İZZET AKBULUT (Burdur) - Evet, Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, çok saygıdeğer bürokratlar; ben de öncelikle hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Gelir tablolarını incelediğimiz zaman, 2023 kısmen dışarıda bırakılabilir ama 2020, 21 ve 22'nin çok başarısız rakamlarla bizleri karşı karşıya bıraktığını üzülerek görüyoruz. Öncelikle, kârlılık, zararlılık oranlarına baktığımız zaman 2020 yılında 172 milyon kurumumuzun kâr ettiği gözükmekte. 2021'de devasa bir şekilde bir zarar var, 7 milyar 644 milyon Elektrik Üretim AŞ'nin zarar ettiğini görüyoruz. 2022'de bu zarar kapanmış ve yaklaşık 1 milyar 956 milyon bandında bir kâra geçti. 2023'te kısmen memnun edici, kârın 11 milyar rakamına ulaştığını görüyoruz. Tabii, bu rakamlara baktığımız zaman, her zamanki gibi net satışlar ve satışların maliyetine, oranlarına iyi bakmak gerektiğini düşünüyorum ve net satışların, satışların maliyetine oranla daha düşük olduğu gözlemleniyor. Onları karşılaştırdığımız zaman da 2020'de 21,7 milyar net satışa karşılık, satışların maliyeti 21,3 milyar gibi çok yüksek bir rakamla karşı karşıya bırakıyor. Yani, bu faaliyet kârı şirketin diğer harcamalarını karşılayacak güçte olmaz diye düşünüyorken beterin beteri vardır hesabı, 2021'de bu tablo daha da ağırlaşıyor çünkü net satışlar 26,8 milyarken satışların maliyeti tam 8 milyar daha fazla; 34,8 milyara yükseliyor yani burada izaha muhtaç bir rakam söz konusu. Muhakkak ve muhakkak Komisyonumuzun... Bu net satışların, satışların maliyetinin çok altında kalmasının, yaklaşık 8 milyar TL altında kalmasının neden olduğuna dair Komisyonumuza bilgilendirilme yapılması gerekiyor. Keza, 2022'de de bu yüksek rakamlar devam ediyor; 110,7 milyar satışa 108,5 milyar gibi, yine satışların maliyetinin çok yüksek olduğu gözlemleniyor ve bu satışların maliyetinin düşürülmesiyle alakalı yönetim kurulunun yapmış olduğu bir çalışma varsa bunun da yine Komisyon üyeleriyle paylaşılması gerektiğini düşünüyorum çünkü 2023'te kısmen bir düzelme olmuş. 155,7 milyarlık satışın 139,3 milyar gibi bir satışla maliyeti karşımıza çıkıyor.

Az önce, yine, Çorum milletvekilimizin sorusuna bakınca, genel yönetim giderlerine şöyle bir gözümüzü çevirdik, orada da yine çok yüksek rakamlar ne yazık ki bizleri karşılıyor. 2020'de 556 milyon olan genel yönetim giderinde, 2021'de zannedersem pandeminin etkisiyle biraz düşme söz konusu, 444 milyona düşüyor ama 2022'de yine milyarlı rakamlar başlıyor. 1 milyar 125 milyon 2022'de ki düşünün o yılın 110,7 milyar satışı 108,5 milyar satış maliyet varken yani satış kârı tamamen genel yönetim giderlerine gitmiş; aşağı yukarı 1 milyar 105 milyon gibi bir rakamla o satış kârımız genel yönetim giderlerine gitmiş, diğer giderleri daha saymıyoruz. 2023'te de 1,5 milyar lira, yine genel yönetim giderlerinin yüksek bir seyirle devam ettiğini görüyoruz.

Pazarlama satış dağıtım giderlerine baktığımız zaman, 2023'ü başarılı olarak görürsek, orada 155,7 milyar liralık bir satış varken aynı oranda bir 24,8 milyon bandında, bir 24,7 milyon bandında bir pazarlama satış giderinin altıda 1 satış oranının yakalandığı 2021 dönemlerinde gider aynı oranda düşmüyor; 3,1 oranında yani 8 milyon bandına düşüyor. O yüzden, ya 2021'de çok yüksek giderlerimiz var; enflasyon ortamı bu kadar artmasına rağmen 2023'te ya da bunu minimize etmiş olmamız gerekiyor. O konuyla da alakalı Komisyonumuzun bilgilendirme ihtiyacının olduğunu düşünüyorum.

Yine, kambiyo zararları ve diğer gider ve zararlar kalemlerinin izaha muhtaç rakamlar olduğunu düşünüyorum çünkü kambiyo zararları da her dönem artıyor. 21,7 milyonla başlıyor 2020'de, 107 milyona çıkıyor 2021'de. 1 milyar 661 milyon, muazzam derecede yükseliyor 2022'de. Bu rakam 3 milyar 99 milyonla da 2023'te karşımızda.

Yine, diğer gider ve zararlar kalemlerinde de yüksek milyarlı rakamlar burada da karşımıza geliyor. Bununla alakalı bir azaltma çabamız var mıdır? 2024 ve 25 aynı şekilde yükselerek mi devam ediyor? Çünkü 5,7 milyarla başlayan 2020'deki bu kalem 7,4; 16 milyar ve en son 2023'te de 32,8 milyara kadar yükselen bir trendde. Bununla alakalı da yine Komisyonumuza bilgi vermenizi rica edeceğiz.

Kredilerle alakalı, kısa vadeli ve uzun vadeli... Kısa vadeli finansman giderleri bir yıldan az kredi vadesi olan krediler; uzun vadeli de bir yıldan fazla vadesi olan krediler olarak baktığımızda firmanın 2020'de kısa vadeli gideri hiç yokken uzun vadeli finansman gideri 6,8 milyon yani bu çok kabul edilebilir bir rakam ama 2021'de kısa vadeli 15,6; uzun vadeli 1,5 yani uzun vadeli çok tercih edilmemiş 2021 yılında. 2022'ye bakıyoruz, 984 milyon kısa vadeli varken 307 bin uzun vadeli var; zaten sıkıntı yaşadığımız bir sene. Satış kârımızın çok düşük olduğu bir senede niye acaba kısa vadeli borçlanmaya gidilmiştir de uzun vadeli borçlanma tercih edilmemiştir diye size sormak istiyorum. Aynı durum, 3 milyar sadece kısa vadeli borçlanması varken uzun vadeli borçlanması sıfır olan 2023 yılı için de geçerlidir. Bu, 3 milyar kısa vadeli çekilen krediden dolayı oluşan finansman giderimiz uzun vadeli olarak kullanılsaydı kurumumuz için daha avantajlı olmaz mıydı diyorum ve hepinize saygılar sunuyor, teşekkür ediyorum.