toplam dört ay. Konu çok geniş ve tabii ki tatil yapalım, tabii ki her birimizin illerinde programlar var ama bu süreci şimdi başlatıp tatile girse bile resmî olarak Komisyonumuz çalışmalarına hem illerde milletvekillerimizin bireysel çalışmaları hem planladığımız çalışmalar hem yazışmalar hem bilgi akışı devam etsin istiyoruz. O yüzden bu hafta perşembe günü de hem Millî Eğitim Bakanlığını hem Aile Bakanlığını dinleyelim istiyoruz. Çünkü önümüzdeki haftaki süreçte 15 Temmuz törenleri nedeniyle Meclisimiz çalışacak mı salı günü?

ALİ KARAOBA (Uşak) - Çarşamba, perşembe...

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Salı günü takvim ona uygun olmayabilir, belki önümüzdeki haftayı da bir planlarız ama biz dinlemelere başlayalım diyoruz perşembe itibarıyla. Bununla birlikte, siz değerli milletvekillerimizden, Komisyon üyelerimizden istirhamımız -elbette ifade edildi burada; onların her biri not alındı, zaten tutanaklarda da mevcut- dinlenmesi gereken, iletişim kurulması gereken birimler, kurumları yazılı olarak da lütfen iletelim. Bununla birlikte, alandaki iyi uygulama örnekleri, denetlememiz gereken çalışmalar, yerelde görmemiz gereken örneğin illerdeki rehabilitasyon merkezleri hem Aile Bakanlığının hem yerel yönetimlerin ve bu çerçevede akademi ne yapıyor, örneğin, akademinin, üniversitelerin bu anlamdaki çalışmaları. Ankara özelinde aslında bir çalışmaya başlarsak başlangıç itibarıyla daha kolay olacağını düşünüyorum. Saha ziyaretlerimize Ankara'dan başlarsak, Ankara'dan ve ilçelerden başlarsak hem bir metodoloji olarak çalışmanın şekillendirilmesini kolaylaştırmış oluruz hem Ankara seyahat açısından da hepimizin rahatlıkla erişimi olan bir şehir, Ankara'yla birlikte bunu başlatıp yaz sürecinde ve sonra Meclis açılınca da illerdeki saha ziyaretlerinin ben çok kıymetli olduğunu düşünüyorum.

Bununla birlikte, tabii, Sağlık Bakanlığımızın bu anlamdaki çalışmaları çok kıymetli. Özellikle fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri engelli konusundaki verimliliklerini ölçme, bu anlamda çalışmaları yerinde görme; bu çalışmalar da gerçekleştirilebilir. İyi uygulama örnekleri az önce müteaddiden bahsedildi, onlardan haberimiz olursa, o konudaki bilgi akışını uygun bir şekilde kurgularsak o da bize mutlaka yol gösterecektir.

Tabii, bu süreçte bize katkı vermek isteyen milletvekillerimiz, örneğin Kemal Bey daha önce Down Sendromlular Komisyonunda Başkanlık yaptı, o da bizimle birlikte olacak sağ olsun,

Oğuz Bey'e de teşekkür ediyorum.

Bu bir gönül işi, gönlü olan herkesi bu Komisyona birlikte olmaya davet ediyoruz ve tabii, Diyanetin bu anlamda çalışması da çok kıymetli. Diyanetin özellikle bilinç inşası noktasındaki misyonu çok önemli. Tabii, engelsiz cami, bu anlamda engelsiz mantık; bu mantığın Diyanete hâkim olmasını çok kıymetli buluyorum, o açıdan da teşekkür ediyorum.

Ve tabii, Meclisimizde, hep birlikte Meclisteyiz. Engelsiz Meclisi daha üst dereceye nasıl taşırız? Bu da bence bizim önceliğimiz olmalı çünkü Meclisin çatısı altındayız. İlk başlangıcımızın da bu noktada Meclis çatısı altındaki erişilebilirliğin engelli bireylerin Meclis hizmetlerinden en güçlü derecede faydalanmasının sağlanması bizim hedeflerimizin en başında olmalı.

