SÜMEYYE BOZ (Muş) - Teşekkürler Başkan.

Sayın milletvekilleri ve Sağlık Bakanlığının değerli bürokratları; hoş geldiniz diyoruz ve sunum için teşekkür ediyoruz.

Sunumunuzu yaparken aslında kurum içerisindeki personellere ve çalışma alanlarına dair birtakım eğitim çalışmalarının yapıldığından, toplumsal cinsiyet duyarlılığı ve kadına şiddetle mücadele etmede farkındalık eğitimlerinin verildiğinden bahsettiniz. Bunu kıymetli buluyoruz ancak bu eğitimlerin on-line ya da yüz yüze olup olmadığına dair bir detay açıklanmamış fakat bazı eğitimlerin on-line yapıldığına dair bir bilgimiz mevcut. Bu yüzden de hizmet içi eğitimler kurumların tüm kademelerini hem kapsamalı hem de kadına yönelik şiddetle mücadelede müdahaleyi ve yaklaşımı içeren toplumsal cinsiyet eşitliğine dayalı bu eğitimlerin on-line yapılıyor olmasının da etkinliğini, bu eğitimlerin niteliğini ve kalitesini düşürdüğünü biliyoruz. Bu anlamda da bundan sonra yapılacak olan eğitimlerde özellikle izlenebilir ve ölçülebilir bir şekilde bir metot uygulanmasının sağlanması gerektiğini hatırlatmak istiyoruz.

Bunun dışında, 18 yaş altı kişiler cinsel şiddetle ilgili ya da kadın doğumla ilgili gitmiş oldukları hastanelerde anne ve baba olmadan muayene olamıyorlar. Özellikle böyle travmatik meselelerde söz konusu bu ancak böyle bir durumda cinsel muayeneye gitmek isteyen ya da bunla ilgili bir mağduriyet yaşamış olan 18 yaş altı bireyler anne babanın beraberinde gittikleri için yaşamış oldukları travmayı ya da şiddeti açıklayamayabiliyorlar yani böyle bir engelle karşılaşabilirler, belki istem dışı fakat sonuçta anne ve babalar da bir yerde ailedeki otoritenin bir temsilidir de. Böyle olduklarında yaşamış oldukları travmaları utandıklarından, korktuklarından, paylaşamadıklarından, vesaire, birçok sebep olabilir aslında, bunu dile getiremiyorlar. Bu yüzden, bu cinsel şiddetle ilgili muayenelerde 18 yaş altı kişilerin de uzmanlar eşliğinde, anne baba dışındaki uzmanlar eşliğinde muayene olması gerektiğini hatırlatmak istiyorum.

Bunun yanı sıra bir diğer konu, biliyorsunuz, korunan kişilerin sağlık giderlerinde kişilerin herhangi bir yerde çalışıp çalışmadığına, ekonomik bir gelirinin olup olmadığına ya da hakkında koruyucu tedbir kararı verilen kişilerden genel sağlık sigortası olmayan ve genel sağlık sigortası kapsamında bakmakla yükümlü olduğu kişinin kapsamına girmeyen, genel sağlık sigortası primi borcu sebebiyle fiilen genel sağlık sigortasından yararlanmayan gibi detaylara bakmadan, aslında böyle bir durumda gelir tespitine bakılmaksızın bir genel sağlık sigortalı sayılma meselesi var yani böyle bir hak tanınıyor, "Gelir testine tabi tutulmaksızın genel sağlık sigortalı sayılır." gibi bir madde var, kanun var aslında. Peki, bu hususta koruma tedbiri aldıran kadınlar genel sağlık sigortası kapsamına alındıkları bilgisi onlarla paylaşılıyor mu, bu bilgi onlara veriliyor mu, bu kişiler bu haktan faydalanması gerektiğinin bilgisine vâkıflar mı? Eğer değilse, bu haklarının olduğunu aktarma konusunda bir çalışmanız olacak mı?

Bir diğer mesele -aslında çok başlıklar vardı, birçok katılımcı bunlara değindiği için tekrar olmaması bakımından eliyorum, sadece değinilmeyenleri aktarmak istiyorum- sağlık personeli, kadına yönelik şiddetin tespiti ve şiddetin kadın sağlığına olan bütüncül etkilerinin detaylı olarak raporlaştırılması gerekmekte, raporlaştırılmasından aslında sorumludur ancak bu raporların detaylı olarak tutulmadığı ve bu konuda da standart bir uygulamanın olmayışı herkes tarafından bilinen bir mesele. Bu sistem kadınlar için hak kayıplarına ve yaşadıkları travmanın sistem içinde aslında sürekli tekrarlanmasına yol açmakta. Bu anlamda da bu raporlamanın detaylı yapılması gerektiğini ve bunun bir standardının olması gerektiğini hatırlatıyoruz çünkü böyle olmadığı takdirde bu travmanın tekrar tekrar artması ve örselenme sayısının ve örselenme zemininin daha da gelişeceğini ve buna dair bir kaygımız olduğunu hatırlatmak istiyoruz. Bu konuda bir çalışmanız olursa en azından bu Komisyondan böyle bir kararın çıkması da hepimizi memnun edecektir diye düşünüyorum.

Teşekkürler.