| Komisyon Adı | : | ADALET KOMİSYONU |
| Konu | : | Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Yurdunuseven ve Çorum Milletvekili Yusuf Ahlatcı ile 143 Milletvekilinin Karayolları Trafik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/3138) |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 28 .05.2025 |
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Ben de şöyle söylemek istiyorum: Özellikle 2023 yılından bu yana olan beklenen bütçelerle ilgili hadise: 2023 yılı bütçesinde bu kalemdeki gelir tahmini 15 milyar 462 milyon, 2024 yılında 72 milyar 17 milyon TL trafik para cezası tahakkuk etmiş. Bunun 43 milyar 596 milyon 349 bin TL'si yani yüzde 60,5 kısmı tahsil edilmiş.
İBRAHİM YURDUNUSEVEN (Afyonkarahisar) - Gizem Hanım, bu tahmini, 62 milyar geçen sene gerçekleşen.
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Durun, tahsil edilenleri de ifade ediyorum.
İBRAHİM YURDUNUSEVEN (Afyonkarahisar) - 62 milyar.
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Olur mu? 2015...
İBRAHİM YURDUNUSEVEN (Afyonkarahisar) - 2024...
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Şimdi, bir saniye. 2024'te 72 milyar tahmin edilmiş ama tahsil edilen 43 milyar...
İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MÜNİR KARALOĞLU - Tahakkuksa 60 küsur orada.
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Tamam, onunla beraber o şekilde. Dolayısıyla 2024 Bütçesi Kanunu'nda trafik para cezalarından gelir tahmini 20 milyar 528 milyon TL olduğundan bütçe hedefinin üzerinde yüzde 212,4'ü kadar trafik para cezası tahsilatı gerçekleşmiş. Ve yine geliyoruz, 2025 yılı bütçesinde ise trafik cezaları geliri 2026 yıl gelir tahmini 98 milyar 560 milyon TL, 2027 gelir tahmini 128 milyar 45 milyon TL olmuş. Yine 2025 yılı Bütçe Kanunu'na göre tüm para cezalarından beklenen tahmini gelir toplamı 261 milyar 778 milyon TL iken cezalardan tahsili beklenen gelir toplamı ise 55 milyar 42 milyon 427 bin TL'dir. Yani baktığımız zaman bir de biraz önce ifade ettiğim somut örnek var, aradaki kademe yani mesafe çok... 5 kilometre hızlandığında 2 bin ile 5 bin TL arasında... Yani, siz az gibi ifade ediyorsunuz şu an, hani daha az bir ceza uygulanıyor gibi ama sonuçta bunlar bir sene sonra da çıktığında, görüştüğümüzde ortaya çıkacak gelen gelir kalemleri, yine tahsil edilenler...
İBRAHİM YURDUNUSEVEN (Afyonkarahisar) - Sayın Vekilim, bu madde 31/12/2025'te yürürlüğe girecek.
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Hayır, şunu ifade etmek istiyorum: Yani, sadece 5 kilometre... Yani, refleksel olarak ufak bir gaza temas anında bile 2 bin ile 5 bin TL arasında ceza ödeyecek, ben onu ifade etmek istedim.
İBRAHİM YURDUNUSEVEN (Afyonkarahisar) - 5 kilometrede ceza yok, 6 kilometrede var.
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Hayır, 5 kilometre baremde hızlandığında... Ben anlatamıyor muyum, bilemedim ama siz... Yani, 5 kilometrelik bir farkla bile aradaki ceza farkı...
İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MÜNİR KARALOĞLU - İlk 5 kilometreye ödemiyor Sayın Vekilim, 6 ile 10 arasında 2 bin lira ödüyor.
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Şöyle: Onunla ilgili değil, ilk 5 kilometre olmasıyla ilgili değil, hızın 5 kilometre daha hızlanması...
İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MÜNİR KARALOĞLU - Şehir içindesiniz ama...
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Ama şehir içi hız limitleri de belli zaten; 41 kilometre, 61 kilometre, onunla ilgili. Yani ben cezayla orantılı olmamasını ifade etmek istedim.
BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Buyurun Sayın Bakanım.
İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MÜNİR KARALOĞLU - Şimdi, Sayın Başkanım, Kars Milletvekilimiz "Kars'ta artık trafikte gitmek mümkün değil." diye arada da bize şikâyetlerini bildirdi.
Şimdi, Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre trafikteki ölümlü trafik kazalarının yüzde 79'u şehir içlerinde gerçekleşiyor. Bizdeki verileri sizinle paylaşacağım. 2019 ile 2024 arasında 30 kilometre hızı olan, bizim şehir içlerinde... Neresi buralar? Okul önleri ve hastane civarı. Hızı 30 kilometre olan yerlerde beş yılda 1.356 vatandaşımız hayatını kaybetmiş ve bunun 723'ü yaya; 30 kilometre hız sınırı var. 50 kilometre hız sınırı olan yerlerde 7.689 kişi hayatını kaybetmiş, bunun 3.791'i yaya arkadaşlar. Bu işin şakası yok. Yani şehir içlerinde sizin o 5 kilometre dediğiniz hız... Yine Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre, trafikte 1 kilometre/saat hızın artması ölüm riskini yüzde 4 artırıyor. Bunların hepsi bilimsel verilere göre. Yani, biz akşam yatıp, sabah kalkıp "İşte, 5 kilometrede şunu koyalım..." Sayın Vekilim öyle bir şey yapmamıştır herhâlde?
İBRAHİM YURDUNUSEVEN (Afyonkarahisar) - Yok, estağfurullah.
İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MÜNİR KARALOĞLU - Yani, bunların hepsinin bilimsel...
SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Anayasa 88 Sayın Bakanım, gene başladık.
İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MÜNİR KARALOĞLU - Nasıl Sayın Vekilim?
BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Anayasa tartışmalarına dönmeyelim.
SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Yasa tekliflerini milletvekilleri yapar.
İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MÜNİR KARALOĞLU - Ha, milletvekilimiz yaptı, biz destek verdik sadece, teknik destek verdik.
Yani, biz bu şehir içindeki...
Bir de arkadaşlar, şu anda, dünyada 27 Avrupa Birliği ülkesinin 26'sında bizim yeni getirdiğimiz sistem var. Bizim daha önceki bu yüzdelik oranlardan, 27 Avrupa Birliği ülkesinin 26'sı bu maktu rakamlar üzerinden cezaları belirliyor; aslında Avrupa Birliğine bir uyum diye de bakabiliriz bu yeni düzenlemeye. Çağdaş, dünyanın kabul ettiği, dünyanın uyguladığı yeni bir sisteme geçiyoruz; bence bu yasanın en önemli maddelerinden bir tanesi bu. Arkadaşlar, özellikle şehir içlerinde çok can kaybımız var.
BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Sayın Bakanım, anlaşıldı durum.
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Sayın Başkan...
BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Gizem Hanım, anlaşıldı aslında ama...
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Yok, sadece tek bir şeyi soracağım.
BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Buyurun.
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Sayın vekilim biraz önce şöyle bir ifadede bulundu: "Biz, aksine, artırmıyoruz, azaltıyoruz." Ben de ilk imzacısısınız, daha azaldıysa o zaman neden böyle bir teklifte bulunuyoruz diye sormak istedim.
İBRAHİM YURDUNUSEVEN (Afyonkarahisa - Siz, bütçe için yapıldığını iddia ediyorsunuz ama biz hızın daha çok olmasında daha çok cezayı ve caydırıcılığı artırmak istiyoruz.
GİZEM ÖZCAN (Muğla) - Biraz önce "Aksine, biz daha azaltıyoruz." dediniz de o açıdan dedim, onu sormak için söyledim.
İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MÜNİR KARALOĞLU - Düşük hızlarda azalttık, yüksek hızlarda çoğalttık.
İBRAHİM YURDUNUSEVEN (Afyonkarahisar) - Evet, evet.
İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI MÜNİR KARALOĞLU - Yani, orada caydırıcılık...