KOMİSYON KONUŞMASI

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Bugün gündemimizde yer alan, Komisyon üyemiz Niğde Milletvekili Cevahir Uzkurt ve Kars Milletvekili Adem Çalkın tarafından 10/1/2025 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve esas komisyon olarak da Komisyonumuza (2/2859) esas numaralı olarak havale edilen Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere bir araya gelmiş bulunuyoruz.

Bu teklifle Anayasa Mahkemesi tarafından verilen iptal kararları neticesinde oluşacak hukuki boşluğun giderilmesi ve uygulamada ortaya çıkan bazı ihtiyaçların karşılanması amacıyla 4 farklı kanunda değişiklikler ve düzenlemeler yapılması öngörülmektedir. Bu kanunların başında 1705 sayılı Tağşişin Men'i ve İhracatın Murakabesi ve Korunması Hakkında Kanun gelmektedir. Bu kanunun 6'ncı maddesi yeniden düzenleniyor. Bu düzenlemeyle hizmet, muayene, bakım, takip ve kontrol faaliyetlerine ilişkin düzenleyici işlemlere veya ürün dışı zorunlu standartlara aykırı hareket edenler hakkında idari para cezası uygulanmasının devamlılığı sağlanmaktadır. Oldukça piyasa gözetimi ve denetimi açısından önemli bir kanun. Ayrıca ölçü aletlerinin muayene, tamir ve ayar faaliyetlerine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranışlara uygulanacak idari yaptırımlar hususunda da düzenleme yapılmaktadır.

Kanun teklifinde yer alan 5 madde ise Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu yani göz bebeğimiz olan TÜBİTAK'la ilgili. TÜBİTAK ülkemizin bilimsel ve teknolojik rekabet gücünü artırmak için üniversitelere, kamu kurumlarına ve özel sektöre AR-GE destekleri veriyor. TÜBİTAK kurulduğu günden bu zamana kadar ülkemizin ihtiyaç duyduğu insan kaynağının yetiştirilmesi için lisans, yüksek lisans, doktora ve doktora sonrası aşamalarda burs vererek her daim aslında öğrencilerimizin ve araştırmacılarımızın yanında yer almaya devam ediyor.

Tabii, Anayasa Mahkemesinin iptal kararı sebebiyle burs verme sorumluluğunun iptaliyle bu riskle karşı karşıya olan TÜBİTAK yapılan bu düzenlemelerle, inşallah Komisyonumuzdan ve daha sonra Genel Kuruldan geçecek bu düzenlemelerle kritik görevlerini icra etmeye devam edecek.

AR-GE faaliyetlerini artırmak için elbette her araştırma kurumunun olduğu gibi TÜBİTAK'ın da daha hızlı ve etkili şekilde hareket edebilmesini sağlayacak, proje yürüttüğü kuruluşlarla yaşanabilecek aksaklıkları giderecek yeni tedbirleri de hayata geçirmeyi arkadaşlarımız bu kanun teklifiyle planlıyorlar. Bir örnek vermek istiyorum: Desteklenen projeler kapsamında satın alınan makine ve teçhizatlar bu sayede benzer araştırmalar yapan diğer araştırmacıların hizmetine verilebilecek; laboratuvar, test, analiz, muayene, gözetim ve eğitim desteği sunulmasına imkân sağlanmış olacak. Arkadaşlarımızın bu konuyla ilgili duyarlılığına ben özellikle müteşekkir olduğumu ifade etmek istiyorum çünkü zaman zaman akademide çekişmeler olabiliyor. Bir proje için aldığınız çok değerli bir ürünü bir araştırmacı arkadaşımız odasına kilitleyebiliyor ama bu sayede artık bu alınan aslında makine, teçhizatlar diğer projelerde de çok rahat bir şekilde kullanılmış olacak.

Tabii, TÜBİTAK'ın görevlerinin çeşitliliği göz önünde bulundurulduğunda Kurumun kritik önemi haiz konularda bilimsel ve teknik değerlendirme yapılabilmesi gerçekten önemli. Bu manada nitelikli ve alanında uzman kişilerden istifade edilmesi, bunların TÜBİTAK'ta görevlendirilmesine bu kanun teklifiyle imkân sağlanmış olacak.

Diğer Anayasa Mahkemesinin iptal kararıyla düzenleme ihtiyacı duyulan bir konuysa 3624 sayılı Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi yani hepimizin bildiği KOSGEB Teşvik ve Muafiyetleri Kanunu. Bu kanunun bir numaralı imzacısı zaten Cevahir Bey daha önce bu kurumun Başkanlığını yaptı. Dolayısıyla aslında kuruma bu manada Türkiye Büyük Millet Meclisinden de böyle bir emeğinin geçmesi aslında güzel bir husus, bunun da altını çizmek isterim.

Kanun teklifiyle KOSGEB'in gelirlerine ilişkin hükümlerin yeniden düzenlenmesi ve KOBİ'lerle ilgili veri teminine imkân tanıyacak değişikliklerin yapılması öngörülüyor. Malumunuz KOBİ'ler işletme sayısı, istihdam, oluşturdukları katma değer ve imalat sanayisindeki faaliyetleri bakımından ekonominin belkemiğini oluşturuyor. Bu manada KOBİ ve girişimcilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda hizmet ve destekler sunan KOSGEB'in faaliyetlerinin aksamadan yürütülmesi ve KOBİ'lerimize yönelik hizmetlerin etkin bir şekilde sürdürülebilmesi gerçekten önemli.

