KOMİSYON KONUŞMASI

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Maddeyi okuduğumuzda Danıştay için ihdas edilen ve sayısı da az olmayan kadrolar olduğu anlaşılıyor. Gerekçeyi okuduğumuz zaman ise Anayasa Mahkemesinin 2023 yılında verdiği 3 ayrı karara referans var: 4 Mayıs 2023, 28 Eylül 2023, 8 Kasım 2023. Ben bu kararları okudum. Bu kararlar, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin iptaline ilişkin kararlar ama bu kararların hangi hükmü dolayısıyla, hangi paragrafı dolayısıyla bu 9’uncu maddenin getirildiğini ben anlamadım; aradaki korelasyonu, bağı kuramadım, herhangi bir okuyucunun da kurabileceğini düşünmüyorum. Dolayısıyla, şunu görmek istiyorum: Orada atıfta bulunulan Anayasa Mahkemesi kararlarının hangi paragraflarıdır kanun teklifinin bu maddesinin hazırlanmasına sebep olan?

Dolayısıyla, bununla bağlantılı olarak sorum şu: Bu madde yeni kadrolar mı yaratıyor evvelce hiç olmayan? İkinci sorum şu: Yoksa Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği Cumhurbaşkanlığı kararnamesi Danıştayda belli kadroları mesnetsiz bıraktığı için, şu ana kadar mesnetsiz olan bu kadrolara yasal dayanak mı hazırlanıyor?

Bu sorularımın cevabını istiyorum.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Evet, teşekkür ediyorum Sayın Hocam.

Danıştaydan var mıydı?

Genel Sekreter Yardımcısı Sayın Micanoğlu, buyurun.

DANIŞTAY GENEL SEKRETER YARDIMCISI SAİT MİCANOĞLU - Sait Micanoğlu, Danıştay Genel Sekreter Yardımcısıyım.

Sayın Başkanım, iptal edilen Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde tetkik hâkimi 494 kadro adeti, savcı için 70, üye için daha fazlaydı ama üye için şöyle bir durum var: Danıştay Kanunu’nun Geçici 27’nci maddesinin (3)’üncü fıkrasında şöyle bir hüküm var: “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Danıştay meslek mensuplarının kadro sayısı yüz on altıdır.” (17)’nci fıkrasında “Danıştay meslek mensupları kadro sayısı doksana düşünceye kadar, boşalan her iki üyelik için bir üye seçimi yapılır.” Yani azalıyor. Şu an itibarıyla mevcut 112, mevcuda göre düzenleme yapılmış, yani yeni bir durum, kadro oluşturulmamıştır.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Yani bu bahsettiğiniz kadrolar hâlihazırda var.

DANIŞTAY GENEL SEKRETER YARDIMCISI SAİT MİCANOĞLU -  Evet.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) -  Yasal dayanağı mı yok bunların?

DANIŞTAY GENEL SEKRETER YARDIMCISI SAİT MİCANOĞLU -  Cumhurbaşkanlığı kararnamesi iptal edilince kanunla düzenlenmek zorunda kalındı. Aynı hususlar yani bu kanun teklifinde var olan her şey daha önce iptal edilen Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde de vardı.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Vardı, tamam. Şimdi, ben kayıtlara geçmesi için bir açıklama yapmak istiyorum Sayın Başkanım, söz verirseniz.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Evet, buyurun.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Bakın, Anayasa’mızın 104’üncü maddesinin on yedinci fıkrası hukukçu olmayı gerektirmiyor. Okuma yazma bilen herkes için çok açık, diyor ki: “Cumhurbaşkanlığı kararnameleri yürütmeye ilişkin konularda hazırlanır.” Peki, Danıştay yürütmenin bir unsuru mu? Yani Türkiye’de çıkalım sokağa, anket yapalım, herhâlde ortalama yurttaş Danıştayın bir yargı kurumu olduğunu bilecektir. Hâliyle, Cumhurbaşkanlığı sarayında, Hukuk Politikaları Kurulunda görev yapan hukukçu arkadaşlarımız bunu evleviyetle bilecektir. Dolayısıyla, bu açık hükme rağmen Danıştaya ilişkin kadroları Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenleyip bu kararnameyi Cumhurbaşkanının imzasına sunmak, çok açık bir biçimde bilerek ve isteyerek Anayasa’nın ihlalidir ve bu yolla hem Anayasa Mahkemesi meşgul edilmiştir hem de şu anda yasama organı meşgul ediliyor.

