Komisyon Adı | : | ADALET KOMİSYONU |
Konu | : | Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/3147) münasebetiyle |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 31 .05.2025 |
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Teşekkürler Sayın Başkan.
24'üncü maddede de yine BTK Başkanına, resen, içeriği kumar, fuhuş ve benzeri olan suçları oluşturan yayınlara ilişkin olarak erişimin engellenmesi kararının yanı sıra içeriğin çıkarılması kararı da verebilme yetkisi tanınmıştır. Burada konusu kumar, fuhuş ve benzeri suçları oluşturan içeriğin yayından çıkarılması hâlinde erişimin engellenmesi kararı soruşturma evresinde cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde mahkeme tarafından kaldırılacaktır. İdari tedbir olarak verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmemesi hâlinde BTK Başkanı tarafından erişim, içerik, yer sağlayıcılara idari para cezası verilecektir. Yine, bir önceki maddede ifade ettiğimiz üzere, madde 24 de Anayasa’nın başlangıç bölümüne, 2, 5, 6, 7, 10, 13, 17, 22, 26, 28, 35, 36, 38, 40, 90, 123, 125 ve 153'üncü maddelerine aykırıdır ve yine Anayasa Mahkemesinin daha önce vermiş olduğu iptal kararlarının da gereği karşılanmamıştır.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Ben teşekkür ediyorum.
Barolar Birliğinin görüşü vardı, buyurun.
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ TEMSİLCİSİ AV. ÖZGE ÖZDER - Sayın Başkan, çok teşekkür ediyorum.
Bir önceki maddenin (ö) bendi kapsamında yapılan değişiklikle içerik çıkarma tanımı değiştirilerek Anayasa Mahkemesi kararında yer verilen nihai tedbir niteliğinin esasen ortadan kaldırılması suretiyle Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen ibarelerin hemen hemen aynı şekilde düzenlenmiş olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte, Anayasa Mahkemesi kararında iptale gerekçe olan tek hususun, içerik çıkarmanın nihai bir tedbir olmadığına dikkat çekmek isteriz. Anayasa Mahkemesi (4)'üncü fıkrayla resen başkana içeriğin çıkarılması yönünde verilen yetkiyle bir ceza yargılaması sürecine bağlı olmaksızın idari bir makamın bir suç şüphesi tespiti yapıyor olması sebebiyle masumiyet karinesine aykırılık ortaya koyulmuş Anayasa Mahkemesinde. Yine, buna bağlı olan bir diğer husus olarak da masumiyet karinesine aykırı şekilde bir idari makamın suç tespitine bağlı olarak verilen içerik çıkarma kararının yerine getirilmemesi durumunda da para cezası verilmesi, ayrıca, yine Anayasa'ya aykırı olarak Anayasa Mahkemesi kararında açıkça belirlenmiştir. 23'üncü maddedeki değişiklikle Anayasa Mahkemesi kararında işaret edilen nihai tedbir meselesi -teknik kısmı açıklayacaklardır, öyle anlaşılıyor- çözülmüş olmakla beraber bu iki hususun karşılanmadığı düşünülmekte, düzenlemenin bu hâliyle Anayasa Mahkemesinin belirlemeleri doğrultusunda hâlâ Anayasa’nın 36'ncı ve 38'inci maddelerine aykırılık durumunun devam ettiğinin düşünüldüğü hususunu Komisyonun takdir ve değerlendirmelerine sunmak isteriz.
Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Çok teşekkür ediyoruz.
BTK'den bir açıklama alalım. Şu maddeyi bize ilk önce bir açıklar mısınız, yapılan değişiklikle ne getiriliyor?
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI ABDULKERİM GÜN - Tabii ki Sayın Başkanım.
Kıymetli hazırun, öncelikle 23'üncü madde üzerine konuşmak istiyorum. Erişim engelleme ve içerik çıkarma hususu; öncelikle iki hususu kısaca ayırt etmek istiyorum. Erişim engelleme, örneğin, "abc.com" üzerinden bir örnekte, bir internet sitesinin erişim sağlayıcılara bildirilmesi yoluyla tamamen engellenmesi hususu. İçerik çıkarma ise ilgili internet aktörünün -ya bir internet sitesi ya da bir sosyal medya platformu diyebileceğimiz- içeriği bildirim sonrası internet ortamından kaldırması. AYM iptali öncesinde içeriği çıkarma noktası, içeriğin tamamen sunuculardan çıkarılması noktasındaydı Sayın Başkanım. Teklifte gördüğümüz yeni düzenlemede ise içeriğin artık internetten tamamen silinmemesi, internet ortamından kaldırılması, itiraz noktasında internet aktörlerinin itirazı olduğu süreçte eğer ki hâkim veya aksi görüldüğü takdirde idare bu itiraz kararını verirse tekrar internet ortamına konulmasını getiriyor. Burada bir kademe söz konusu tedbir noktasında. Uyarı noktasında da uyarı yönteminde oradaki yapılan değişiklik ise internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle daha önce haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerdi; burada "kurum" ibaresi konulmuş, şöyle: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna vatandaşlarımız tarafından çok fazla şikâyet geliyor. Şöyle ki: "Bir içeriğim var, ben başvurdum, örneğin Meta'ya, Twitter'a, X platformuna ama içeriğim kaldırılmadı." şeklinde çok fazla bildirim geliyor. Bu noktada bunun bir idari yaptırımı yok ama vatandaşların taleplerini ilgili platforma aktarma noktasında bir "kurum" ibaresi eklenmiş durumda, bu şekilde.
9'uncu madde bağlamında maddeleri geçirmeden önce şöyle bir şey vardır: BTK Başkanının 9'uncu madde noktasında hiçbir yetkisi yok. 8'inci madde bağlamında ise yalnızca "katalog suçlar" dediğimiz; intihara yönlendirme, çocuğun cinsel istismarı, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, müstehcenlik yani pornografi, fuhuş ve yasa dışı bahis gibi suçlarda resen erişim engeli yetkisi vardı. Şu anda erişim engelleme site noktasında devam ediyor ama 10 Ekim itibarıyla içerik çıkarma yetkimiz kaldırmış durumda. Teklifte bu da geliyor. Tabii, bunun, bazı katalog suçlar itibarıyla Sayın Başkanım, müsaade buyurursanız bir iki örnek vereceğim neye mal olduğunu. Örneğin pornografi yani müstehcenlik noktasında 10 Ekim itibarıyla -tabii, biz bunu resen yaptığımız için- örneğin şu an bir platforma sadece üç dört harf yazarak -çok özür dilerim- 4K kalitesinde üç dört saatlik porno görüntüleri izlenebiliyor, şu anda buna hiçbir şekilde yetkimiz yok, içerik çıkarmak iptal olduğu için. Bu noktada, yine 10 Ekim itibarıyla incelemelerimizde çok fazla Türkçe içerikli, Türkçe faillerin olduğu müstehcen görüntülerin aşırı şekilde arttığını; bunu da bu şekilde belirtmek istedim. Yasa dışı bahis noktasında da -devamlı gündemimizde- engelleme noktasında onlara içeriği çıkarma noktasında ciddi şekilde müdahale edilemiyor. Tabii, bunun da göz önünde bulundurulmasını isterim.
Teşekkür ederim, arz ederim.