Sosyal hayat, ekonomik hayat, özel sektörün bu anlamdaki çabaları, özel sektörü bu noktada bu süreçlere katmamız lazım çünkü dediğim gibi, bu herkesin konusu, kimse kendini bu konunun dışında tutma hakkına sahip değil ve elbette bu bilinci yükseltmek için bizim de bu sinerjiyi Komisyon olarak ortaya koymamız gerekiyor.

Ben bir kez daha teşekkür ediyorum.

Perşembe günü kaç için çağırmıştık, 16.00 mı yine? 16.00'da inşallah yine birlikte hem sizden bu süreçte katkılarınızı yazılı olarak da bekliyoruz hem de perşembe günü Aile Bakanlığımız, ilgili Genel Müdürlük -Yaşlı ve Engelli Hizmetleri Genel Müdürlüğü değil mi?- onları dinleyeceğiz. Sunumları kısa tutacaklar. Daha ziyade bizim sorularımız bu anlamda yön verecek.

LATİF SELVİ (Konya) - Şu anda görüşeceğimiz bir konu yoksa Genel Kurula gitmek lazım.

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Yoklama yok, bizim grup yoklamadan muaf.

Genel Kurula mı geçmek istiyorsunuz?

LATİF SELVİ (Konya) - Sayın Başkan, muafiyet olabilir de şu anda oylama yapılıyor bildiğim kadarıyla.

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - O zaman saati tekrar değerlendirelim, ona göre bu hassasiyet doğrultusunda saati tekrar bir şey yapalım uygunluk durumuna göre.

Yazın resmî olarak çalışmıyoruz ama biz gayriresmî olarak çalışalım diyoruz. Meclis tatile girdiğinde süre kesiliyor ama konu çok geniş bir konu, hep birlikte çalışalım.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Brifingleri yazın alabiliriz.

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Bilgi akışı devam eder, saha çalışmaları da yapabiliriz yani herkes illerinde dolaşabilir, bu konuda çalışabilir. Çalışmaları Ankara'da yapmayacağız, herkesi kendi ilinde görevlendirelim diyorum ben, herkes kendi ilinde. Örneğin, burada yaklaşık 20 il var, milletvekillerimiz 20 ili temsil ediyor. 20 ille ilgili bir çalışma yaz sonunda bize gelse çok büyük katkı sağlar.

AYLİN YAMAN (Ankara) - Sayın Bakanım, davet edilmesini istediklerimizin listelerini size iletelim mi?

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Lütfen, bize yazılı olarak iletirseniz... Zaten bir taslak liste var burada, çok kapsamlı ama sivil toplum bu anlamda, dernekler, konfederasyonlar, bireyler, kişileri de dinleyebiliriz. Uzman arkadaşlarımız bu listeyi size gönderebilirler.

Perşembe saat 14.00...

ALİ KARAOBA (Uşak) - Yarın kapanabilir de Meclis, şöyle: Perşembeye sarkmayabilir, bilginiz olsun, DEM PARTİ'lilerin gideceği de söyleniyor, çok net değil.

ÖMER FARUK GERGERLİOĞLU (Kocaeli) - Perşembe Genel Kurul olmayacak.

ALİ KARAOBA (Uşak) - O açıdan onu da hesaplayarak bölgelerimize gidiyoruz. Cuma günü silah bırakmayla ilgili bir şey var, herhâlde perşembe günü Genel Kurul olmayacak.

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Şimdi şöyle: Biz Millî Eğitime ve Aile Bakanlığına haber verdik.

Yarın da toplanabiliyorsak güzel olur, o arkadaşlar gelebiliyorlarsa, hazırlarsa gelsinler.

ALİ KARAOBA (Uşak) - Yarın 15.30'da toplanalım.

BAŞKAN MEHMET MUHARREM KASAPOĞLU - Yarın 15.30 uygundur bizim için.

O zaman Perşembeyi riske atmayalım. Aile Bakanlığını ve Millî Eğitimi dinleyip yine sizin bu konulardaki katkılarınızı hep birlikte konuşuruz.

Teşekkür ediyoruz.

İyi çalışmalar.