Tabii, bu teklif çok önemli başka bir hususu da gündeme getiriyor. KOSGEB'in KOBİ'lerden ve diğer kurum ve kuruluşlardan veri teminine imkân tanıyacak, programlarının veriye dayalı olarak tasarlanabilmesine, etkisinin ölçülebilmesine yardımcı olacak, tabii ki kişisel verilerin güvenliğinin sağlanması kaydıyla, veri temininin görev alanlarıyla sınırlı kalması kaydıyla aslında kurumumuza yasal bir altyapı kazandıran önemli bir düzenleme var. Her yaptığımız işi veriye dayalı, bilimsel bir şekilde yapabilmemiz gerekiyor. KOSGEB bu manada hâlihazırda yürüttüğü işlerle ilgili önemli bir kanuni düzenlemeyi buraya getirmiş bulunuyor.

Tabii, bugün resmî toplantımızı gerçekleştiriyoruz. Bunun öncesinde dün ilgili bakanlıktan gelen arkadaşlarımız Komisyon üyelerimizi bilgilendirdiler. O toplantının da verimli geçtiğini zaten ben de duydum. Kanun teklifi bize ulaşır ulaşmaz da zaten Komisyondaki arkadaşlarımızla paylaşmıştık. Umarım verimli tartışmalarla, herkesin kabul edeceği en doğru çözümlere ulaşarak bugünkü Komisyon toplantımızı gerçekleştiririz.

Sözlerime son vermeden önce 2 hususu hatırlatmak istiyorum çünkü Genel Kurulda geçen, bu Komisyondan çıkan kanunla ilgili tartışmalar da gündeme geldi. Başkanın bu toplantılarda tutum ve davranışlarıyla ilgili eleştirisi olan arkadaşlar oldu. Tabii ki Genel Kurulda arkadaşlarımız siyaset yapabilirler. Bu gayet normal, kendi taraftarlarına söyleyecekleri sözleri olur ama biz burada kurallarla ve İç Tüzük'le bağlıyız. Dolayısıyla "Komisyon Başkanı burada sadece Komisyonu yönetir, kendi fikrini beyan edemez, fikir irat edemez, savunamaz." gibi anlayışlar aslında İç Tüzük'e aykırı. Burada Komisyon Başkanı sonuçta maddelere elini kaldırarak oy veriyor. Burası bir Meclis Başkan Vekili Genel Kurul pozisyonunda bir pozisyon değil. Elbette bildiğimiz konularda kendi fikirlerimizi söyleyeceğiz, savunacağız. Bunu arkadaşlarımızın kişiselleştirmesini ben açıkçası yadırgadığımı belirtmek isterim.

Bunun dışında şu anda dışarıdan gelen arkadaşımız yok ama süreyle ilgili arkadaşlarımızı -tabii ki Komisyon üyelerimiz her türlü sözü söyleme hakkına sahip- dışarıdan gelecek arkadaşlarımızı da uyaracağımı belirtmek istiyorum. Yani sözler çok uzarsa orada ara vererek artık kendi partilerinden arkadaşları, çok uzun konuşan diğer milletvekili arkadaşlarımıza gerekli uyarıları yaparlar.

Son olarak gene Genel Kurulda gündeme geldiği için söylüyorum. Bir arkadaşımız dedi ki: "Bu kanuna 'Varank kanunu' diyelim." Şunu ifade etmek isterim; bugün de ben fikirlerimi söyleyeceğim. Eğer bir Türkiye Cumhuriyeti devleti kanununda "Varank" ibaresi geçerse ben bundan şeref duyarım. Eğer muhalefetteki arkadaşlarımız buna da bir önerge verirlerse "Buna da 'Varank kanunu' diyelim." diye ben olumlu oy vereceğimi de ifade etmek istiyorum.

NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Çok alınmışsınız Başkanım.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Alındım çünkü buradaki arkadaşlık ortamına, o Genel Kuruldaki tartışmalar bence yakışmadı çünkü kişiselleştirmek doğru bir iş değil.

NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Germeye gerek yok ya.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Germiyorum ki burada gerilecek bir şey yok.

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Kişiselleştirilen bir şey yok orada Sayın Başkanım.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Hakikaten, unutulmuş bir şeydi.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Niye unutulsun ya, ben unutmuyorum, işte bak. Ben de diyorum ki teklif verirse arkadaşlar burada "Varank kanunu" diye, ben pozitif oy vereceğim.

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Hayır, o kanunda konuşsaydı, çok mutlu olurdum.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Müsaade ederseniz ben konuşayım.

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Buyurun Sayın Başkanım, buyurun.

BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Sözlerime son verirken Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu İle İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin yasal olarak ihtiyaçları gidereceğine ben inanıyorum.

Bu kanun teklifinde emeği geçen milletvekillerimiz Cevahir Uzkurt'a, Adem Çalkın'a ve ilgili bakanlıklarımızın her bir yetkilisine de ayrı ayrı teşekkür ediyorum.