Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/3119) münasebetiyle |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 22 .05.2025 |
MUSTAFA OĞUZ (Burdur) - Plan ve Bütçe Komisyonumuzun çok Değerli Başkanı, Kıymetli Komisyon üyelerimiz, Sayın Bakan Yardımcılarım, kamu kurum ve kuruluşlarımızın kıymetli bürokratları, basınımızın saygıdeğer temsilcileri; öncelikle sizleri saygıyla selamlıyorum.
Kahramanmaraş Milletvekilimiz Sayın Mevlüt Kurt ve Uşak Milletvekilimiz Sayın İsmail Güneş'le birlikte ilk imza sahibi olduğumuz (2/3119) sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'mizi sizlere sunmak üzere huzurlarınızda bulunuyoruz.
Bu kanun teklifi, esas itibarıyla, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen bazı hükümlerin iptal gerekçeleri gözetilerek kanunla yeniden düzenlenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Hatırlayacağınız üzere söz konusu iptallerin büyük bölümü 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle yapılan düzenlemelerin 7142 sayılı Yetki Kanunu'nun kapsamı dışında kaldığı ve bu nedenle Anayasa'nın mülga 91'inci maddesine aykırı olduğu gerekçelerine dayanmaktadır. Bu çerçevede teklif, yeni bir uygulama başlatmak ya da yeni bir kamu politikası üretmekten ziyade mevcut ve hâlihazırda yürütülmekte olan kamu hizmetlerinin dayanağını açık ve net bir şekilde kanun zeminine oturtmayı amaçlamaktadır. Bu yönüyle teklif, teknik nitelikli, hukuki güvenlik ilkesini önceleyen, yürütme organının faaliyet alanlarını hukuki çerçeveye kavuşturan ve idarenin sürekliliğini garanti altına alan bir metindir. Toplam 35 maddeden oluşan teklifin bir bölümü idari düzenlemelerle ilgili olmak üzere teşkilat isimlerinin güncellenmesi, Anayasa Mahkemesi kararıyla iptal edilen idari yetkilerin kanunla yeniden ihdası, personel rejimine ilişkin düzenlemeler ve yerel yönetimlerin kuruluş ve kaldırılış süreçleri gibi başlıklara da odaklanmaktadır.
Müsaadenizle, öne çıkan birkaç maddeye kısaca değinmek istiyorum.
1'inci, 11'inci, 27'nci ve 32'nci maddelerde, gördüğünüz üzere, Cumhurbaşkanlığı teşkilat yapısında yapılan değişikliğe uygun olarak "Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği" ibaresi işlenmektedir. Sadece ibare güncellemesi olup herhangi bir mali yük getirmemektedir. Biraz önce Sayın Usta da bu konuya değindi.
Yine, diğer bir maddede Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği 7258 sayılı Kanun'daki düzenleme yeniden, bu kez kanunla yapılmakta ve Spor Toto bayilik sisteminin denetim ve gözetimiyle ilgili yetkiler netleştirilmektedir.
Diğer bir maddede TSK personelinin rütbe bekleme süreleri gibi durumlarda yapılacak işlemler Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda kanuni güvence altına alınmaktadır. TSK'nin etkinliği, disiplinini sürdürebilmesi ve hızlı, etkili karar mekanizmalarına sahip olmasına bağlıdır. Bu bağlamda, bekleme sürelerinin esnek şekilde yönetilebilmesi önem arz etmektedir.
5'inci maddemizde insani amaçlı mayın temizliği faaliyetlerinde kullanılacak olan ekipmanların yurt dışından vergisiz temin edilebilmesinin önü açılmaktadır. Bu kapsamda, Ottawa Sözleşmesi uyarınca ülkemizin taahhütleri yerine getirilirken gümrük muafiyetinin devamı operasyonel kolaylık sağlamaktadır.
6, 7 ve 8'inci maddelerde ise Yükseköğretim Kurulunun yapısı, rektör atamaları, yabancı uyruklu öğretim elemanlarına ilişkin düzenlemeler kanunla yeniden tesis edilmekte; yükseköğretimde yönetişim ve uluslararası hedeflerimizi desteklemektedir.
Sayın Başkan, değerli üyeler; teklifte, ayrıca, yerel yönetimlerle ilgili de farklı düzenlemeler yer almaktadır. 16, 17 ve 18'inci maddelerde belediye ve köy tüzel kişiliklerinin kurulması ve kaldırılmasına ilişkin süreçleri yeniden tanımlanmakta, Cumhurbaşkanı kararnamesiyle kurulma ve kaldırılma imkânları Anayasa'nın 123'üncü maddesine uygun şekilde kanuni temelli hâle getirilmektedir. Bu değişikliklerle birlikte 90 belde belediyesinin durumunun da yine Anayasa'ya uygun şekilde yeniden değerlendirmesi imkânı sağlanmaktadır.
Teklifte yer alan birçok düzenlemede, örneğin Ticaret Bakanlığı döner sermaye işletmesine dair 30'uncu maddede; yine kamu iktisadi teşebbüslerinin anonim şirket olarak kurulabilmesine ilişkin 28 ve 29'uncu maddelerde; yine Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihî Alan Başkanlığı gelirlerine ilişkin 24'üncü ve 25'inci maddelerde de mevcut uygulamayı kanuni çerçeveye oturtmayı amaçlamakta, uygulamada bir boşluk bırakmamakta ve ek mali yük oluşturmamaktadır.
Görüldüğü üzere, bu teklifin temel karakteri, yeni haklar veya yükümlülükler getirmekten ziyade mevcut yapının hukuka uygun hale getirilmesini sağlamak, Anayasa Mahkemesi kararlarına uyum sağlamak ve idari işleyişin sürekliliğini temin etmektir. Bu yönüyle teklif, hem hukuki hem idari hem de mali açıdan rasyonel ve gereklidir. Anayasal dengeyi gözeten, idari işleyişi düzenleyen ve mali sorumluluğu esas alan bir metin olması da kanun teklifimizin yönetişim kalitesini ve idari etkinliği artıracağına inanıyor, sizleri bu kapsamda destek vermeye davet ediyorum.
Teklifin hazırlanmasında emeği geçen tüm kurumlara, katkı veren milletvekillerimize ve ilgili bürokratlara teşekkür ediyor, kanun teklifimizin ülkemiz için hayırlı olmasını temenni ediyorum.
Saygılarımı sunuyorum Sayın Başkanım.