YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Evet, teşekkür ediyorum.

Plan ve Bütçe Komisyonumuzun çok Değerli Başkanı, değerli Komisyon üyelerimiz, Sayın Bakan Yardımcılarım, kıymetli bürokratlar, basınımızın çok değerli mensupları; ben de hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, 32 maddeden oluşan kanun teklifimizin geneli üzerindeki görüşmelerimize başladık. Bu kanun teklifimizin ülkemize, ülke insanımıza hayırlar getirmesini temenni ediyorum. Sağlayacağınız katkılardan dolayı şimdiden hepinize ayrı ayrı teşekkür ediyorum.

Kanun teklifimize geçmeden önce, genel olarak birkaç hususla ilgili, özellikle ekonomiyle ilgili birkaç cümle ifade etmek isterim.

Değerli arkadaşlar, enflasyon, bütün ekonomilerin en önemli problemi. Gerek gelişmiş ekonomiler gerekse gelişmekte olan ekonomilere baktığımızda özellikle euro bölgesi ve ABD'ye baktığımızda da bu sorunu görebiliyoruz. Dünyada pandemiyle başlayan, yine Ukrayna-Rusya savaşıyla devam eden bir süreç var. Ülkemize baktığımızda, bu küresel etkilerin dışında 11 vilayetimizi de kapsayan depremin etkisi, yine çalışma hayatıyla ilgili yapmış olduğumuz düzenlemeler, terör ve doğal afetler, tüm bu gelişmelere baktığımızda ekonomimiz üzerinde ciddi bir yük oluşturduğunu görebiliyoruz. Bu etkenler fiyat istikrarının bozulmasına ve enflasyonun yukarı doğru ivmelenmesine yol açıyor. Dolayısıyla, arz talep dengesinin de olumsuz yönde etkilendiğini rahatlıkla görebiliyoruz. Gerek ulusal kaynaklı gerekse küresel kaynaklı bu olumsuzlukları ortadan kaldırmak için ekonomi yönetimimiz ciddi tedbirler alarak bu durumu ortadan kaldırmaya yönelik düzenlemeler yaptı ve yapıyor. Atılan bu adımlar On İkinci Kalkınma Planı'mıza ve orta vadeli programımızla uyumlu bir şekilde seyrediyor. Burada, tabii ki, birinci hedefimiz kalıcı refahı sağlamak; bunun için de sıkı para ve maliye politikası uygulanıyor, bu durumu yapısal reformlarla da destekliyoruz. Yine, bu kapsamda bir yıllık neticeye baktığımızda programın çok iyi bir şekilde çalıştığını söyleyebiliriz.

İşte, buradan hareketle bu teklifimizle neyi amaçlıyoruz, onu da ifade etmek isterim. Mali disiplini güçlendirmek amacıyla uygulamaya konulan maliye politikası çerçevesinde kamuda tasarrufların artırılması, tasarruf kültürü ve bilincinin yaygınlaştırılması ciddi bir şekilde önem arz ediyor. Bu bağlamda, kamuda tasarruf anlayışına riayet edilmesi ve kaynakların rasyonel bir şekilde kullanımı elbette bir gereklilik arz ediyor. Yine, bu kapsamda, teklifle, öncelikle kamu kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde kullanımının sağlanmasına yönelik düzenlemelerin yapılması, bunun yanı sıra bazı kanunlarda değişiklik ve düzenlemelerin de hayata geçirilmesi öngörülmektedir. Yine, Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği bir kısım kanunlarla ilgili de düzenlemeler yapıyoruz.

Kanun teklifimize baktığımızda, özellikle 1'inci maddede, 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 563'üncü maddesinde Türk Standartları Enstitüsünün gelirleri arasında sayılan genel bütçeden yapılacak hazine yardımları, Anayasa Mahkemesinin bu düzenlemeyi iptal etmesi üzerine mahkemenin iptal gerekçesini de dikkate alarak, TSE'nin kuruluş kanunu olan 132 sayılı Kanun'a dercedilmesinin sağlanması amaçlanıyor bu maddeyle.

