Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | Halk Finansal Kiralama Anonim Şirketinin 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 01 .07.2025 |
İZZET AKBULUT (Burdur) - Evet, Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, saygıdeğer bürokratlar; 2021 bulgusu 7.2.2.1 "Yasal Takipteki Alacaklar Portföyünde Riski Yüksek Büyük Tutarlı Kiralama İşlemlerinin Varlığı ve Yüksek Tutarlı Finansal Kiralama Yapılmış Takipteki Firmalara İlişkin Gelişme ve Değerlendirmeler" adlı bulguda dosya adedi en az 10 ancak riski yüksek olan büyük tutarlı işletmelere kiralama işlemlerinin yapıldığı görülmüş. Toplam risk 353 milyon 566 bin. 2021 itibarıyla yasal takip tutarı 481 milyon 632 bin. G-600 müşteri no.lu grup firmasına 31/1/2020'de finansal yeniden yapılandırma yapılmış; bir yıl anapara, faiz, kâr payı ödemesiz; iki yıl kısmi faiz, kâr payı ödemeli planlanmış ve devam etmektedir.
00038056 müşteri no.lu firmaya ise muhtelif makine araç ve ekipman kiralama için 20 milyon dolar artı KDV artı masraflarıyla kredi onaylanmış, 13/9/2011'de iptal edilip limit 25 milyon 327 bin 575 dolar artı KDV artı masraflar güncellenmiş, 2012 ve 2013 yıllarında tahsil protokolü yapılmış ve şartlar yerine getirilmediği için iptal edilmiştir. 4 defa daha protokol veya yapılandırma yapılmış fakat firma disipline edilememiştir. Kefillerden birine iflas kararı verilmiştir.
Mali riskler göz önünde bulundurulduğunda bu tip firmalar için neden bu denli büyük sözleşmeler yapılmasıyla alakalı Komisyonumuza bilgilendirme yapmanızı rica edeceğim. Genişe yayarak daha az riskli bir yöntem uygulanabilir miydi? Bununla alakalı bilgi vermenizi istiyoruz.
Yine 2021/7.2.2.3 "Uzun Süre Tahsilatı Sağlanamamış ve Hâlen Yasal Takip Hesaplarında İzlenen Alacaklara İlişkin Tespit ve Değerlendirmeler" adlı bulguda 31/12/2021 itibarıyla 15 firmaya ait alacağın tahsilatının çeşitli nedenlerle yapılmamış olduğu ve tahsil kabiliyetini kaybettiği görülmüştür. Bu tutar 13 milyon 704 bin 387 liradır. Ne için makul süre zarfında ilgili süreçler başlatılmamıştır? Takip işlemlerindeki aksamalar neden kaynaklı gelişmiştir? Bu konu nezdinde aynı sorunları yaşamamak adına nasıl bir otokontrol sistemi işletilmektedir; bu zafiyetten dolayı kurumun zararı ne kadardır? Komisyonumuza bilgi verilmesini rica ediyoruz.
Yine, 2021 yılı bulgu "7.2.2.4 İdari takipteki alacaklardan gecikme gün sayılarının aşılmasına rağmen yasal takibe alınmayanların bulunması." adlı bulguda gecikme gün sayıları mevzuatta yazılı sürelerin aşılmasına rağmen bu alacakların 2021 yıl sonu itibarıyla yasal takip hesaplarına intikal ettirilmediği görülmüştür. Firmanın 45 kira borçlusu bulunmaktadır. Sözleşme feshi uygulanıyor mu, fesih mi uygulanıyor? Kira alacağının takibi nasıl izleniyor? Kiracının mali durumu göz önünde bulunduruluyor mu? Yüz elli gün gecikmelerde yasal takip başlatılması gerekmiyor muydu? Bu soruları Komisyonumuza cevaplamanızı rica edeceğim.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Teşekkür ediyorum. Sayın Akbulut.
Böylelikle, 2021 yılı önerilerinin görüşmeleri tamamlanmıştır.
Şimdi, 2022 yılı önerilerinin görüşülmesine başlıyoruz.
2022 yılı 1 no.lu genel önerisini okutuyorum:
SAYIŞTAY TEMSİLCİSİ - Öneri 1:
Diğer bulgu ve önerilerin de yerine getirilmesi.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Yanıt için buyurun Sayın Genel Müdürüm.
HALK FİNANSAL KİRALAMA ANONİM ŞİRKETİ GENEL MÜDÜRÜ BÜLENT MUTLU - Raporda yer alan diğer bulgu ve önerilerin de yerine getirilmesine dikkat edilecektir Başkanım.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Önerinin Sayıştay tarafından izlenmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.
Diğer bulgu ve önerilerden görüşülmesini talep ettiğiniz öneri var mı? Yok.
Böylelikle önerilerin görüşmeleri tamamlanmıştır.
Şimdi, geneli üzerindeki görüşmelere geçiyoruz.
Geneli üzerinde söz almak isteyen üyemize söz vereceğim.
Sayın Akbulut, buyurun.
İZZET AKBULUT (Burdur) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tekrar hepinizi saygıyla selamlıyorum. Kıymetli bürokratlar, hepiniz hoş geldiniz.
Elektronik ve optik cihazlar 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 290 oranında önemli bir artış göstermiş. Bununla alakalı Komisyonumuza bilgi verilmesini istiyoruz. Daha önce alt komisyonda cevap gelmiş, o da şöyle: "Elektronik optik cihazlar sektöre yönelik leasing işlemlerimiz 2020 yılında 5,9 milyon TL iken işlem hacmi 2021 yılında yüzde 290 oranında bir artışla 23 milyon TL'ye yükselmiştir. Artış enerji firmalarına yönelik gaz jeneratörü, güneş paneli yatırımlarına aracılık edilmesinden kaynaklanmaktadır. Artış oranı yüksekliği önceki dönemin tutar kaynaklı baz etkisinin düşük olmasıdır." Bu rakam sadece güneş paneli yatırımlarına aracılıkla açıklanabilir mi? Komisyona tekrar bilgi verilmesini rica ediyoruz.
2022 yılı reklam tanıtım ve sponsorluk gideri 12 milyon 440 bin TL olmuştur. Bu kalemleri yine Komisyonumuza açıklamanızı rica edeceğiz. 2021 yılına göre yüzde 1.330 oranında artan bilgi, işlem ve büro sistemlerinin giderinin içeriğinin yine Komisyonumuza ayrıntılı bir şekilde cevap verilmesini istiyoruz. Ayrıca, 2023 para piyasası işlemlerindeki sapma yüzde 1,72.1 olarak ödeneğe göre 257 milyon 304 bin farkla 281 milyon 304 bin TL olarak gerçekleşmiştir. Bu durumu da yine Komisyonumuza açıklar mısınız diyorum, hepinize çalışmalarınızda kolaylıklar diliyorum.