KOMİSYON KONUŞMASI

BARIŞ BEKTAŞ (Konya) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Sayın Bakanım, bir avukat milletvekili olarak avukatların sorunlarına dikkat çekmek istiyorum.

Hukuk sistemi ve avukatlık mesleği ülke tarihinde hiç olmadığı kadar tehdit altında; hukuk eğitiminin niteliksiz hâle gelmesi, fakülte ve mezun sayısındaki olağanüstü artış, avukatların sosyoekonomik durumundaki fahiş gerileme ve avukatlara şiddet vakaları başlıca sorunlar. Stajyer avukatlara kamu desteğinin olmaması, avukat sayısındaki plansız artışa rağmen iş alanlarını artırıcı düzenlemelerin yapılmaması, bilhassa mesleğe yeni başlayan ve bağlı çalışan avukatların sorunlarını daha derin yaşamasına neden oluyor ve serbest çalışan avukatların emeklilik hakları yargının diğer süjeleriyle eşitlenmediği için emekli olunca da çalışmak zorunda kalıyorlar. Kısaca, yaş grubu ve çalışma şekli fark etmeksizin tüm avukatlar artık tahammül edilemeyecek ekonomik bir kaosun içine sürüklenmiştir.

Avukatlık tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok stratejik öneme sahip bir kamu hizmetidir ancak çok sayıda kontrolsüz ve denetimsiz açılan hukuk fakülteleri ve fakültelerdeki kaynak, eğitimci ve lojistik yetersizliği, pratikten ve avukatlıktan kopuk eğitim verilmesi nedeniyle hukuk fakültelerinin kontenjanlarının düşürülmesi, taban puanının ve başarı sırasının yükseltilmesi ve eğitim kalitesinin artırılması elzemdir. Hukuk Meslekleri Giriş Sınavı'nın ciddi bir ölçme ve değerlendirme içererek zorluk derecesinin hâkimlik sınavına denk olması ve Türkiye Barolar Birliğinin sürece dâhil edilmesi şarttır.

Yargının kurucu unsurlarından bağımsız savunmayı temsil eden avukatların stajlarında özlük ve ekonomik koşullarının iyileştirilmesi için genel bütçeden kaynak aktarılarak stajyer avukatlardan "staja başlama keseneği" adı altında alınan ücretler alınmamalı, ilk altı aylık stajda hâkim ve savcılara verilen ücretlerin aynısı devlet tarafından zorunlu staj yaptırılan stajyere verilmeli, sigortası devlet tarafından karşılanmalıdır ve stajyer avukatların ikinci altı aylık stajları için ise asgari ücret belirlenmeli ve tarifeye eklenmelidir. Mesleğe yeni başlayan meslektaşlarımızın ödediği BAĞ-KUR primleri mevcut durumda bir yıl ücretsiz, gelir vergisi muafiyeti de aynı şekilde bir yıl süreli ama genç hukukçularımızın desteklenmesi adına bu sürenin beş yıla çıkarılması faydalı olacaktır.

Yine, Adalet Bakanlığı tarafından adli yardım ödemelerinin yetersiz olduğunu da size hatırlatmak isterim. Örneğin, mensubu olduğum Konya Barosunda şu an 830 avukatın geçtiğimiz üç yıla ait kamu adına yaptığı görevlerden dolayı 11,5 milyon lira alacağı bulunmaktadır ve bu söylediğim tutara 2024 yılı dâhil değildir.

Kamu görevi olan CMK ve adli yardım ücretlerinde KDV yüzde 1'e indirilerek bilirkişilere ödenen ücret gibi ödeme anında vergi tevkifatı yapılması, böylece serbest meslek makbuzu düzenleme ve fatura kesme zorunluluğu kaldırılması şarttır. CMK ve adli yardım ücretleri asgari ücret tarifesinin altında olmamalı ve ödemeler belgenin teslimini takip eden ay içinde yapılmalıdır. Asgari Ücret Tarifesi 14'üncü maddesi gereğince CMK'de görevlendirilen sanık müdafi ve katılan vekiline vekâlet ücretinin Bakanlığınızca gönderilen yazıya rağmen mahkemelerce hâlen uygulanmaması büyük bir sorundur, bunun yasal düzenlemeye ihtiyaç duyduğu açıktır. Bağlı çalışan avukatların asgari ücreti de tarifeye eklenerek emek sömürüsünün önüne geçilmelidir. Bağlı çalışan avukatların ücret ve diğer haklarının belirlenmesinde Barolar Birliğinin ve baroların görüş ve önerileri alınmak suretiyle yönetmelik çıkarma yetkisi verilmesi yönünde yasal düzenleme yapılması şarttır.

2019 yılı Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde yer almasına rağmen kamu avukatlarının da sorunları hâlen çözülmemiştir. Kamu avukatları yirmi yıl önce aynı fakülteden mezun oldukları hâkim, savcılarla aynı maaş alırken denge hızla bozulmuş ve şu an hâkimlerin maaşının neredeyse üçte 1'ini alır hâle gelmişlerdir yani eşit işe eşit ücret anlayışına aykırı bu durumun düzeltilmesini talep ediyoruz. Yine, kazandıkları davalardaki vekâlet ücretleri de çok düşük seviyelerde yer alıp mesleki risk sigortaları yapılmadığı için de çok büyük tazminat riski altında çalışmaktadırlar.

Sayın Bakanım, Konya'ya yeni adliye ek binası yapılması zaruri çünkü 2 bini aşkın personel ve 4 bin avukatın sıkışık bir düzende çalıştığı bir vakıa. Yine ilk derece mahkemesi hâkimlerinin Konya'da ortalama tecrübe...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)