MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Teşekkür ederim Değerli Başkanım.

Değerli Cumhurbaşkanı Yardımcımız, değerli milletvekilleri, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla, hürmetle selamlıyorum.

Değerli Başkanım, 2024 yılının Cumhurbaşkanlığı yıllık raporu budur, elimde. Kaç sayfa? 496 sayfa, 2024. 2025'in Cumhurbaşkanlığı yıllık programı 435 sayfa. Buradan nereye geliyorum? Şimdi, ben size başlıkları... Program da burada, hemen 2025'ten başlayayım, uluslararası göç, sayfa 347'ye bakın; bir de 2024'e bakın. Yurt dışında yaşayan Türklerle ilgili, aynı şekilde. Yine, devam ediyorum, çevrenin korunması... Yani çoğu başlığa baktığımız zaman burada neler yapılmış; bire bir, tıpkı birbirinin aynısı. Yani burada ya birbirinin aynısıdır veyahut da eş anlamlı kelimelerle belli yerlerden takla attırılarak karşımıza bir bütçe olarak sunulmuş durumda. Kopyala, yapıştır mantığıyla önümüze konulan bu kitapların içeriği benzer ve aynı durumdadır. Mademki değişiklik olmayacaktı, neden israfa girdiniz? 2024 yılından kalma yıllık program kitaplarını getirseydiniz daha doğru olmaz mıydı?

Bu durum aslında bize neyi hatırlatıyor? Bu durum, Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın 2021 yılında Yunus Emre Yılı açılış töreninde Türkçe konusunda endişelerini dile getirerek Türkçeyi dünya dili hâline getirme amacını anlattığı konuşmanın bir kısmının 2017 yılında dönemin Başbakanı Binali Yıldırım'ın yaptığı bir konuşmayla bire bir aynı olduğu ortaya çıkmıştı. Bilmem kaç odalı Cumhurbaşkanlığı sarayında dünya kadar personel çalıştırılırken bize sunulan kitapçık bu. Buna rağmen üşenip metinlerde dahi değişiklik yapmıyorlar. Bütçede bu kopyala, yapıştır mantığı Meclise hakarettir. Sayın Erdoğan ile Sayın Binali Yıldırım'ın o dönemdeki 2017'nin konuşması 2021'de birbirinin aynısı; buna benzer.

Şimdi, Değerli Esen Hanım çocuklarla ilgili söyledi. Evet, Anayasa'mızın 42'nci maddesi "Eğitim bedelsiz ve parasızdır, ücretsizdir." diyor. Şimdi, sizin 2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve bağlı cetveller sayfasında burada okullar ve pansiyonlarla ilgili olan kısmında... Burada madde de sayfa da yazılmamış ama yani o da burada. Bu kadar özensiz olabilir mi? Sayfa yazılmamış, sayfa numarası yok. Şimdi, burada ilköğretim kurumları, ilkokul, ortaokul, yatılı ortaokullar, imam-hatip okulları 39 bin lira para alınıyor. Ben devletimi arıyorum; benim ilkokulum yatılı, ortaokulum yatılı, lisem yatılı; devlet benden kuruş para almadı, devlet bana maaş veriyordu, devlet iç çamaşırlarımızı veriyordu, devlet sabunumuzu veriyordu, devlet güvenlik görevlisini veriyordu, devlet o dönem temizlik personelini veriyordu. Ve aynı zamanda, okullarda revirimiz vardı bizim, hemşiremiz vardı bizim. Şu andaki okullarda ne hemşire var ne sabun var ne temizlik var ne güvenlik görevlisi var. Yani o dönem fakir zengin ayrımı olmasın diye, evlerimize gidip gelelim diye devlet bize harçlık verirdi. Devlet kalkıp Aile Koruma Birliği üzerinden vatandaştan para toplamıyordu. Onun için ben o devletimi arıyorum. “Yani eskiden neydi? Şuydu, buydu.” deniliyor ama ben o devletimi gerçekten arıyorum.

Şimdi, 2025 yılı için burada adalet ve demokrasiyle ilgili süslü cümleler yazılmış; keşke olsaydı da ben mahcup olmak isterdim Değerli Cumhurbaşkanı Yardımcım. Bakın, Türkiye'de sırf demokrasi olsun diye bir kriter konuldu. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Kişisel Verileri Koruma Kurumu ve Ombudsmanlık; bunlar kuruldu. 2011 yılında Ombudsmanlık kurulduğunda, 2011 öncesinde Türkiye demokraside 167 ülke arasında 88'inci sıradayken 2023'ün Türkiye’sinde 141'inci sıraya düştü. Hukukun üstünlüğünde 71'inci sıradayken 2012'de, 2023'te 117'nci sıraya düştü. Hükûmet gücünün sınırlandırılması Ombudsmanlık öncesi 68'de iken şimdi 137'ye düştü. Yolsuzlukla mücadelede 35'te iken 115’e düştü.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Tanal, lütfen tamamlayalım.

Bir dakika veriyorum.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Bitiriyorum.

Şeffaflıkta 57'den 107’ye düştü, temel haklarda 76'dan 133'e düştü, güvenlikte 70'ten 75'e düştü, düzenlemelerin uygulanmasında 39'uncu sıradan 116'ya düştü. Yani bizim rahmetli bir hocamız vardı, derdi ki: “Kötü bir kanun iyi bir uygulayıcı elinde iyi olur. İyi bir kanun, kötü bir uygulayıcı elinde de kötü olur.” Denetimde 31'inci sıradan 111'inci sıraya düştü, basın özgürlüğünde 148'den 165'e düştü, cinsiyet eşitliğinde 124'ten 127'ye düştü, küresel barış endeksinde 121'den 139'a, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde mahkûm edilen ülkeler arasında 2011'de Türkiye en fazlaydı ama 2021 yılında ifade özgürlüğünden en fazla mahkûm edilen ülke oldu. Peki, ifade özgürlüğüne bu kadar el mahkumsak demokrasi, adalet nasıl gerçekleşecek Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Tanal, teşekkür ederiz, sağ olun.

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ - Tutanaklara yanlış geçmemesi açısından maddi bir hata, bu öğrencilerin sayfa numarası var Sayın Tanal, sayfa 261…

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Buyurun, ben size vereyim.

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ - Oradaki ücretler de çocuklardan alınan ücretler değil, kamunun o maliyetleri karşılamak üzere öğrenci başına ne harcadığını gösteren rakamlar.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Buyurun, nerede sayfa 261? Buyurun, ben göstereyim, bendekinde niye yok o sayfa? Buyurun, ben mi göremedim, buyurun Sayın Başkan.

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ - Getirin isterseniz bir karşılaştıralım.

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Başkana gösterin.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Bakın, ona derseniz... Bırakın onu, Tüketici Kanunu diyor ki “12 numara puntoyla yazılır.” Bütçenizi siz okunmayacak şekilde yazmışsınız.

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ -

SELİM TEMURCİ (İstanbul) - Ben bakayım ona, bir hakemlik yapayım.

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ - Siz bir hakemlik yapın.

O rakamlar da öğrencilerden alınan değil.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Kimden alınıyor?

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ - Öğrenciler adına kamunun aktardığı rakamlar.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Peki, üstadım kamunun aktardığı da öğrenci burada, bununla yetiniyor mu, olabiliyor mu?

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ - O ayrı tartışma.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - E, tartışın ama devlet benden ücret almıyordu. Ben o devletimi arıyorum.