BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Onu da soralım şimdi.

Onu konuda bir değişiklik yapabildik mi? Bu konu çok tartışılıyor Bekir Bey, hani sizin klasik mevzuatınızda ilk sunumda da bunu tartışmıştık, "Ya, işte, tomurcuk yok, kırmızıya döndü, bilmen ne." bu tartışma, Ya, bu dönemde ağaçlar gitti, yani böyle bir yerde donun teminatının olmaması kabul edilebilir bir şey değil diye konuşmuştuk bunu.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - İçinde o yok değil mi?

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Yok, yok, Başkanım.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Bu konuda bir şey var mı peki, bir çalışma var mı?

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Çalışıyoruz Başkanım, Şimdi, yalnız hani "ağaçlar gitti"de bir düzeltme yapmamız lazım. Elma ağaçları eksi 40'a kadar dayanır, kayısı ağaçları eksi 30'a kadar dayanır yani ziraat terminolojisinde burada çok dayanacak özellik var; en az dayanan da limon, portakal gibi turunçgillerdir, o da eksi 15'e kadar dayanır. Yani ağaçlardaki özelliğin haricinde ürün ayrı, ürünün etkilenmesi ayrı. Biz sizlerin...

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Yok, ben ağaçlar derken bütün ağaçlar kurumuş anlamında söylemiyorum. Ağaç kollarının bile... Kayısıda gördük, ürün gitmiş ama bu, dediğim gibi, sizin don teminatınızda çiçek ya da tomurcuğa...

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Yıllık sürgünler diyelim Başkanım yani yıllık sürgünlerde etkilenmeler var ama ağacın kendisinde normal olarak çok büyük bir etkilenme yok.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Sürgünler gitmiş, yeni sürgünler çıkmış Malatya'da.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Evet, sürgünlerde...

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Bu senenin ürünü gitti, bir de bazı bahçelerde senenin ürünü de yok.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Şimdi şunu bir tamamlayalım Başkanım: 18 milyon ürün vermeyen yeni fidan var. Bunlarla ilgili bir tespit yapıldı mı mesela? Yani sizin söylediğiniz, mevcuttaki var olan elma bahçeleriyle ilgili ama şu anda verilere göre 98-99 milyon elma ağacının 18 milyonu yeni dikilen fidan, daha meyve vermemiş. Bunlarla ilgili bir tespit yok herhâlde çünkü onlarda...

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Sayın Vekilim, bildiğiniz üzere bunu Tarım Bakanlığımız yapıyor, biz sigortalılar üzerinden...

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - O sigortaya girmiyor.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Sigortayı diyorum.

O ağaçlarla ilgili sigorta yapılmadığı için yani ağaçlar...

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Tabii, tabii; o TARSİM'e girmiyor. Bizim derdimiz sigorta teminatı satın almış...

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - "Ağaçlar zarar görmedi." dedi ya ilk başta...

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Evet, evet; o ayrı. Mesela, bazı yeni...

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Mesela, ceviz ağaçları kurumuş...

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Bu belki Bakanlığın konusu ama TARSİM'de bizim o dediğimiz konuda yani siz "Rekolteyi bilmiyoruz ki." dediniz ya... Hani, bu tomurcuğa gelmesinin esprisi şu: "Evet, kardeşim, bu bir tomurcuk, artık bu belli; ağaç meyveye duruyor." Bunu teminat altına alıyorsunuz ama henüz tomurcuk öncesi olan bazı geççi türler var, bu geççi türler de sizin kapsamınıza girmiyor. Bunun oranı nedir sizde, böyle bir çalışma var mı?

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Başkanım, ben şunu sorayım: O arkadaşların bize anlattığına göre "Bu tomurcuk çiçek açmadan TARSİM sigortayı yapmıyor." diyorlar. Böyle bir şey var mı?

