Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a) Ticaret Bakanlığı b) Helal Akreditasyon Kurumu c) Rekabet Kurumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 12 .11.2024 |
EDNAN ARSLAN (İzmir) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Ben, şimdi, burada, halef selef 2 Bakanın bakanlık yapma tarz ve yöntemleriyle ilgili bir iki şey söylemek istiyorum. Şimdi, birisi Komisyon Başkanımız Sayın Mehmet Muş, birisi de şu anki mevcut Bakanımız. Mehmet Muş'un zamanında, e-ticaretle ilgili bir düzenleme gelmişti ve Sayın Bakan Komisyona gelip -tutanaklardan da görebilir herkes- o kanunun neden çıkması gerektiğini, neden bu kanunun ülke için ihtiyaç olduğunu çok güzel bir şekilde o zaman izah etmişti, anlatmıştı ve getirmiş oldukları metnin arkasında durmuştu ve o dönem oy birliğiyle yasalaşmıştı. Ama Sayın Bakan, bu, çok önemli ve iki yıl önce halef selef olduğu Bakanın getirmiş olduğu yasayla ilgili, değişiklikle ilgili kendisi değil, değerli bürokratlarını ve Bakan Yardımcısını Komisyona göndermeyi uygun görmüştü. Hâlbuki, sizden önce çıkmış olan bu yasanın, hatalıysa, düzeltilmesi gerekiyorsa bunun bizzat sizin tarafınızdan gelip ifade ediliyor olması çok kıymetli olurdu. Zannediyorum, arkanızdaki bürokrat grubu da o dönemde Sayın Mehmet Muş'la da çok büyük bir miktarda değişmeden çalışan bürokratlardı. Yani, siz geldikten sonra, herhâlde, o bürokratların yüzde 90'ı, 80'i de değişmedi.
Yani, sonuç itibarıyla, sunumunuzda da -herhâlde eksik biliyorsunuz- dediğiniz bir şey var: "İşte, ihracatlarından, teşviklerinden ikişer kat düşecek." Ama öyle değil, 2024 yılı için yani 2025 Martta 4 kat ihracat, 4 kat teşvik vergisi düşecek net işlem hacminden. Niye? Çünkü siz bu eşik bedelleri değiştirmeden, matematik oyunuyla, kanun yoluyla hile yapıyorsunuz ve bu devletin kasasına girmesi gereken çok önemli bir miktar paranın bu devletin kasasına girmesini engellediniz ve orada Hazine ve Maliye Bakanlığının herhangi bir etki ve analiz raporu da yoktu. Ya, insan bir sorar, yani "Biz böyle bir düzenleme yapıyoruz, bir bakın nasıl bir mali kayıp yaratacak?" diye sormanız gerekirdi. 2025 için 3 katı ihracatın ve teşvikin. 2026'dan sonra da 2 kata düşecek. Peki, 2026 normaliyse niye üçer kat, niye dörder kat şimdiden düşüyoruz? Biz dedik ki: "Ya, şurada iki ay kaldı, üç ay kaldı, bekleyelim; bakalım, bu lisans bedeli oluşuyor mu oluşmuyor mu, görelim. Eğer gerçekten zarar veriyorsa da bunu düzeltelim." Sayın Bakanım, o gün Komisyona gelen bürokratlarınızdan birisi şunu söyledi: "27-28 milyar bir lisans bedeli oluşacak eğer bu mevcut yasa devam ederse. Ama eğer bu düzelirse, bu miktar 1-1,5 milyar liraya düşecek." Ya, siz kimin parasını kimden kıskanıyorsunuz? Yani, ne yapıyorsunuz anlamıyoruz. Yani, bu para, milletin kasasına girecek bir para bir şirketin cebinde kalıyor.
Şimdi, bakıyoruz, bir de orada bir şey daha var yani yüzde 20 baraj konulmuş. Niye konulmuş bu? Bir şirket tekel olup da bu piyasayı tamamen ele geçirmesin. Çünkü dünya da örnekleri var, işte Amazon gibi şirketler ele geçiriyor. Bizim ülkemizde ele geçirilmesin diye bir kural konmuş, orada da onun yüzde 15'ini artacak şekilde diye bir de 20'yi 23'e esnettiniz. Demek ki bir şirket var, kollanması gereken bir şirket var ve o şirketi hem lisans bedellerini, ihracat ve teşvik bedellerinin 4 katını düşmek yoluyla hem de düşmüş olmamıza rağmen net işlem hacminin gene 20'lerin üzerinde kaldığını görüyoruz ki burada da 3 puanlık bir iyileştirme yapma ihtiyacı hissettiniz. Şimdi, bakıyoruz, bunu, o zaman Bakan Yardımcısı arkadaşımız, burada kendisi "Ya, bunlar bunu ödeyemez." Oradaki arkadaşlar "Ya, bu lisans ücretleri ödenemez." dediler. Peki, yani, Türkiye Cumhuriyeti'ni, devleti "Ya, onlar burayı terk ederler, bunlar bu platformdan çekilirler, işte sorun, sıkıntı olur." diye küçük düşürmenin de bir mantığı yoktu Sayın Bakanım. Şimdi bakıyoruz, işte neymiş? Togg alana 30 bin lira indirim, Trendyol'un sayfasında, elektrik indirimi, bir yıl boyunca. Yani şu ana kadar 20 bin Togg satılmış, yıl sonu 25 bin. Demek ki önümüzdeki yıl da bir 25 bin satılırsa 750 milyon liralık varsıl olan yani Togg'u satın alabilecek kişilere 750 milyon lira bu şirket verebiliyormuş. Peki, bu şirket, bu 750 milyonu verebiliyorsa, belki, inşallah 50 bin olur, inşallah 100 bin olur, inşallah 1 milyon olur bu Togg'un satışı; ben övünürüm, mutlu da olurum. O zaman bu elektrik firmalarına ödeyecekleri paralar nereye geliyor biliyor musunuz, hiç bunun hesabını yapmış mı?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)