Diğer bir maddeye baktığımızda, 2918 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesinde tanımlanan taşıt ve iş makinelerinin bütüncül ve hızlı bir şekilde satışının gerçekleştirilmesi konusunda Özelleştirme İdaresi Başkanlığının yetkilendirilmesini bu maddeyle öngörüyoruz. Bu şekilde idareler adına yapılan satışların bedellerinden satış masrafı düşürdükten sonra yine kalan tutarın ilgilisine göre genel bütçeye ya da ilgili kamu kurum ve kuruluşların bütçesine gelir kaydedilmek üzere aktarılmasını amaçlıyoruz.

Diğer bir maddeye baktığımızda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'ı kapsamında, ülkemize doğrudan yatırım yapan yatırımcılar arasında imzalanan ve yatırım teşviklerine ilişkin hükümler içeren yatırım sözleşmelerinin, yatırım teşvik belgelerine istinaden uygulananlara benzer bir şekilde damga vergisinden istisna tutulmasını bu maddeyle amaçlıyoruz.

Diğer bir maddede, 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu'nun ek 207'nci maddesinin Anayasa Mahkemesinin (E:2022/81) ve (K:2023/153) sayılı kararıyla iptal edilmesi üzerine kadro cetvellerinin de kanunun ekinde yer alması amaçlanıyor, bu madde bunu düzenliyor.

Diğer bir maddemize baktığımızda, BOTAŞ borçlarının mahsuplaşma suretiyle terkinine ilişkin bu maddeyle, Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketinin doğal gaz ithalatından kaynaklanan her türlü vergi, fon ve paylar ile yine idari para cezaları, bunlara bağlı gecikme zammı ve gecikme faizlerinden oluşan borçlarının, Hazineden görevlendirme bedeli alacaklarına karşılık mahsup edilmesine yönelik olarak bir düzenleme yapıyoruz. Böylelikle şirketin nakit yönetiminin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi amaçlanıyor.

Değerli arkadaşlar, 6'ncı ve 7'nci maddelerimize baktığımızda, burada, Kamu İhale Kanunu'nun 3'üncü maddesinde, BOTAŞ tarafından yapılacak her türlü doğal gaz alımları istisnalar arasında sayılmaktaydı. Yine, Anayasa Mahkemesi bu istisna düzenlemesini anlamlı bulmakla birlikte, buna ilişkin herhangi başka bir usule bu kanunda yer verilmemesini Anayasa'ya aykırılık gerekçesi saymış ve bu anlamda bu düzenlemeyi de iptal etmişti. Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçesi de dikkate alınmak suretiyle, istisna düzenlemesine 4734 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesinde tekrar yer verilmekte. Bu, ihalelerde saydamlık, hesap verilebilirlik, fırsat eşitliği ve öngörülebilirlik ilkelerini güvenceye almak üzere usul ve esas belirleme konusunda Ek 11'inci maddede yapılan düzenlemeyle Cumhurbaşkanı yetkilendirilmektedir.

Diğer bir maddemize baktığımızda, enerji arz güvenliğinin temini hususunda önemli ve kritik görevler üstlenen, petrol ve doğal gaz arama, sondaj, üretim, taşıma, depolama ve gazlaştırma faaliyetlerini ve bu faaliyetlere yönelik yatırımlarını süratle gerçekleştirme zorunluluğu bulunan BOTAŞ'ın, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına sağlanan istisnalardan bağlı ortaklıklarını da kapsayacak şekilde yararlanabilmesi maksadıyla bir düzenleme yapılmıştı. 4734 sayılı Kanun'un geçici 4'üncü maddesinde yer almakta iken iptal edilen hüküm, Anayasa Mahkemesinin yine iptal kararı ve gerekçesi de dikkate alınmak suretiyle, bu madde içerisinde, bunu da yeniden düzenliyoruz.

