DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Evet, bir göz boyama maddesi bu çünkü rehabilitasyon dediğimiz kavram AK PARTİ'nin ellerinde, özellikle Türkiye'de hayali bir kavram. Yani biz rehabilitasyon diye ifade ederken aslında somut, gerçek hayatta karşılaşmadığımız bir durumla ilgili maddeye bakarak varsayımlarda bulunuyoruz yani şu kadar para alınacak, ruhsat tutarı kadar para alınacak ama yine ayakları yere basmıyor. Ben MAPEG Genel Müdürüne sormak istiyorum, burada herhâlde bir yetkili o kaldı veya bu kanun teklifinin sahibi olan milletvekillerine soruyorum: Birkaç tane örnek verir misiniz? Örnek, hepimizin bildiği İliç'i ele alalım. İliç Çöpler altın sahasının rehabilitasyon tutarı nedir, ne olmalıdır? Şimdi, bunu bilmeden eğer bir kanun teklifinde rehabilitasyon bedeli bir ruhsat bedeline veya bir başka bedele endekslendiyse madde içeriğini yitirmiş demektir. Birkaç tane buna benzer sizden örnek istiyorum.

Diğer taraftan, rehabilitasyon niye hayali bir kavram, onu ifade edeyim: Şimdi, İliç'te bir yığın liç daha var, 4 fazdan oluşuyor, böyle 4 ayrı faz. Her bir faz 8 metrelik 8 basamaktan oluşuyor ve 32 basamak var, toplam 256 metrelik bir yüksekliğe ulaşmış ve bilimsel çerçevede proje 32 katla sınırlandırdığı hâlde şirket yeni bir ÇED onayı almış, olurunu da Murat Kurum'dan almış, 33'üncü katı çıkarken de bu yığın liçi kayması olmuş; deprem olmamış, sel olmamış, doğal bir afet yok ama kaymış. Yani birileri ben yer çekimini kabul etmiyorum, yer çekimine karşı çıkıyorum demiş ve doğa kanunları da onun karşılığında bir felaketle bizi baş başa bırakmış. Şimdi soruyorum ben: 256 metre yüksekliğinde, içinde siyanür solüsyonunun geçip de altının süzülüp alındığı, geriye 256 metrelik yapay bir atık sahası kaldığında bunu nasıl rehabilite edeceksiniz? Örnek olarak, Amerika ve Kanada yüzde 80 ortaklı Anagoldun SSR Mining'i kendi ülkesine geri dönecek, size de 256 metre yüksekliğinde yapay bir atık dağı bırakacak. Yani bu dağı ne yapacaksınız, nasıl rehabilite olacak? Onu taşısan olmaz, başka yere doldursan olmaz, kaydırsan olmaz. Nasıl rehabilite olacak, soruyorum.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Çok teşekkür ediyoruz.

Biraz önce de söyledik, rehabilitasyon yapılır, yapılmaz tartışması ayrı. Rehabilitasyon yapılıp o para yeterli olmazsa üstü tekrar şirketten tahsil edilecek diye söyledi Genel Müdürümüz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Nedir o rakam? İşte onu soruyoruz.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - İşte, bilmeden nasıl...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ama bilmeden nasıl olacak?

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Teminat gibi düşünün yani bir hesaba ruhsat bedeli kadar teminat yatırılıyor, yatırılıyor, iş sonunda...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ama Sayın Başkan, rakamın mertebesiyle ilgili bir fikriniz yok.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Nasıl olabilir ki yani?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ama olmak durumunda, olması lazım.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam da teminat gibi düşünün.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yani tamam, anlıyorum da 100 milyon lira seviyesinden mi bahsediyoruz, 1 milyar liradan mı?

RIDVAN UZ (Çanakkale) - Aynı şeyi söylüyorsunuz.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Hayır, aynı şeyi mi söylüyoruz Rıdvan Bey?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI MADEN VE PETROL İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ ARSLAN NARİN - Sizinle aynı şeyi söylüyoruz.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Yükümlülükleri var, sorumlulukları var yani vergisini ödemeden kaçtı, vergi ödemeyecek mi bu adam? Öyle bir dünya mı var arkadaşlar yani?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bir mertebe konuşabiliyor olmanız lazım.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Bakın, olmayan bir şeyin mertebesini nasıl konuşuruz?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Olmayan değil saha orada yani hiç fizibilitesini yapmadınız mı? Örnek, 4'üncü grup altın maden sahalarıyla ilgili örnekler alıp "Bunların rehabilitasyonlarının yaklaşık bedelleri şudur." diye bir hesaplama yapmadan bu madde geldiyse pes diyorum.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Siz yani şu anda olmayan bir yerin rehabilitasyonu...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yer var, örnek olarak çalışılabilir.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam, örnek olarak rehabilitasyon aşamasına gelmiş yer var mı?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Var tabii.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Hayır, nerede yani sizin söylediğiniz?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Var, birçok saha var. Kaldı ki rehabilitasyon noktasına gelmesine gerek yok. Bir planlamadır o, bir öngörüdür.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Arkadaşlar, öngörü için teminat alıyor işte.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ama ne kadar alıyor işte?

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - İşte "Ruhsat bedeli kadar..." diyor. Ruhsat bedeli kadar teminatı her yıl yatırıyor, bu da nemalanıyor.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ne kadar? Bana örnek verebilir misiniz?

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Bir altın madeninin ruhsat bedeli ne kadardır yıllık?

