ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI SÜLEYMAN SOYLU (Trabzon) - Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunun çok kıymetli Başkanı ve çok kıymetli üyeleri, saygıdeğer milletvekillerimiz, burada bulunan sivil toplum örgütlerinin ve sendikaların çok kıymetli temsilcileri, kamu bürokrasinin çok değerli mensupları ve yine basınımızın çok değerli temsilcileri ve bu yasanın serencamını burada takip etmek isteyen çok kıymetli katılımcılar; öncelikle tekrar ifade etmek isterim ki bu çalışmanın hem çalışma hayatına hem Türkiye Büyük Millet Meclisine, Komisyonumuza ve ülkemize hayırlı ve uğurlu olmasını temenni ediyorum.

Gerek on üç saat süren Komisyon çalışmamızda gerekse hemen akabinde gerçekleşen alt komisyon çalışmamızda buradaki bütün paydaşlarımızın, katılımcıların ortak gösterdikleri gayrete teşekkür ederek sözlerime başlamak istiyorum.

Elbette ki bu çalışma, yani bu kanun tasarısı, ifade etmek istiyorum ki Türkiye'de çalışma hayatına çok ciddi bir katkı sağlayacaktır. Ancak, yine ifademiz şudur: Özellikle dünyada, Avrupa'da, gelişmiş ülkelerde, gelişmekte olan ülkelerde bu kanun tasarısının etkilediği kesim, etkileyeceği kesim çalışma hayatı içerisine oranla çok yüksek bir kesim değildir. Sabahtan itibaren de hem çalışma hayatının unsurlarıyla bir arada Çalışma Bakanlığında ciddi bir çalışma gerçekleştiriyoruz. Sivil toplum örgütlerimizle, sendikalarımızın değerlendirmeleriyle ve bu konudan etkilenecek tüm paydaşlarımızla birlikte tekrar çalışıyoruz. Dün üst komisyonda yaptığımız değerlendirmeler gibi bu konudaki çalışmaların tümüne açığız. Bizim buradaki temel hesabımız şudur: Bugün Türkiye'de çalışma hayatının içerisinde bulunan kayıt dışılığı mümkün olduğunca azaltmak istiyoruz. Bu rakamı yüzde 52'lerden yüzde 32,6'lara kadar getirdik reformlarla, kanunlarla ortaya koyduğumuz kararlılıkla birlikte. Ve bugün bu tartıştığımız süreç içerisinde kayıt dışında kalan ve tam anlamıyla söylemek istiyorum ki kayıt içine alabileceğimiz ve bunu sağlayarak da hem ülkemize hem de çalışma hayatına büyük bir katkı sağlayabileceğimiz bir süreci yürüttüğümüz iddiasındayız bugün.

Bir taraftan işçi işveren ilişkilerinde, bir taraftan bizim ulusal istihdam stratejimiz çerçevesinde ve diğer taraftan da geleceğe ait özellikle istihdam politikalarımızın daha pozitif etkilenmesi çerçevesinde bu adımların fayda getireceğini düşünüyoruz. Elbette ki farklı görüşler ve farklı düşünceler olacaktır. Biz de bu farklı görüşlerin ve farklı düşüncelerin çerçevesinde adım atmakla yükümlüyüz. Bizim Bakanlığımız sosyal diyalog mekanizmasına önem veren ve bu sosyal diyalog mekanizması çerçevesinde bunu yürütmekle mükellef olan bir Bakanlıktır. Bu sosyal diyalog mekanizması içerisinde sadece bizim paydaşlarımız yok, Türkiye'de yaşayan herkes var yani 78 milyon insan var; siyaset mekanizması var, işveren mekanizması var, işçi mekanizması var, belki ilgisi olan, ilgisi olmayan sivil toplum örgütleri var, üniversiteler var. Bu konuda kimin fikri varsa bizim sosyal diyalog mekanizmasının içerisindedir. Tanımlanmışı var, tanımlanmamışı var ama ifade etmek istiyorum ki biz bunlardan azami derecede bir katkı alarak bunu gerçekleştirmeye çalışıyoruz. En son dahi cumartesi sabah İstanbul'da bu konuyla ilgili çalışmış öğretim üyeleriyle bir araya geldik, onların değerlendirmelerini aldık, onların katkılarını aldık ve onların bu konudaki görüşlerini ve düşüncelerini almaya çalıştık, arkadaşlarımız bir gayret ortaya koydular.

Ve şunu söylemek istiyorum: Değişen maddeler konusunda özellikle Alt Komisyon Başkanımız Mahmut Kaçar Bey değerlendirmelerini ortaya koydu. Belki bizim de önerebileceğimiz bir iki değişiklik daha söz konusu olacak. Burada bizim temel yaklaşımımız bellidir. Evet, her çıkarılan yasadan ve kanundan endişe eden kesimler olabilir. Acaba bunun ucu nereye gider diye bir düşünce de söz konusu olabilir. Bizim görevimiz bunu toplumun ortak malı yapmaktır ve bunun için bir gayret sarf ediyoruz ve bunun esas çıkış noktasının hedefe varabilmesini temin etmektir.