Dolayısıyla, daha önce de belirttim, bu Hukuk Politikaları Kurulunda kaç kişi çalışıyor? Biz bilmiyoruz. Ben bu konuda Sayın Cevdet Yılmaz’a bir soru önergesi verdim ve bu kurullarda kaç kişi çalıştığını, bu danışmanlara tek tek verilen brüt ücretin ne olduğunu, bunlara ayrıca makam otomobili tahsis edilip edilmediğini, bu kişilere ayrıca sekreterya tahsis edilip edilmediğini sordum ve sorularımın hiçbirine cevap alamadım.

Bakınız, bütçeye ciddi bir yük getiriyor bu kişiler ama yapmaları gereken işi layıkıyla yapmıyorlar, devletin diğer organ ve makamlarını meşgul ediyorlar. Kayıtlara geçmesi için söylüyorum, bunların daha doğru bir biçimde ele alınması gerekiyor.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Peki, teşekkür ediyorum.

Adalet Bakanlığımızdan…

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Efendim, isterseniz ben arz edeyim.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Aslında ben de şunu söylemek istiyorum Sayın Hocam’a: Yani Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları bunları yapıyormuş gibi anlatıyorsunuz ama Cumhurbaşkanlığındaki işleyişte   -yanılmıyorsam- idari işler bu işleri yapıyor.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) -  O zaman kusur onların.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Yani Hukuk Politikaları…

TURAN TAŞKIN ÖZER (İstanbul) - Daha çok “tweet” atıyor.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Yani politikalarda kimlerin olduğu belli Hocam, siz sanki orada sayı belli değilmiş gibi konuştunuz ama hepsi belli zaten.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) -  Tamam Sayın Başkanım, bakın, buradan yine aynı yere geliyoruz. Bakın, bütün devlet organ ve makamlarını işgal eden herkes bundan ve biz vebal alıyoruz. Hepimiz Anayasa’nın üstünlüğü ilkesini dikkate almak zorundayız. Eğer almıyorsak kasıtla veya dikkatsizlikle, bu Anayasa’nın ihlalidir. Bu hükümler boşuna yazılmış hükümler değildir. Dolayısıyla, ister Hukuk Politikaları Kurulu üyeleri olsun, ister danışmanlar olsun, ister oradaki hukuk müşavirleri olsun ortalama bir yurttaşın anlayacağı bir hükmü onların anlamamış olmasını ben gerçekçi bulmuyorum. “Yürütmeye ilişkin konularda.” diyor Anayasa, çok açık. Danıştay yargı organının bir parçası. Bunu ben anlıyorsam, hukuk müşavirliğindeki arkadaşların anlamamasının bir mazereti var mı? Onlar da hukukçu, ben de hukukçuyum. Burada ihtilaf yaratacak bir problem var mı? Ve bütün bu kişiler, sıfatları ne ise devletten maaş alıyorlar. O maaşların kaynağı bizim vergilerimiz. Dolayısıyla, bu vergilerin bu biçimde israf edilmesini ben bir yurttaş olarak ve bir milletvekili olarak önlemek zorundayım çünkü bizim buradaki vazifemiz bu memlekette yaşayan bütün bireylerin menfaatlerini korumak.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Evet, teşekkür ediyoruz.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Buyurun Genel Müdürüm.Ben kısaca şöyle arz edeyim Sayın Başkanım: Buradaki ihtiyaç Anayasa Mahkemesinin 2 tane iptalinden kaynaklandı. Birincisi, Bakanlıkta yeni kurulan Mağdur Hakları Dairesi Başkanlığına kadro alınırken Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle alındı ve Hâkimler ve Savcılar Kuruluna tetkik hâkimi ve müfettiş kadrosu alınırken de -ihtiyaca binaen- Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle alındı 2018 yılından sonra. Bunları Anayasa Mahkemesi iptal etti. Bu iptalleri gördükten sonra, henüz, şu an ne Danıştayda ne Yargıtayda ne Sayıştayda ne hâkim, savcıların kadrolarında bir iptal var ama onlar da yeni sisteme göre, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi şekline dönüştüğü için yeni sistemde biz de iptali beklemeden, herhangi bir iptal söz konusu olmadan hepsinin kanuni dayanağını oluşturalım diye bu teklife bunlar önerildi efendim. Yoksa Danıştayla ilgili bir iptal yok.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Deminki arkadaşımızın açıklamasıyla farklılık arz etti.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Bir yanlış anlaşılma oldu herhâlde, yanlış şey yaptı arkadaşımız. Danıştayın bir iptali yok, Yargıtayın bir iptali yok, Sayıştayın bir iptali yok. Biz diğer iptalleri örnek alarak, emsal alarak bunları da huzura getirdik ki kanuni dayanak oluşsun.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) -  Peki, o zaman şu soruyu sormak istiyorum: Burada bahsi geçen toplam sayı yeni ihdas edilecek karo mu?