Diğer bir maddemiz, Türk-Japon Bilim ve Teknoloji Üniversitesinin Japonya Hükûmeti veya Japonya ülke kuruluşlarından kendi adına yılı yatırımı programında yer almaksızın sağlayacağı dış finansmana hazine geri ödeme garantisi verilmesine ilişkin bir kanun maddesi düzenliyoruz. Hazine ve Maliye Bakanına bu anlamda yetki verilmesini ve bu madde uyarınca verilen hazine geri ödeme garantileri kapsamında doğacak hazine alacakları hakkında ise yine 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasını burada amaç olarak ifade etmek isterim.

Diğer bir maddede, 6741 sayılı Kanun kapsamında kurulan Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi Piyasa İstikrar ve Denge Alt Fonuna kamu bankalarının sermayelerinin güçlendirilmesi amacıyla 2024 mali yılı içerisinde ikrazen özel tertip devlet iç borçlanma senedi ihraç etme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmesini amaçlayan bir kanun maddesi düzenliyoruz.

Yine, başka bir maddede, sadece araç dışından şarj edilebilen hibrit elektrikli araçlardan, yine birleştirilmiş kilometre başına karbondioksit emisyonu 25 gramın altında ve birleştirilmiş elektrikli motor menzili 70 kilometre ve üzerinde olanlardan, ayrıca motor silindir hacmi 1.800 santimetreküpü geçmeyenlerin motor silindir hacmi ve matrah eşiklerine göre ÖTV oranlarının ayrıca belirlenmesini amaçlıyoruz.

Diğer bir maddemize baktığımızda, Petrol Piyasası Kanunu'nun 9'uncu maddesinin amacına uygun olarak, sadece trafiğe çıkması zahmetli veya sınırlandırılmış olan iş makineleri, yüksek istiap haddine sahip kamyon ve benzeri, fabrika, şantiye ve ocaklarda çalışan araçlar ile kamu kurum ve kuruluşlarının araçlarına istasyon dışı ikmal hakkı verilmesi yönünde bir düzenleme yapılıyor. Burada bir düzenleme, kapsam daraltılması söz konusu. Burada amaç, mali usulsüzlük ve belirsizliklerin önüne geçmek üzere de istasyon dışında gerçekleştirilen satışların teslimlerinde, akaryakıtın alıcı deposuna taşınması veya taşıttırılmasının bayilik lisansına sahip satıcı tarafından gerçekleştirilmesini düzenliyoruz.

Diğer bir maddeye baktığımızda, tasarruf tedbirlerinin uygulanmasının denetlenmesine ilişkin madde ise, kamuda uygulamaya konulan tasarruf tedbirlerinin etkin bir şekilde uygulanmasına katkı sağlaması amacıyla, bu alandaki uygulamalara yönelik olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı veya idarelerince yapılacak izleme ve denetim sonucunda tasarruf tedbirlerine aykırı iş ve işlemlerde bulunduğu tespit edilenlere disiplin cezasının verilmesi ve yapılan iş ve işlemlerin sonuçlarının da idarece Cumhurbaşkanlığına bildirilmesi bu maddeyle öngörülüyor.

Yine, 14'üncü ve 15'inci maddelere baktığımızda, burada, il özel idareleri aracılığıyla yapılan yatırımlara ilişkin maddeler düzenleniyor. Bakanlıklar ve diğer merkezî idare kuruluşlarının il özel idareleri aracılığıyla yapılacak yatırımlar karşılığı kaynak transferlerinin, avans ödemeleri hariç olmak üzere hak ediş raporlarına göre yapılması zorunluluğu getirilmekte ve 5302 sayılı Kanun'a eklenmekte olan geçici maddeyle de hâlihazırda daha önce il özel idarelerine aktarılmış olan kaynakların iadesi ve bütçeleştirilmesine ilişkin hususları da yine bu maddelerde düzenliyoruz.

Değerli milletvekilleri, Gelir İdaresi Başkanlığı kadrolarında görev yapan ve Başkanlığın toplam personel sayısının yaklaşık yüzde 73'ünü oluşturan gelir uzmanları ve uzman yardımcılarının görev ve sorumluluklarıyla ilgili 5345 sayılı Kanun'da bir düzenleme yapılıyor.