Geçen toplantıda yapmış olduğumuz değerlendirmeleri tek tek burada ifade edecek değilim ama şu çok açıktır ve nettir ki burada özellikle kayıt dışını azaltmak, şu anda mevcut kayıt dışında bulunan çalışma anlayışını kayıt içine alabilmek, bunu gerçekleştirebilmek için kesinlikle ILO ve AB normlarına uymak, bunu mevcut İş Kanunu ve Türkiye İş Kurumu Kanunu çerçevesinde gerçekleştirmek ve yine en önemli meselelerden bir tanesi, özellikle geçici iş ilişkisinin çalışma hayatı içerisinde istismar edilerek daimî iş ilişkisinin yerine ikame edilmesini önlemek ve burada iş-yaşam dengesini kurmak ve, yine, istihdam alanını geliştirmek, yani istihdam oranını geliştirmek ve bu konuda iş hayatına adım atmakta zorlananlara bu anlayışı sağlayabilmek, artı, Türkiye'nin, özellikle çalışma hayatında esneklik getirerek -çok nettir- Türkiye'nin çalışma hayatının koşullarını geliştirerek ülkemizin rekabet koşullarını bir şekilde daha iyi bir noktaya getirmek ve iyileştirmek. Ve bunları sağlamaya yönelik bir çalışmayla huzurlarınızdayız. İnanıyorum ki... Geçen komisyondan da hep birlikte istifade ettik, hem bizler hem bu masanın etrafındaki çok değerli milletvekillilerimiz ve bunu izleyenler. Hem de, yine, alt komisyonda da çok önemli çalışmalar oldu; üst komisyonda daha önce tespit ettiğimiz birçok çalışmayı alt komisyonda, bir şekilde, gerçekleştirebilme fırsatı ortaya çıktı, bütün masanın etrafı açısından da. Ve şimdi de, inşallah, üst komisyonun, yani, daha doğrusu Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunun çalışmaları çerçevesinde de bu yasanın, Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilmeden önce, inşallah, son değerlendirmesini birlikte yapacağız.

Şunu samimiyetle söylemek isterim ki: Biz sabahtan beri de bu konuda katkı vermek isteyen herkesle birlikte, yine, ciddi bir çalışma gerçekleştirerek buraya geldik. Yani, belki yarım saatlik gecikmemiz oradan kaynaklandı, bizi bağışlayın. On dakikalık gecikmemiz de buraya girerken, sabahleyin gelmemiz gereken Türkiye Büyük Millet Meclisindeki grup toplantısına bu sebeple gelemememizden kaynaklanan... Anadolu'nun çeşitli yerlerinden gelen vatandaşlarımızla bir arada olmaktan kaynaklandı. Tabii, bu, inşallah, bu Komisyonumuzun çalışmalarına hayır olarak yansıyacaktır. Tekrar, ilerleyen süreç içerisinde değerlendirmeleri yapmak suretiyle, inşallah, bir sonuç alırız.

Biraz önce Mahmut Bey belirtti: Hem 1'nci maddedeki değişikliği tam anlamıyla AB normlarına ve AB direktiflerine uydurduk; daha sonra, özellikle, birçok kotamız vardı, kotalarımızdan bir tanesi de 10 kişinin altında çalışmaya yönelik bir değerlendirmeydi, onda 10 kişi ve 10 kişinin altındakine artı 10 daha verilmişti, bunu 5'e düşürdük; ve, yine, özel istihdam bürolarının özellikle taahhüt ettiği teminat miktarlarının yükseltilmesi oranını Çalışma Bakanlığına yönelik bir anlayışa bıraktık; bir de, flu bir alan vardı, yani, işçi çıkarmalardan kaynaklanan "Bir daha bu, geçici işçi çalıştıramaz." gibi, geleceğe ait bile belirsizlik içeren sürece bir nihayet verdik, verildi. Ve bunların her birisi burada bir değerlendirmeyle gerçekleşti. Belki alt komisyonun da çalışma yaparken endişe olarak dile getirdiği ama tam anlamıyla karar verilemediği bir iki meselenin de burada tartışılarak bir noktaya ulaşabileceği kanaatini taşıyorum.

Tekraren, Sayın Başkanın şahsında, bütün Komisyon üyelerimize, kıymetli milletvekillerimize ve burada bulunan, bu çalışmanın içerisinde bulunan tüm katılımcılara saygılarımı sunarak Komisyon çalışmalarımızın hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.