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Şöyle; biz sigortayı ilk baştan yapıyoruz Başkanım yani çiftçi Kasımın 1'inden itibaren sigorta poliçesi düzenleyebiliyor, parasını da hasattan bir ay sonra ödemek üzere para ödemesiz bir sigorta başlangıcı başlamış oluyor ama sezon ne zaman başlıyor? Bildiğiniz gibi, sezon özellikle elmada nisandan itibaren, sert çekirdekliler biraz daha erken -martın sonu- yumuşak çekirdekliler, elmalar da nisandan itibaren çiçek açma, tomurcuklanma evresine başlıyor. Biz geçen sunuda göstermiştim aslında hangi evrede başladığını.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Evet, evet.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Başkanımızın söylediği şu, bize geçen sefer de konuşmalarında söyledi: "Ya, bunlarla alakalı temel bir baz sigorta geliştirebilir misiniz?" Biz de şu an yoğun olarak ona çaba harcıyoruz yani bunların her birini de teminat kapsamına alabilecek bir baz sigorta, temel sigorta -ismini ne koyabileceksek- yapabilir miyiz? Şu anki çabamız, gayretimiz onun üzerine Başkanım ama bunun için biraz zaman gerekiyor.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Benim sorduğum şu, çiftçi diyor ki: "Ben gittim, sigorta yaptıracağım, tomurcuklanma olmadan sigortayı kabul etmediler." diye bir ifade var.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Tam tersi, sigortanın tomurcuklanmadan çok önce yapılması lazım.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - "TARSİM yapmıyor." diyorlar.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Tam tersi, yapıyor; orada bir bilgi şeyi var.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Tam tersi, yapıyoruz; kasımda yapıyoruz Sayın Vekilim, kasımdan başlayarak yapıyoruz, daha tomurcuk yok ortada.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Tomurcuklanma geldiği zaman zaten sigorta yapmıyor, "Risk dönemi bitti artık." diyor.

BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - Tomurcukta bitiyor.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Tam tomurcukta bitiyor.

ABDULLAH DOĞRU (Adana) - Adana'da şöyle bir sorun yaşadık, özellikle patateste: Gerçi patates büyümüştü, "Sigorta kapsamına 1 Marttan sonra alın." dediler ama öncesinde donu yiyince sigorta kapsamı dışında kalıyor yani sigorta yapılmadı patateste.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Patatesteki durum farklı.

ABDULLAH DOĞRU (Adana) - Adana'daki patatesten bahsediyorum, Niğde'deki patatesten bahsetmiyorum; tarihleri farklı çünkü.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Evet, evet; onlar erkenci ürün. Erkenci turfandadan faydalanabilmek için erken ekiliyor, erken ekildiği için de biz o bölgedeki Alata Araştırma Enstitüsüyle beraber bakıyoruz, hangi sezondan itibaren ekilmesi lazım, uzun yıllar ortalamasında orada ne zamanlarda don oluyor ve buna bağlı olarak da üreticiyi o 1 Mart tarihi yönlendirmek için yani "Ondan sonra orada mutlaka bir don olma hadisesi olabiliyor, onun için erken ekme." diyoruz ama üretici turfanda daha yüksek ücret elde ediyor diye erken ekmeyi tercih ediyor, bu sefer de etkileniyor ama patateste donda ürün kaybı -Sayın Vekilim siz de çok iyi biliyorsunuz- olmuyor çünkü patates zaten toprağın altında. Orada sadece sürgünler zarar görüyor, yeniden sürgün vererek üretim on beş gün gecikiyor.

ABDULLAH DOĞRU (Adana) - Verim kaybı var, ürün kaybı yok ama verim kaybı var.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Evet, verim kaybı zaten olur ama ürün kaybı olarak, tam olarak ürün gitmiyor. Onu önemli özellik olarak arz ediyorum size.

ABDULLAH DOĞRU (Adana) - Doğru.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Şimdi şeyi sorayım burada...

Bekir Bey, ben tekrar çok özür diliyorum, biz bugün biraz sigortacılığı anlamak istiyoruz.

SİGORTACILIK VE ÖZEL EMEKLİLİK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI EMİNE FERAY SEZGİN - Tabii ki Başkanım.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Komisyon üyelerimiz de böyle zaman zaman soru sorarsa şey yapmayın.

Şimdi, toplam don primi bu dönemde 7 milyar TL'lik. Bu 7 milyar lira, devletin katkısı dâhil sisteme aktarılan para mı?

SİGORTACILIK VE ÖZEL EMEKLİLİK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI EMİNE FERAY SEZGİN - Evet, evet; 40 milyar lirayı bulmasını bekliyoruz yıl sonunda.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Gerçekleşen miktarsa 21,6 milyar TL. TARSİM'in ödeyeceği rakam mı bu?

