Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | Toplu Konut İdaresi Başkanlığının 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 30 .04.2025 |
EYLEM ERTUĞ ERTUĞRUL (Zonguldak) - Sayın Başkanım, çok değerli milletvekilleri, Sayın TOKİ Başkanım, çok değerli bürokratlar; hepinizi saygıyla selamlıyorum, hoş geldiniz diyorum.
Sayın Başkanım, Kuşadası'nda TOKİ'den alınan deniz ve adalar manzaralı devasa araziye "Kuşadası Marin Panorama Konakları" adıyla lüks konsepte yapılmakta olan konutlar bazı haber ajansları tarafından 24 Eylül 2023 tarihinde "MEMUR-SEN'den Kuşadası'nda Cennet Gibi Konutlar" başlığıyla okuyucularına duyuruldu. Paraf Yapı Kooperatifinin sadece Aydın Kuşadası'nda değil, Ankara Dikmen, Akhisar, İzmir ve İstanbul'da da projelerinin olduğunu öğrendik. Memurlar barınma kriziyle boğuşurken MEMUR-SEN'e bağlı BAYINDIR MEMUR-SEN'in Kuşadası'nda TOKİ'den arsa alıp lüks konutlar yaptırdığı iddia edilmekte. "Kuşadası Marin Panorama Konakları" isimli projeye 900 kişi üye kaydedilmiş, sonrasında da bu projeye üyelikler kapatılmış durumda. Sonrasında da TOKİ'den alınmış olan bu arsa Eviz İnşaat isimli inşaat firmasına kat karşılığı verilmiş. Üyelerine sosyal konut vadedip arsa tahsisi yaptıran kooperatifin bazı kişilere birden fazla daire vererek âdeta gayrimenkul rantı oluşturduğu da iddialar arasında.
Bildiğimiz üzere TOKİ arazileri iki şekilde değerlendiriliyor: Birincisi, alt ve orta gelir grubuna düşük maliyetli konutlar sağlamak. İkincisi ise yine dar gelirli vatandaşlarımıza yönelik sosyal konut yapımında kullanılmak üzere gelir paylaşımlı modelle üretilen kâr amaçlı projelerden hazineye yüksek gelir kazandırmak. Üyelerinin konut ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan kooperatifin Kuşadası'nda TOKİ'den aldığı gayrimenkul ve üzerine yaptırmakta olduğu lüks konutlar 1163 sayılı Yasa'nın 59/5 ve 6/2 maddelerine ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde belirttiği amacına ve faaliyetine uygun değildir. Hazineden TOKİ'ye devredilen arazilerin amacı dışında kullanıldığında satışının iptal edileceği 4706 sayılı Yasa'nın ve 313 sıra no.lu Milli Emlak Genel Tebliği'nin amir hükmüdür. Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığı 2006 yılında toplu konut projesi gerçekleştirilmeksizin TOKİ arazilerinin 3'üncü şahıslara satılmaması konusunda bir genelge yayınlamıştır. Bu nedenlerle TOKİ arazisine amacı dışında yapılan villa inşaatlarının akıbeti gerçekten toplumun da merakını cezbetmektedir. Paraf Yapı Kooperatifinin TOKİ arazisine yapmış olduğu lüks villalar, TOKİ arazilerinin sosyal konut ve kamu yararına kullanılması amacıyla ne kadar bağdaşmaktadır? TOKİ'nin Paraf Yapı Kooperatifine satış ve ihalesini yaptığı arazilerin satış ve ihale işlemleri mevzuata uygun mudur? Kooperatif üyesi olan bazı üyelere projelerden birden fazla ev tahsis edildiği doğru mudur? İlgili mevzuat, TOKİ'den devralınan hazine arazilerinin amacı dışında kullanılması hâlinde satışın iptalini öngörmektedir. Lüks villa projelerinin bu yönden incelenerek bir iptal süreci yürütülmesi düşünülmekte midir? TOKİ Başkanlığınca son beş yılda kaç metrekare arsa satışı yapılmıştır acaba? Kuşadası'nda inşa edilen villa projesi dışında Türkiye'de başka nerelerde TOKİ arazisi üzerinde bu tür projeler planlanmış ya da planlanmaktadır? Bunu merak ediyorum.
Sayın Başkanım, aynı şekilde 2019 yılında 100 bin konutlu bir proje başlatılmıştı hem Sayın Cumhurbaşkanı hem o dönemin ve önceki Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından bu anlatılmıştı. Konutların bir buçuk sene içerisinde yapılacağı ve teslim edileceği sözü verilmişti. Ödemeler 190 ile 250 bin lira arasında olacak şekilde ve devlet bankalarından 0,49 sabit taksitli olacak, KDV'ler de sadece yüzde 1 olacak. Ancak bu konutların büyük bir kısmı ya hâlâ yapılamadı ya da bir oranda tamamlandı ancak teslim edilemedi. Pek çok yerde de yeni projeler... Bunlar teslim edildiği hâlde açıklanıyor. Ancak 2023 yılında, tekrar, bu konutları teslim alamayan vatandaşlar çağrılarak önlerine yeni ödeme şartları sunuldu ve KDV yüzde 10'a çıkarıldı ve evlerin maliyeti ise 2 ile 4,5 milyon lira arasında değişkenlik göstermeye başladı. Yani vadedilen sözler maalesef tutulmamış oldu. Şimdi ev edinme hakkını kazanmış olan vatandaşın satın alma koşullarını sonradan değiştirerek ödemeleri imkânsız hâle getirerek vatandaşın yaşadığı mağduriyeti ve hak kayıplarını gidermeyi düşünüyor musunuz? Söz konusu konutlar sabit ve dar gelirliler için yapılıyor olmasına ve ev fiyatlarının, taksitlerin, peşinatların, ödeme süresinin ve KDV oranının sabit tutulacağı söz verilmesine karşın sözlerin yerine getirilmemesinin gerçek nedeni nedir? Acaba bu şekilde teslim edilmeyen kaç konut vardır? 2023 yılından sonra yapımına hâlâ devam eden konutların ödeme koşullarının değiştirilerek 2023 yılı öncesi tamamlanmış olan konutların ödeme koşullarının başta taahhüt edilen gibi devam ediyor olmasının hak sahipleri arasında bir eşitsizliğe ve haksızlığa neden olduğunu düşünüyor musunuz? Ve bu ödeme planlarının, maalesef ödeyemeyecek durumdaki vatandaşları emlakçıların biraz kucağına ittiğinin farkında mısınız? Bununla ilgili bir düzenleme düşünülüyor mu?
Bir de bölgem Zonguldak'la ilgili bir sorum olacak Sayın Başkan. TOKİ İlk Evim Arsa Projesi'yle Zonguldak'ta 2 bin arsa ilan edilmesine rağmen yalnızca 370 arsa için kura çekimi yapıldı. Üzülmez TTK lojmanları ve çevresinde planlanan kentsel dönüşüm projelerinde arazi sorunları ve bürokratik engeller nedeniyle ihaleye çıkılamadığı söylendi. Bu mağduriyeti gidermek için bir çalışmanız var mıdır?
Bunları cevaplayabilirseniz çok teşekkür ederim, sağ olun.