Komisyon Adı | : | ADALET KOMİSYONU |
Konu | : | İstanbul Milletvekili Nurettin Alan ve Karaman Milletvekili Selman Oğuzhan Eser ile 39 Milletvekilinin, Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin (2/2616) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 22 .10.2024 |
ZÜLKÜF UÇAR (Van) - Sayın Başkan, teşekkür ederim.
Teklifin 11’inci maddesinde “Boş kadrolarda ünvan değişikliğinin Cumhurbaşkanınca yapılması” şeklinde bir hüküm bulunmakta. Bu düzenleme bazı açılardan Anayasa’ya aykırılık taşımaktadır. Yürütmenin yargıya müdahalesi anlamına gelmektedir. Yargıçların bağımsızlığı ve yargının tarafsızlığı ilkeleri gereği hâkim ve savcılar üzerindeki atama ve ünvan değişikliği gibi konuların yürütme organının yetkisinde olması yargı bağımsızlığı açısından sorun teşkil etmektedir. Boş hâkim ve savcı kadrolarındaki ünvan değişikliklerinin Cumhurbaşkanına bırakılması yürütmenin yargıya müdahalesini kısmi de olsa devam ettirmektedir. Anayasa madde 138 hâkimlerin bağımsızlığı ilkesini güvence altına alır. Hâkim ve savcıların ünvan değişikliklerinin yürütme organı olan Cumhurbaşkanına bağlı olarak yapılması yargı bağımsızlığına açıkça aykırılık teşkil eder. Yargı mensuplarının atamaları, terfileri ya da ünvan değişiklikleri konusunda yürütme organının, Cumhurbaşkanının yetkili olması yargı organını etkiler ve bu bağımsızlık ilkesini zedeler. Bu bağlamda, boş kadrolardaki ünvan değişikliklerinin Cumhurbaşkanına bırakılması yargı bağımsızlığını zedeleyebilecek bir düzenleme olarak Anayasa’ya aykırılık riskini açıkça taşımaktadır.
Anayasa Mahkemesinin yargı bağımsızlığına zarar verecek nitelikteki yürütme müdahalelerine karşı verdiği iptal kararlarının gereğinin yapılması için teklifin 11’inci maddesinin “Bu kadrolardan boş olanlarda ünvan değişikliği Cumhurbaşkanınca yapılır.” kısmı çıkarılmalıdır.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Teşekkür ediyorum.
Sayın Genel Müdürüm, var mı bir açıklamanız?
ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Buradaki kadro değişikliği bakımından, bu, birçok düzenlemede yer alıyor. Boş kadrolarda eğer hâkim kadrosu bitmiş ve boş olan bir savcı kadrosu varsa o savcı kadrosunu hâkim kadrosuna dönüştürmek suretiyle hâkim alımı yapılabilir, buna imkân veren bir düzenleme yoksa yeniden kanunu huzurunuza getirip yeniden kadro değişikliği ya da ilave kadro almamız gerekecek, bu da sürecin işleyişi bakımından Meclisi meşgul edecektir. Bu nedenle böyle bir kadro -boş kadro- yoksa görevdeki bir hâkimin ya da savcının kadrosunu değiştirme anlamında değil bu. Boş kadrolardan bir kısmını diğer ünvana değiştirme, ihtiyaç olan diğer ünvana değiştirme yetkisidir bu efendim, birçok düzenlemede de bu vardı yani Cumhurbaşkanımıza bu şekilde verilen birçok…
ZÜLKÜF UÇAR (Van) - Biz de zaten hep onu söylüyoruz, Cumhurbaşkanına verilen bu yetkiler bizi hukuk devleti olmaktan hızla uzaklaştırır. Kanunsa kanunla yapılsın, biz onu söylüyoruz yani.
ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Ülkenin ihtiyacı savcı kadrosu boş dururken hâkim dolduysa ve ihtiyaç varsa bu kadroyu oraya kaydıracak, boş kadroyu kaydıracak.
ZÜLKÜF UÇAR (Van) - Bu mantık doğru değil yani.