SİGORTACILIK VE ÖZEL EMEKLİLİK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI EMİNE FERAY SEZGİN - Evet.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Yani bugün için şu rakam, belki bu rakam biraz daha yükselecek. Bunun 1,5'unu ödediniz, 21,6'yla ilgili süreç devam ediyor, geri kalanıyla ilgili. Doğru mudur?

SİGORTACILIK VE ÖZEL EMEKLİLİK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI EMİNE FERAY SEZGİN - Poliçenin sonlanmasını bekliyoruz çünkü poliçede belli bir süremiz var, o bitene kadar riskin gerçekleşme ihtimali devam ediyor.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Başkanım, sizin gittiğiniz seyahatlere benim bölge müdürlerim de katıldılar, tabii, onların aktardığı özellikleri de size aktarayım. Yüzde 100 hasarı ödüyoruz, bakın, kesin tespit ettiğimiz yüzde 100 hasarı ödüyoruz ama şimdi asmada üzüm var, bundan sonra da dolu olabilir mi? Allah korusun ama olabilir. Fırtına olabilir mi? Olabilir. Ben şimdi ödersem poliçe bitmiş olur. Ödememe bir teknik özellik, sigorta tekniği açısından ödemiyoruz. Yani hasat tarihini de çiftçi kendisi veriyor, onu da biz vermiyoruz, hasadı ne zaman kendisi beyan ederse, o tarihe göre biz ödemeyi yapmış oluyoruz Başkanım.

BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - Bekir Bey, şöyle bir şey var, diyelim ki yüzde 95 hasarlı bahçe, siz doğru bir mantıkla sezon sonunu yani hasat zamanını bekleyeceksiniz ama şöyle bir şey geliştirilemez mi: Yüzde 20 gibi, 25 gibi mahsuben bir ödeme, ön ödeme yaparak çiftçi de rahatlatılamaz mı?

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Sayın Bakanım, orada da o zaman çiftçiden prim almak gerekiyor, biz prim almıyoruz çiftçiden. Primin yüzde 85'ini çiftçi ödemiyor. Yani şimdi, diğer sigorta şirketlerinde peşin ödüyor, peşin alıyor dolayısıyla orada farklı oluyor.

BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - "Peşin ödese öderiz." diyorsunuz.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Evet.

Hasattan bir ay sonra ödeme alıyoruz biz çiftçiyi zora sokmamak için, bunu da arz ederim Sayın Başkanım.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Bayağı teknik bir konuydu. "Ya, neden yüzde 80-90, hiç olmazsa yüzde 20-25 ödensin?" gibi bir konu, o zaman buna bir teknik cevap oluyor öyle mi?

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Evet efendim.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Öbür türlü, ödeyince mahsuplaşması gerekecek...

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - TARSİM'in gelir kaynağı devletin ve çiftçinin ödediği prim; şimdi, çiftçi bir şey ödemedi...

SİGORTACILIK VE ÖZEL EMEKLİLİK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI EMİNE FERAY SEZGİN - Ortalama yüzde 10'unu falan ödüyor çiftçi.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Evet, başlangıcında yüzde 15 ama esas yüzde 85'i hasattan bir ay sonra Başkanım.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Yine de bu konu üzerine bir çalışmak gerekebilir yani yüzde 80 ve 90 üzeri olanlarda çiftçinin ödeyeceği primin üstünde de bir alacak bakiyesi oluşturup bir ödeme yapılabilecek dengede sanki bir şey yapılabilir diye düşünüyorum. Yani çiftçi 10 lira ödeyecek, yüzde 75'i 20 liraysa siz 10 lirasını mahsup edip 10 lirasını ödeyebilirsiniz ama bu da belli bir oranın üzerine çıktığı anda mümkün olabilir.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Yalnız, havuzun da geliri primlerden dolayısıyla diğer primler de ödenecek ki Başkanım, ben oradaki zararı karşılayayım. Yani bu yıl diyelim, Edirne'den, Konya'dan primleri topladım, Manisa'dakini ödüyorum, oradakinin ödeme tarihi de hasattan bir ay sonra.

BAŞKAN ADEM KORKMAZ - Diğer sigorta kollarından da ödemeler gelecek.

TARSİM GENEL MÜDÜRÜ BEKİR ENGÜRÜLÜ - Tabii, havuza geliş kaynakları da bu noktada olduğu için...

Arz ederim.