KOMİSYON KONUŞMASI

NAMIK TAN (İstanbul) - Sayın Başkan, çok teşekkür ederim.

Bu anlaşma, hepimizin hatırlayacağı üzere, 30 Ocak 2020 tarihli Dışişleri Komisyon Toplantısında kabul edilmiş ve 169 sıra sayısıyla Genel Kurula havale edilmiş fakat her nedense gündeme alınmadan kadük olmuş.

Bu anlaşmada bir de bizim şerhlerimiz var, şimdi bunların ayrıntısına girmek istemiyorum, bugünün şartları altında belki bu şerhleri kaldırmamız söz konusu olacak. Sizin de belirttiğiniz gibi ve birçok arkadaşımızın değindiği gibi Filistin'in yaşadığı dram ve büyük soykırım, tabii, bu konudaki hareketimizi biraz değiştirmemize yol açacak fakat burada, yine bu şerhler bağlamında söylediğimiz bir husus var. Diyor ki burada: "'Bir Akit Taraf ile Diğer Akit Tarafın Yatırımcıları Arasındaki Uyuşmazlıkların Çözümü' başlıklı 10 ve 12'nci maddeler uyarınca Türkiye'ye iletilecek belgeler için alıcı adresi 'Belgelerin İletilmesi' başlıklı 13'üncü maddeye göre Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, Beştepe Ankara'da bulunan Cumhurbaşkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü."

Şimdi, Türkiye'nin imzaladığı bütün uluslararası anlaşmalarla ilgili irtibat noktası, yine hepimizin bildiği üzere Dışişleri Bakanlığı. Şimdi, burada, bu hangi gerekçeyle, neden Cumhurbaşkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü olarak belirlenmiş? Bu konuda benzer anlaşmaları inceledik. Mesela Filistin'le imzalanan anlaşmanın bu 13'üncü maddesine benzer bir maddenin başka anlaşmalarda yer almadığını görüyoruz. Dolayısıyla, biz bu konudaki şerhimizin diğer unsurlarını kaldırmakla beraber, bu konudaki şerhimizin veyahut da muhalefetimizin altını çizerek burada tutmak durumundayız; aksi takdirde yani bir cevap alamadığımız takdirde, bunu, hakikaten... Filistin'le yapılan bir sürü antlaşmaların üzerinde çeşitli fikirler serdedildi yani burada Cumhurbaşkanlığının Dışişleri Bakanlığı yerine muhatap alınması birtakım soruları akla getiriyor. Ben bu konuda Sayın Dışişleri Bakan Yardımcımızdan bir açıklama rica ediyorum. Bunun sebebi nedir acaba, neden böyle bir yola başvurulmuş? Neden böyle bir madde diğerlerinde olmamasına rağmen burada konulmuş, bunu sormak istiyorum.

Bir de sizin baştan beri söylediğimiz bir husus var yani elbette, bu konular hakikaten siyasetüstüdür, neticede hepimizin, memleketimizin çıkarları, dış politikası vesaire konularında farklı düşünmemiz söz konusu olamaz. Bu hususun altını çizerek... Yalnız, bütün bunlar bizim muhalefet çerçevesinde bazı endişelerimizi, bazı sorularımızı dile getirmemize herhâlde engel olmamalı. Biz, bunları bir şekilde, en azından şeffaflık açısından... Çünkü bu konularda şeffaflık bazen pek dikkate alınmıyor. Bunları kamuoyunun bilgisine sunabilmek açısından bu konuları dile getirdiğimizi de vurgulamak isterim Sayın Başkanım.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN FUAT OKTAY - Evet, ben teşekkür ediyorum.

Sayın Yılmaz, buyurun lütfen.

DIŞİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI NUH YILMAZ - Teşekkür ederim Sayın Vekilim, Sayın Başkanım; arkadaşımız cevap verecek.

DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI ULUSLARARASI HUKUK VE ANLAŞMALAR GENEL MÜDÜRÜ KAAN ESENER - Evet, tekrar iyi günler efendim, Kaan Esener.

Efendim, tabii ki çok haklı bir gözlem ve daha önceki görüşmelerde de muhalefet şerhi olmuş ama bunun çok basit bir açıklaması var. Efendim, fark ettiyseniz bu akit taraflar arasındaki uyuşmazlıkların çözümü çerçevesinde ve tahkime gidilmesi hâlinde nasıl bir bilgilendirme yapılacağına ilişkin. Tahkim konusu olan olaylar zaman zaman çok ciddi tazminat miktarlarını kapsayabiliyor ve bunlar çok hızlı, çok günlü, zamanlı hareket edilmesi ve çok etkin ve hemen müdahale edilmesi gereken konular oluyor. Bu anlaşma yapılırken Cumhurbaşkanlığı bunun en iyi yeri yani biliyorsunuz, yeni sistemde Cumhurbaşkanlığı bütün bakanlıkların tabii ki üstünde ve bütün bu şeylere hâkim, esas koordinasyon görevini de Cumhurbaşkanlığında Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü yürütüyor. Dolayısıyla, zaman kaybetmemek için çünkü herhangi bir kuruma gidecek, oradan tekrar yazılacak, koordinasyon çalışılacak, sonra Cumhurbaşkanlığına gidilecek, orada karar alınmaya çalışılacak; bunların hepsini aşıp Cumhurbaşkanlığından doğrudan aşağı doğru gerekli talimatların indirilmesi amaçlanmış. Burada, tabii ki siz şerhinizi korumakta serbestsiniz ama bizim anlayışımız ve gördüğümüz önlem budur efendim.

Teşekkür ederim.

NAMIK TAN (İstanbul) - Yani tahkim içeren bütün anlaşmaların hepsinde aynı kural mı geçerli?

DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI ULUSLARARASI HUKUK VE ANLAŞMALAR GENEL MÜDÜRÜ KAAN ESENER - Hepsinde değil ama anladığım kadarıyla yavaş yavaş buraya yönlenmekte.