DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bu maddeyle ilgili biraz önce MAPEG Genel Müdürüyle de konuşmuştuk "İhaleye verilir mi, verilmez mi; işte nasıl tahsis ediyorsunuz bu terk edilmiş alanlarla ilgili?" diye.

Ben bir başka boyuta yine dikkat çekmek istiyorum. Bu da yine ÇED faciasıyla ilgili olarak. Şimdi, Çevre Bakanlığının içinde aynı anda iki farklı ÇED süreci aynı maden sahasıyla ilgili yürüyebiliyor. Şimdi, bir örnek olarak verecek olursak -İliç örneğinden hareket ederek bunu vereceğim ve bir felaketi nasıl arkasında getiriyor onun da bir örneği olsun- şimdi, bir yandan 2014 yılında bir nihai ÇED raporu çıkarılmış İliç'te ve bu ÇED raporu da bir kapasite tanımlıyor, 2014 yılında 58 milyon tonluk bir kapasite belirliyor; ardından, 2021 yılında da 4 fazın üzerine 5 ve 6'ncı fazlar inşa edilirse eğer 85 milyon tona çıkacağı belirtiliyor. Şimdi, bir yanda yeni, 2021 yılıyla ilgili olan ÇED süreci ilerlerken diğer taraftan da 4 fazın toplam kapasitesi dolmak üzere olduğu için ama 5 ve 6'ncı fazlar da hazır olmadığı için şirket bir karar alıyor ve "faz 4B" adı verilen bir tam sivri zekâ ürünü bir süreç geliştiriliyor; yani ne faz 4, ne hazır olmayan faz 5 ama altın üretimine de devam etmek istiyor. O nedenle faz 4B'yi inşa ediyor ve böylelikle, neredeyse belirlenen 58 milyon tonluk kapasite aşımı noktasına yaklaşılıyor ve faz 5 ve faz 6 hazır olmadığı hâlde bu, 58 milyon tonu aşıp 64 milyon tona ulaşılıyor ve ona ulaştığı anda da böyle bir felaket gerçekleşiyor. Yani, bir yanda 2014'e uygun olarak bir süreç devam ettirilirken, faz 4B sürecini onun üzerine inşa ederken aynı anda Çevre Bakanlığında bir başka birimde 2021 yılıyla ilgili bir başka ÇED süreci işletiliyor ve burada faz 4B inşa edilirken bir yanda ona dayanak teşkil eden 2014 yılı nihai ÇED raporu devre dışı kalıyor ve yeni bir anayasa olan 2021 yılı ÇED raporu devreye girmiş oluyor. Dolayısıyla demek istediğim şey şu: ÇED raporu sadece tek bir bakanlığın idaresinde dahi birbirinden farklı birimler tarafından farklı ÇED raporları süreçleriyle yürütülerek neticesinde sahada projelerden çok daha farklı bir uygulamaya dönüyor. O nedenle bunu ben yine bir çarpıklık olarak ifade ediyorum. Ümit ediyorum, bu kanun teklifi geriye çekilir ve MAPEG üzerinde, bence hiç de üzerine vazife olmayan böyle bir ÇED süreci görevi almamış olur ama eğer böyle devam ederse de sizin de bu ÇED süreçleriyle ilgili çarpıklıklar konusunda çok daha fazla bilgiye ve örneğe sahip olmanız gerekiyor.