RIDVAN UZ (Çanakkale) - Ama o da peyderpey...

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam yani her yıl ödeyecek.

RIDVAN UZ (Çanakkale) - Hayır, mesela, önce 50 dönümle başlıyor.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Hektara göre...

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam işte, olmayan bir şeyi nasıl söylesin şimdi?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ben hesapladım, çok düşük kalıyor; o yüzden söylüyorum ama kendisi ifade etsin. Yani absürt... Belki de ruhsat bedeli değil de başka çarpanlı bir şey belirlemek lazım.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Arkadaşlar, 5'inci maddeyi oylarınıza sunuyorum.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Evet ama şeyi söyleyecekti.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Cevap verir onlar, önemli değil.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Cevabın üstüne oylansaydı.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - 5'inci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

RIDVAN UZ (Çanakkale) - Daha fazlayız.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Daha fazla değilsiniz.

RIDVAN UZ (Çanakkale) - Bir daha sayalım.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Siz kaç kişisiniz sizce?

RIDVAN UZ (Çanakkale) - 9.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - 9 kişi nasıl oluyorsunuz? Nerede 9 kişi Rıdvan Bey?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - 8.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - 8 oldu.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Siz kaç kişisiniz?

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - 9.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Nerede "9" Allah aşkına!

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Arkadaşlar, gözleriniz görüyorsa...

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Eşit galiba.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Gördünüz mü?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Hayır, bir tek siz kaldırıyorsunuz.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tatmin oldunuz mu? Arkadaşlar, el kaldırır mısınız? Bir sayar mısınız? Kaç kişi olduğunu sayar mısınız?

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yeni geldiler.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Onlar ilave, biz zaten öndeydik, Allah Allah!

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Geri çıksınlar!

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Olur Deniz Bey! Bu saatte bunlar olmuyor arkadaşlar ya! Tamam, hadi şakalaşıyoruz, gülüyoruz ama gerek yok.

5'inci madde kabul edildi.

6'ncı maddeyi okutuyorum arkadaşlar.

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Bilgi verecekti Sayın Genel Müdür.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Gerek var mı ya, onun yerine saydık işte, daha iyi, fıkra anlatıyoruz.

SEVDA KARACA DEMİR (Gaziantep) - Ya, bu ne ciddiyetsizlik gerçekten! Olur mu böyle bir şey!

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Öyle mi! Vallahi, bence de olmaz, haklısınız!

Sayın Genel Müdür, buyurun.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI MADEN VE PETROL İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ ARSLAN NARİN - Sayın Başkanım, bugün itibarıyla 2 bin hektarlık bir altın madeninin yıllık ruhsat bedeli 963.904 lira.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Evet, 1 milyon lira yani.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI MADEN VE PETROL İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ ARSLAN NARİN - 1 milyon lira yıllık. Her yıl ocak ayının sonuna kadar ödenmesi gereken para.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bu parayla rehabilite olabilir mi?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI MADEN VE PETROL İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ ARSLAN NARİN - Ama şöyle bir örnek vereyim ben mevcut uygulamadan, bugünkü tartışmaların konusu Yeniköy Kemerköy'le ilgili bugüne kadar yapılan -kapanmamış bir saha- rehabilitasyonlarla ilgili bilgi vereyim: Yeniköy Kemerköy kapsamında bugüne kadar 578 hektar alanda rehabilitasyon çalışması yapılmış. Ülkemizde en kapsamlı yapılan bu çalışma kapsamında 245 bin ağaç dikilmiştir. Yatağan sahasında bugüne kadar dikilen sadece zeytin ağacı sayısı 10 bin civarındadır. Türkiye'de rehabilitasyon amaçlı dikilen toplam ağaç sayısı 22 milyonun üzerindedir, tespit ettiğimiz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ya, bunun ne ilgisi var? Biz rakam konuşuyoruz.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI MADEN VE PETROL İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ ARSLAN NARİN - Dolayısıyla, bu yapılıyor, yapılmazsa alacağız.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Genel Müdürüm, bakın, yanlış yapıyorsunuz. Biz şu anda bir kanun çıkarmaya çalışıyoruz değil mi veya biz de istemiyoruz, bazıları değişsin diyoruz. Ya, bunun gerçekçi bir noktada olması gerekiyorsa örnek veriyorum, rehabilitasyon için...

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Hayır, siz zaten çıkmasını istemiyorsunuz ki.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ya, her neyse...

Şimdi, ruhsat bedelinin... Siz aritmetik çoğunlukla çıkaracaksınız da bari çıkacak bazı yerler daha gerçekçi olsun. Örnek veriyoruz, 2 katı, 3 katı, 5 katı değil de neden ruhsat bedeli kadar? Ya, gerçekçi olmadığı açık. Siz onu perdelemeye çalışmayın.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Mevcutta ne kadar?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI MADEN VE PETROL İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ ARSLAN NARİN - Bunun yüzde 30'u efendim.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Mevcutta 300 bin lira alıyormuş, şimdi 1 milyon alıyor. Yani siz de "Siz değiştirmeyin bunları, 300 bin lira devam etsin." diyorsunuz.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Her yıl 300 bin.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Her yıl 1 milyon yapıyoruz biz. Her yıl 1 milyon değil mi?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI MADEN VE PETROL İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ ARSLAN NARİN - Her yıl efendim.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yeterli değil arkadaşlar, yapmayın!