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Yeni bir ilave kadro yok, Yargıtayda da Danıştayda da Sayıştayda da yeni bir kadro ihdası yok. Şu anki fiilî kadroları alıyoruz Sayın Başkanım. Bir tek hâkim, savcı kadrosu bakımından ihtiyaç olan ilave kadro alındı. Bu da önümüzdeki beş yıllık ihtiyaca binaen bir perspektifle bakıldı ama bunlar kullanılmayacak Sayın Başkanım.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Peki, ben bir şey sorabilir miyim?

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Buyurunuz.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Şöyle mi anlamalıyım: Bu konuyu düzenleyen bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesi de var, daha iptal edilmedi, iptal edilmesi bekleniyor. O iptal kararı dikkate alınarak yani muhtemel bir karar dikkate alınarak bu…

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Evet.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Ama eleştirim aynı yere geliyor.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Aynı yere ama Anayasa Mahkemesinin tespitinden hareket ettiğimizde kanuni dayanağını hâkim, savcıların…

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Tamam ama sonuç olarak bakın…

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Bakın, aslında akademi kanununu da akademiye ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamesini de iptal etti. Orada ne hâkim, savcıların dosyaya nasıl bakacağı var ne bir şey var; sadece akademinin teşkilatına ilişkin bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesi. Hâkimlerin eğitimine ilişkin bir teşkilatın da kanunla düzenlenmesi gerektiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi onu da iptal etti ve huzura yakın zamanda Adalet Akademisine ilişkin kanun teklifi de gelecek Sayın Başkanım. Anayasa Mahkemesinin bakış açısı bu. O nedenle bu düzenlemeleri huzura getiriyoruz biz.

SERAP YAZICI ÖZBUDUN (Antalya) - Peki, bu doğru bir kanun yapma tekniği midir? Şunu sorayım: Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazete'de yayınlanarak kamuoyuna açıklanıyor, Anayasa’nın açık emri var, Resmî Gazete'de yayınlanmayan Anayasa Mahkemesi kararları açıklanamaz. Peki, şunu mu anlamamız lazım: Bu kararlar verildi, biz bilmiyoruz, vatandaş bilmiyor, kimse bilmiyor ama siz biliyorsunuz.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Emsal 2 tane Anayasa Mahkemesi kararı var. Onları emsal alarak biz diğer hâkim, savcıların kadrolarında kanuni dayanak oluşturuyoruz.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Evet, teşekkür ediyoruz.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Başına geleceği önceden görmüş.

Yalnız, Danıştayın anlatımı ile Bakanlığın anlatımı birbiriyle niye örtüşmüyor? Hadi, anladık, biz milletvekilleri…

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Danıştaya ilişkin bir iptal yoktur efendim. Danıştaya ilişkin bir iptal yoktur, Yargıtaya ilişkin bir iptal yoktur, HSK’nin müfettiş ve tetkik hâkimlerine vardır. Bakanlığımızdaki Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanı hâkim sınıfından olduğu için ona ilişkin vardır. Bir de Anayasa Mahkemesinin raportör kadrolarına ilişkin 3 tane iptal vardır. Danıştaya ilişkin iptal yoktur efendim.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Evet, teşekkür ediyoruz.