Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a) Kültür ve Turizm Bakanlığı b) Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı c) Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ç) Vakıflar Genel Müdürlüğü d) Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu e) Atatürk Araştırma Merkezi f) Atatürk Kültür Merkezi g) Türk Dil Kurumu ğ) Türk Tarih Kurumu h) Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü ı) Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü i) Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı j) Kapadokya Alan Başkanlığı k) Uludağ Alan Başkanlığı l) Radyo ve Televizyon Üst Kurulu m) Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 22 .11.2024 |
ÇİÇEK OTLU (İstanbul) - Sayın Bakan, değerli Komisyon üyeleri; şu ana kadar yapılan bütün konuşmalarda turizm sektöründe o turizm sektörünü işleten sermaye sınıfının kârının nasıl artırılacağı, işçi sınıfının daha fazla nasıl sömürüleceği tartışıldı ama o turizm sektöründe çalışanların, emek harcayanların -belki de onlar olmasa hani öve öve bitiremediğiniz turist sayısı bu kadar yüksek olmayacaktı- bu Komisyon toplantısında isimleri dahi anılmadı.
Övüp övüp bitiremediğiniz Antalya'da geçen hafta iş cinayetine kurban giden Musa Laçin, Batmanlıydı ve 28 yaşındaydı; bir otelin inşaatını yaparken 22'nci kattan düşerek öldü. O kadar fazla iş cinayeti var ki otellerde... O yüzden, burada, işçi sınıfının sorunlarını anlatmaya kalksam beş dakikam yetmeyecek ama bir de hiç görünmeyen, AKP iktidarının -MESEM gibi- yarattığı, özellikle stajyer öğrencilerin mesaisi var, hiç bitmeyen emek sömürüleri var. Ne kadar saat çalıştıkları bile belli değil; en son sınıflarında, turizmde çalışan, okula giden 15-21 yaş arası stajyer öğrenciler sabahtan akşama kadar sürekli çalıştırılıyorlar. Eğer çalışmazlarsa "Stajınızı yakarız, sizin okuldan kaydınızı sildiririz." denilerek tehdit ediliyorlar, belki de evlerine biraz katkı götürmek için bu baskıyı ve tehdidi kabul ediyorlar. Dört, beş ay boyunca masaları siliyorlar, yerleri süpürüyorlar, sürekli her yeri temizleyerek stajlarını yapmaya çalışıyorlar ama burada adları hiç konuşulmadı. Bedavaya çalıştırılıyorlar, hiçbir ücret verilmiyor, mesai saatleri belli değil ve inanılmaz bir emek sömürüsü var.
Kız öğrencilere baktığımızda, sadece bulaşıkları yıkamıyorlar, yerleri süpürmüyorlar, aynı zamanda bir genç kız oldukları için oradaki erkekler tarafından ya da patronları tarafından tacize, mobbinge uğrayabiliyorlar. O yüzden de turizm sektöründeki bu çocuk işçileştirmeye, ücretsiz çalıştırmaya son verilmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Bir de turizm sektöründe hiç konuşulmayan kadın işçiler var. İnanılmaz bir sömürü altında çalışıyorlar, zaten eşit işe eşit ücret almıyorlar. Özellikle kadın işçiler bu dört beş ay boyunca ya da bölgeye göre en az üç ay oluyor, bu üç ay içerisinde hiçbir hakları bulunmuyor. En kötü işlerde çalıştırılıyorlar ve bundan dolayı da sağlıkları bozuluyor. Temizlik maddelerini sürekli soludukları için ciğerleri bitmiş durumda ya da yere çömelmek zorunda kaldıkları için fiziksel hasarlar bulunmakta. Özellikle hamileyseler hemen işten atılıyorlar ve hamilelik izni, emzirme izni gibi bütün hakları da kadınların elinden alınıyor. Eğer bir kadın işçi "Hastayım." diyorsa, patronun söylediği tek bir söz var "Gelmiyorsan işine son veririm." Tabii ki de hiçbir emekçi ya da işçi işine son verilmemesi için hasta hâliyle ve o durumda işe gidiyor ve bu sömürü çarkı devam ediyor. Dünyanın her yerinde otellerde, özellikle katlarda 12 ya da 14 oda temizletilirken bizim ülkemizde 30 ya da 35 oda temizletiliyor ve mesai saati de belirlenmiyor. Kadınların kreş hakkı da yok, çocuklarını bırakabilecekleri bir yer de yok. O yüzden, turizm sektöründe sermayenin kârını düşünmekten çok, turizm sektöründe çalışan işçilerin, kadın işçilerin sorunlarını çözmeye odaklanmamız gerekiyor. Stajyer öğrencilerin bedavaya çalıştırılmasına, bu kadar kölece emek sömürüsüne artık son verilmesi gerekiyor. Nitelikli çalışan eleman ya da işçi arıyorsanız turizm sektöründe ve turizm okullarındaki bu kötü stajyerliğe son verilmelidir.