Komisyon Adı | : | (10/696, 1831, 1832, 1833, 1834, 1835) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 11 .03.2025 |
OTURUM BAŞKANI ASUMAN ERDOĞAN - Sayın Komisyon üyeleri, kıymetli katılımcılar ve basınımızın değerli temsilcileri; hepiniz hoş geldiniz.
Toplantı yeter sayımız vardır.
Komisyonumuz 21'inci toplantısını açıyorum.
Sayın Komisyon üyeleri, değerli katılımcılar; Komisyon olarak kadına yönelik her türlü şiddet ve ayrımcılıkla mücadelede mevcut düzenlemeleri gözden geçirmek, bu alanda uygulamada devam eden sorunları tespit ederek alınması gereken ek tedbirleri belirlemek amacıyla çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Bugünkü toplantımızda, Komisyonumuzun araştırmalarıyla ilgili değerli sivil toplum örgütleri ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği temsilcilerinden bilgi alacağız. Kadın ve Demokrasi Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sayın Avukat Canan Sarı'ya, KADEM Vakfı Genel Müdürü Sayın Zeynep Demir'e, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Sayın Nurten Öztürk'e, TOBB Sektörler ve Girişimcilik Daire Başkanı Sayın Ahmet Saygın Baban'a, Cumhuriyet Kadınları Derneği Genel Başkanı Sayın Profesör Doktor Tülin Oygür'e katılımlarından dolayı teşekkür ediyorum ve hoş geldiniz diyorum.
Sayın Komisyon üyeleri, kıymetli katılımcılar; gündemimizdeki işlerin görüşülmesine başlıyoruz. Kadın yönelik şiddet ve ayrımcılık uluslararası ve ulusal düzeyde alınan tüm önlemlere rağmen ekonomik gelişmişlik düzeyi fark etmeksizin tüm toplumlarda yaygın olarak görülmeye devam eden bir sorundur. 2000'li yıllardan bu yana gerçekleştirilen yasal reformlar ile ulusal mevzuatımız şiddete sıfır tolerans gösteren bir yapıya kavuşturulmuştur. Anayasa ve temel kanunlarımız başta olmak üzere reform niteliğinde yasal düzenlemelerle kadınların güçlenmesine ve kadına yönelik şiddetle mücadeleye yönelik yürütülen kararlı ve istikrarlı politikalarla çok ciddi ilerlemeler sağlanmıştır. Ülkemizde kadının güçlenmesinde ve kadın yönelik şiddetle mücadelede gerek ulusal gerekse yerel düzeyde tüm kurum ve kuruluşlarımızda seferberlik başlatılmıştır. 2006 yılından beri kadına yönelik şiddetle mücadele devlet politikası hâline getirilmiş ve bu tarihten itibaren kadına yönelik şiddetle mücadele ulusal eylem planları hazırlanmış ve uygulanmıştır. 2019 yılından itibaren ise il eylem planları hazırlanmış ve uygulanmıştır. 2019 yılından itibaren ise il eylem planları 81 ilde hazırlanmış ve uygulamaya konulmuştur. Özellikle kadınların güçlenmesi, şiddetin önlenmesi, şiddet mağdurlarının korunması ve desteklenmesi ile mağdurların adalete erişiminin kolaylaştırılmasına yönelik çok ciddi tedbirler alındı ve alınmaya devam ettiği görülmektedir. Ülkemizde kadınların ekonomik ve sosyal yaşama katılımlarının güçlendirilmesi, hak, fırsat ve imkânlardan eşit şekilde yararlanmalarının sağlanması, kadın-erkek fırsat eşitliğinin tüm ana plan ve politikalara yansıtılması amacıyla Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı hazırlanmış ve yürürlüğe konulmuştur.
Sayın Komisyon üyeleri, değerli katılımcılar; 8 Mart 2025 tarihinde "Kadının Güçlenmesi" konulu (2025/4) sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi Resmî Gazete'de yayımlanmıştır. Genelgede Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koordinasyonunda hazırlanarak yürürlüğe konulan Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı kapsamındaki politikaların merkezî ve yerel düzeyde bütüncül bir bakış açısıyla, etkin ve koordineli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla belli tedbirlere yer verilmiştir. Bu amaçla, kadınlara yönelik sunulan hizmetlerin etkin bir şekilde yürütülmesine yönelik tüm çalışmaları izlemek, değerlendirmek, koordinasyon ve iş birliğini sağlamak üzere Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Başkanlığında ilgili kurum ve kuruluşlarının katılımıyla Kadının Güçlenmesi Koordinasyon Kurulu kurulmuştur. Kadının güçlenmesine ilişkin çalışmaların yerel düzeyde etkin şekilde yürütülmesi ve takibi amacıyla tüm illerde vali başkanlığında ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla kadının güçlenmesi il koordinasyon kurulları oluşturulması öngörülmüştür. Genelgede ayrıca, kadınların ekonomik ve sosyal hayatın içinde daha güçlü bir şekilde yer alması, hak, fırsat ve imkânlardan eşit şekilde yararlanmalarının sağlaması, kadın-erkek fırsat eşitliğinin tüm ana plan ve politikalara yansıtılması amacıyla yapılacak çalışmaların iş birliği ve eşgüdüm içinde yürütülmesi için ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından azami gayret gösterilmesi, ihtiyaç duyulacak her türlü destek ve yardımın sağlanması hususuna da yer verilmiştir.
Sayın Komisyon üyeleri, değerli katılımcılar; 6284 sayılı Kanun’un "Destek Hizmetleri" başlıklı 15'inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (e) bendinde "Bu Kanun kapsamındaki şiddetin sonlandırılması için çalışan ilgili sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği yapmak." hükmü düzenlenmiştir. Kanunla şiddetle mücadele iş birliğinde STK'lere özel bir önem verildiği görülmektedir. Kapsamlı ve karmaşık bir sorun alanı olan kadına yönelik şiddetle ve ayrımcılıkla mücadele farklı alanlarda iş birliği gerektirdiğinden bu mücadelenin sürdürülebilirliği açısından kamu kurumları, üniversiteler, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları arasında etkin iş birliği gereklidir. Kadına yönelik şiddetle mücadelede ve kadının güçlenmesine yönelik yürütülen politikaların topluma yansımasında daha dönüştürücü ve mücadelenin daha etkili olabilmesi için sivil toplum örgütlerinin katılımının daha da artırılması gerekmektedir.
Değerli Komisyon üyeleri, kıymetli katılımcılar; kadına karşı şiddetle ve ayrımcılıkla mücadele güçlü koordinasyon ve sektörler arası iş birliğinin teşvik edilmesi önemli konu başlıklarındandır. Bu kapsamda, kadına yönelik şiddetle ve ayrımcılıkla mücadelede STK'lerin rolü, kadına yönelik şiddetlerin sebepleri, şiddet ve ayrımcılıkla mücadelede mevzuatta ve uygulamada alınması gereken tedbirler, çözüm önerileri, kadına yönelik şiddetin ve ayrımcılığın önlenmesine ilişkin mekanizmalarının etkinliğin artırılması için alınması gereken önlemler ile Komisyonumuzun araştırma konusuna ilişkin diğer hususlar hakkında bilgi vermek üzere sözü Kadın ve Demokrasi Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sayın Avukat Canan Sarı'ya veriyorum.
Buyurun Sayın Canan Sarı.