AYLİN YAMAN (Ankara) - Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli bürokratlar ve değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Programların performans göstergeleri ve konulan hedefler bir bakanlığın ne kadar titiz çalıştığının da bir göstergesidir aynı zamanda. Performans göstergeleri uluslararası kabul gören hedeflerle uyumlu olmalı ve sonuçları başarı ya da başarısızlığın bir göstergesi olmalı aynı zamanda. Örneğin, sizin performans göstergelerinize bakacak olursak faaliyete geçen iş kulübü sayısı diye bir performans göstergeniz var ve ne olduğunu anlamakta zorluk çekiyorum. 2023'te 11 iş kulübü faaliyete geçmiş iken neden 2025 yılında 1 iş kulübü hedeflenmiştir ve ne anlama gelmektedir hiç anlayamadık.

İşveren prim teşvikinden faydalanan kişi sayısı 2023'te 11 milyon 503 bin, 2024'te 12 milyona çıkmış ama 2025 için çok daha az sayıda hedeflenmiş; amaç prim teşvikinden daha az sayıda işveren mi yararlanmalıdır?

Çalışma hayatında sosyal diyalog programına bakacak olursak -sizin de yetkin olduğunuz söylendi bu konuda- çalışma hayatıyla ilgili araştırma ve proje sayısından bahsedilmekte ve 2023'te 6 proje gerçekleşmiş, 2024'te 4 hedeflenmiş, 2025 için ise 1 proje hedeflenmiştir; bunun anlamı ne demektir acaba?

Mobbing kaynaklı başvuru sayısına bakacak olursak 2023'te 8.845 başvuru gerçekleşmiş ama siz 2024 için 14 bin hedeflemişsiniz yani daha fazla mobbing kaynaklı başvuru hedeflenmiş; bunun anlamı nedir? Daha fazla mı mobbing olacağını öngörüyorsunuz? Bunu da şöyle anlıyoruz, aslında bununla ilgili yapılmış çalışmalarda da hedefiniz şaşmış. Mevsimlik tarım işçisi sayısına bakacak olursak her yıl 5 bin kişi artırıldığı öngörülmüş. Sayın Bakanım, buradaki hedef, sayının artırılması değil, tarım işçilerinin barınma koşulları, eğitim, sağlık hakkının daha güvenli ortamlarda yapılmasını sağlamak olmalı, öyle bir oranı görmeyi hedeflerdik.

İş sağlığı ve güvenliği konusunda... Ölümlü iş kazası oranında az önce bahsedildi, söylediğiniz gibi azalma yok, tam tersine, artış var ama bunu da anlayabiliyoruz çünkü kaza önleme ve çalışma koşullarının iyileştirilmesine yönelik faaliyet sayısını 2023'te 1.398 hedeflemişsiniz, 2024'te daha az faaliyet, 865 olarak belirlemişsiniz.

Daha önemlisi, Sosyal Güvenlik Kurumu gelirlerinin giderlerini karşılama oranı -bence çok önemli bir oran- 2023'te yüzde 98 olarak belirlenmiş, 2025 için hedef yüzde 89,77 yani siz Sosyal Güvenlik Kurumu gelirlerinin daha mı az giderleri karşılamasını hedefliyorsunuz; onu anlayamadım. Dahası, Sosyal Güvenlik için 2024 yılında başlangıç ödeneği 385 küsur milyar olmasına rağmen ilk ayda sadece 36 milyar harcanmış, muhtemelen bu ödenek kullanılmayacak. Bu ödenek nereye aktarılacak acaba; bunu da öğrenmek istiyorum.

Genel sağlık sigortası primlerini kendi ödeyen kişi sayısı sizin internet sayfanızda 2 milyon olarak gösterilmesine rağmen, siz 9 milyon kişiye borçlu olduklarına dair tebligat gönderdiniz. Bunlar arasında aktif, emekli memurlar, çalışmayan, okumayan ve genel sağlık sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kız çocukları, SSK emeklileri de var. Bunlar tamamen tescil ve hizmet kayıtlarının düzenli tutulmaması ve kurumlar arası entegrasyon probleminden kaynaklı.

Son olarak, iki konuya değinmek istiyorum: Üç artı bir çalışma koşulları bugün artık taşınamayacak bir yüke dönüşmüştür. Özellikle ücretli çalışan ailelerde kiralarda ve konut fiyatlarında artış, ulaşım fiyatlarındaki artış gerçekten üç artı bir yıl çalışma koşullarının sürdürülmesini imkânsız kılmaktadır. Bunu bir artı bir olarak çevirmeniz çok önemlidir. Bir de kadınlar için doğum borçlanması, tıpkı erkeklerde askerlik için sağladığınız hakların mutlaka verilmesi gerekiyor. Biliyorsunuz, doğurganlık hızı düştüğü için birtakım eylem planları düşünülüyor; bu da onların içinde önemli konulardan biri.

Teşekkür ediyorum.