Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinin (PTT) 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 14 .05.2025 |
ORHAN SÜMER (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.
Değerli milletvekili arkadaşlarım, PTT'mizin değerli bürokratları, Sayıştay denetçileri; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.
İlim Adana başta olmak üzere birçok PTT emekçisinin kamuoyunda genellikle şikâyetleri var. Bir zamanlar güvenceli kamu işi olarak görülen PTT, bugün binlerce çalışanı için yoğun baskı, düşük ücret ve güvensizlik anlamına gelmeye başladı. PTT dağıtım personeline her gün 200-300 arası gönderi teslim etmek hedefi dayatılıyor. Bu rakamlar, hem fiziksel olarak insanüstü çabayı zorunlu kılıyor hem de zamanla yarışan personelin can güvenliğini tehlikeye atıyor. Kentsel dönüşümle değişen adresler, yüksek katlı binalar ve altyapısı yetersiz bölgelerde bu dağıtım hedeflerini tutturmak imkânsız hâle geliyor. PTT çalışanları, artık kamu hizmeti sunan değil bir kargo şirketinin ücret almadan çalışan taşeron işçisi gibi muamele görmeye başlıyor. Bazı bölgelerde de fazla mesai ücreti ödeniyormuş gibi gösterilip, bordro yazılıp çalışanlardan elden geri tahsil ediliyor gibi iddialar var. PTT'nin giderek artan taşeron işçi çalıştırma eğilimi kurumu âdeta bir yarı özel şirket modeline dönüştürmüş durumda. Bu durum, hem kurum içi adaleti zedeliyor hem de kadrolu personelin iş güvencesini tehdit ediyor. Aynı işi yapan çalışanlar arasında ücret farkı uçurum boyutuna ulaşmış durumda; iş barışını bozuyor, motivasyon düşüyor. Taşeron çalışan, işten çıkarılma korkusuyla her türlü kötü muameleyi sineye çekmek zorunda kalıyor. Son yıllarda getirilen performans değerlendirme sistemi çalışanlar üzerinde sürekli bir denetim ve cezalandırma aracına dönüşmüş durumda. Günlük hedefe ulaşmayan personele tutanak tutuluyor, uyarı, görev yeri değişikliği ya da maaş kesintisiyle cezalandırılıyor. Bununla ilgili, kurumunuzun herhangi bir hazırlığı var mıdır? Bu hedefler sizce adil mi? Personel sayısı yeterli mi? Dağıtım alanına ulaşılabiliyor mu?
PTT gibi bir kurumumuzun sorunlarını çözmek sadece ücret düzenlemesiyle olmaz. Bu işin, iş yüküne göre adil kadro planlaması yapılmakta mıdır? Tüm çalışanlara eşit ve güvenceli istihdam hakkı tanınıyor mu? Fazla mesainin eksik ödenmesinin yasal takibi yapılıyor mu? Performans sistemleri objektif ve çalışan dostu hâline getiriliyor mu? Sendikal haklar ve örgütlenme özgürlüğü güvence altına alınıyor mu?
PTT çalışanları bu ülkenin dört bir yanında yalnızca kargo, mektup, tebligat taşımıyor; onlar aynı zamanda devletin en görünür yüzü, en ulaşılabilir kamu görevlisi durumundadır ancak bu emekçilerin sesi duyulmuyor, hakları verilmiyor, yükleri her geçen gün de artıyor. Bu konuda kurumunuzun bir programı veya çalışması var mıdır?
Ayrıca, PTT Bilgi Teknolojileri AŞ aracılığıyla yapılan yazılım ve donanım alımlarında neden doğrudan temin ve kaynak yöntemleri tercih edilmiştir? Bu yöntemlerin rekabet ve şeffaflık ilkesine aykırı olduğu yönündeki Sayıştay bulguları hakkında hiçbir açıklamanız var mı? Kamu İhale Kanunu'ndan muaf hâle getirilen PTT'mizin iştirakleri üzerinden yürütülen hizmet alımlarında ihale şeffaflığı ve kamu zararını önleyici denetim mekanizmaları nasıl işletilmektedir? 2022 yılı itibarıyla yaklaşık 1 milyar TL'yi aşan "posta, kargo gönderileri, firma elemanı giderleri" kalemi altında yer alan hizmetler hangi firmalara verilmiştir ve bu firmalar hangi yöntemlerle seçilmiştir?
Yine, PTT'nin 2022 yılında yaklaşık 259 milyon TL zarar etmesinin başlıca nedenleri nelerdir? Bu zararın tekrar etmemesi için ne gibi tedbirler alınmıştır? PTT iştiraki olan şirketlerin faaliyet kârları, zararları düzenli olarak kamuoyuyla paylaşılmakta mıdır? Bu şirketlerin kâr-zarar tabloları kamuoyuyla denetime açık mıdır?
PTT AŞ iştiraklerinin yönetim kurulu üyeliklerine yapılan atamalarda ne esas alınmaktadır?
Evrensel posta hizmetleri kapsamında kırsal bölgelerde sunulan hizmetlerin kalitesinin düştüğü yönünde vatandaşın şikâyetleri artmaktadır, bu konuyla ilgili kurumumuzun herhangi bir tedbiri var mıdır?
Teşekkür ederim, çalışmalarınızda başarılar dilerim.