| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a) Tarım ve Orman Bakanlığı b) Orman Genel Müdürlüğü c) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ç) Türkiye Su Enstitüsü d) Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 06 .11.2024 |
ZUHAL KARAKOÇ DORA (Kahramanmaraş) - Teşekkür ediyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, Sayın Bakanım ve çok kıymetli bürokratlar; öncelikle 2025 yılı Bütçemizin hayırlar getirmesini temenni ediyorum.
Su, insanlık ve tüm canlılar için alternatifi bulunmayan bir kaynaktır. Dolayısıyla su ve su yönetimi meselesi insan ihtiyaçlarının sınırsızlığı ve kaynakların kıtlığı hakikati karşısında hayati önem taşımaktadır. Su zengini olmayan ülkemizin esasında bir tarım ülkesi olması ve Türk milletinin varlık hüviyeti olan Anadolu'nun bir tarımsal üretim merkezi olması karşısında su kullanımı, su yatırımları ve sürdürülebilir su yönetimi anlayışının dikkatli planlanması gerekmektedir. Bu doğrultuda, çalışmalarını sürdüren, millî çıkarlarımızı gözeten, milletimizin ihtiyaçlarını ve tarımsal üretimde ihracat hacmimizin artışını önceliklendiren politikalar üretilmesi gerekmektedir.
Verimli toprakları ve iklimiyle tarımsal ürün çeşitliliği yüksek olan ilimizde, su kullanımına dair projelere yapılacak olan yatırım büyük önem taşımaktadır. Kahramanmaraş Narlı ve Pazarcık Ovalarını kapsayan basınçlı su tesisi ihalesi ile Narlı Ovası'nda bulunan Şireşanlı Sulama Projesi'nin 2025 yılında tamamlanması bölgesel ve ülke çapında tarımsal kalkınma hedeflerine katkıda bulunacaktır. Hemşehrilerimizin içme suyu Ayvalı Barajı'ndan temin edilmekte olup 1,5 milyon nüfusa sahip bir büyükşehrin içme suyu ihtiyacını karşılayan Ayvalı Barajı hem içme suyu ihtiyacını hem de tarımsal arazilerin sulanmasına duyulan ihtiyacı karşılamak için maalesef yeterli debiye sahip değildir. Sulama ihtiyacı Ayvalı Barajı'ndan sağlanan 16 bin dekarlık arazinin kaderine terk edilmesi beklenmemelidir. Kartalkaya Barajı'ndan sulama yapan çiftçilerimiz imkânlar bakımından yaşanan güçlüklerle karşı karşıyadır. Bilinmelidir ki tarlalara yalnızca tohum değil, hayaller, umutlar ve emekler de ekilmektedir. Kahramanmaraşlı hemşehrilerimizin emeği emanetimiz, umudumuz ata toprağımız, hayalimiz kayıplarımızın ardında inşa edebileceğimiz yarınlarımızdır.
Alın teriyle helal rızkın peşinde koşan ve emeğinin başında sabırla bekleyen çiftçilerimize bir yarından bahsedebilmek için sulama ihtiyacı olan arazilerimize su desteği sağlanmalı, Ayvalı ve Kartalkaya Barajlarını besleyecek alternatif su kaynakları hayata geçirilmelidir.
Bunun yanında, tarımsal üretime destek sağlayan personel sayısının ve niteliğinin artması Kahramanmaraşlı personelimizin omuzlarından büyük bir yükü de alacaktır.
Devlet Su İşlerine bağlı sulama birlikleri 2023 yılında su dönüm parasını, deprem bölgesi olduğundan dolayı, yarı fiyatından almıştı. Bu uygulamanın uzatılmasını ve su dönüm parasında indirime gidilmesi hususunun çiftçilerimizin artan maliyet ağırlığından kurtulmaları için devam ettirilmesini talep ediyoruz.
İlaveten, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifinin ve Ziraat Bankasının bitkisel üretimi desteklemek için verdiği sübvansiyonlu yüzde 100 faiz indirimli destek kredilerinin limitlerini 300 binden 1 milyona çıkarmak elzem bir durum hâline gelmiştir. Üretimdeki artan maliyetler göz önüne alındığında, 300 bin, çiftçimizin üretim maliyetinin çok azını karşılar duruma gelmiştir. Deprem bölgesinde üretimi teşvik etmek ve arttırmak için Bakanlık tarafından çiftçilerimize verilen yüzde 50 hibeli soya tohumunun yanında bu desteğin arttırılması ve sadece soya tohumuyla sınırlı kalmayıp hayvansal üretimde kullanılan silajlık mısır tohumu desteğinin de verilmesi, seralarda büyük bir maliyet olan fide desteği sağlanması ve birim alandan maksimum verim için damlama gübreleri desteği sağlanması çiftçilerimizi yeniden ayağa kaldırmak için kaçınılmaz hâle gelmiştir.
Çiftçilerimiz üretimi arttırmak için tarlalarındaki kuyuları çalıştırıyor ve elektrik faturalarının aylık ödenmesi çiftçilerimizi zor durumda bırakıyor. Elektrik faturalarının çiftçilerimizin alın teriyle ve büyük emekle yetiştirdiği mahsulünü satınca tek seferde ödenmesi konusu, üretimi artırmak adına ve çiftçilerimize destek olma konusunda önemli bir adım olacaktır.
Endüstriyel kenevirin ülkemizde legal olarak 20 ilde yetiştirilmesine izin verilmiştir. Bu 20 ilin yanına Kahramanmaraş'ın da eklenmesi, şehrimizdeki tarımsal faaliyetlere alternatif olarak çiftçi ekonomisini arttıracaktır.
Kahramanmaraş'ta, tarım arazilerinde, taban suyu yüksek olan tarlalarda drenaj ölçüm çalışmaları yapılması ve projelendirilmesi, projeye uygun tüm tarım arazilerinin altyapı çalışmalarının yapılması, tarım arazilerinin birim alandaki verimini arttırmak için bu projelerin hayata geçirilmesi hem çiftçimiz hem de ülke tarımı için önemli bir sorunun çözüme kavuşmasını sağlayacaktır.
Sayın Bakanım, vakit Kahramanmaraş için bereketiyle gelen suyun, emekle gelen umudun, tarlaya ekilen tohumla hayat bulan toprağın vaktidir; vakit Kahramanmaraşlı çiftçilerimizin emeklerinin karşılığını almalarının, döktüğü alın terinin hakkının ödenmesi, gözyaşlarının dinmesi vaktidir; vakit, asrın felaketinden günümüze yaşam mücadelesi veren hemşehrilerimiz için yatırım vaktidir.
Teşekkür ederim.
OTURUM BAŞKANI İSMAİL FARUK AKSU - Evet, Sayın Karakoç Dora, teşekkür ediyoruz.