Yine, başka bir maddeye baktığımızda, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun'da yapılan bir düzenleme var. Bu düzenlemeye göre, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen serbest avukatların 5549 sayılı Kanun kapsamında yükümlü sayılmasına ilişkin ibare, iptal gerekçeleri de dikkate alınmak suretiyle bu maddemizde yeniden düzenleniyor.

Diğer bir madde de, Mali Suçları Araştırma Kurulu tarafından verilen idari para cezalarına ilişkin olarak idari yargıya başvuru yapılabilmesine yönelik bir düzenlememiz söz konusu.

22'nci maddeye baktığımızda, İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun'da yapılmakta olan bir düzenleme söz konusu. Burada, bu maddede, deprem bölgesinde depreme dayalı olarak nüfusu azalan belediyeler için, bu kanun uyarınca yine nüfus esas alınarak genel bütçeden yapılacak pay dağılımında, 2023 yılı nüfusu esas alınarak deprem sebebiyle nüfusu azalan belediyelerin genel bütçeden alacakları payın azalmasının engellenmesi amaçlanmaktadır.

Diğer taraftan, 23, 24, 25 ve 26'ncı maddelerle, Devlet Desteklerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında Kanun'un uygulanması, görev ve yetkisinin Strateji ve Bütçe Başkanlığına tevdi edilmesi dolayısıyla bu kanundaki kurumsal atıflar değiştirilmekte ve düzenlenmekte. Devlet Destekleri Bilgi Sistemi'ne ilişkin yetkiler bu Başkanlığa verilmekte. Ülkemizde uygulanan devlet yardımlarının etkin bir şekilde izlenmesi ve etkilerinin değerlendirilebilmesi için, yardımla ilgili verileri belirli kurallar dâhilinde toplanabilmesi, paylaşılabilmesi ve devlet yardımının Devlet Yardımları İzleme Sistemi'ne aktarılabilmesinin teminine yönelik bu maddelerde düzenlemeler yapıyoruz.

Diğer bir maddeye baktığımızda, faaliyetlerini kalkınma ve yatırım bankası olarak sürdüren İller Bankası Anonim Şirketinin yerel yönetimlere uygun faizli ve uzun vadeli finansman desteğini ve likidite döngüsünü kendi öz kaynaklarıyla sağlamakta ve hâlihazırda kanuni sermaye tavanına ulaşmış olup bu desteğin ve finansman süreçlerinin düzenli devam edebilmesi amacıyla sermaye tavanının artırılmasını bu maddeyle amaçlıyoruz.

Diğer bir maddemize baktığımızda, yine, genel aydınlatma giderlerine ilişkin bir madde. Mahallî idarelerin vergi gelirleri payında 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu hükümleri çerçevesinde yapılan kesinti oranlarının yeniden düzenlenmesini bu maddeyle öngörüyoruz.

Tabii, bu maddenin ayrıntısına baktığımızda, büyükşehir belediyeleri ve diğer belediyeler mücavir alanlarında 2014 yılından bu yana yüzde 10 olarak uygulanan bu kesintilerin yüzde 5'lik kanuni oranla yüzde 15'e ve yine, bu sınırlar dışında ilgili il özel idarelerinde 2014 yılından bu yana yüzde 20 olarak uygulanan bu oranın yüzde 10'luk kanuni oranıyla yüzde 30'a çıkarılması öngörülüyor.

29'uncu maddeye baktığımızda, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen ek 32'nci maddenin dördüncü fıkrasında, yardımcılık dönemi dâhil vergi müfettişi olarak en az on yıl çalışan, yeterlik sonrası dönemde en az üç yıl performans değerlendirmesine tabi tutulan ve yapılan performans değerlendirmesinde de başarılı olanların vergi başmüfettişi kadrolarına atanmaları konusunda mevzuattan kaynaklı bu şekilde ortaya çıkan mağduriyetlerin düzenlenmesine yönelik bir kanun maddesi düzenliyoruz.

Yine, 30'uncu maddemizde ise kurul üyeliği ücretlerine ilişkin olarak, hâlihazırda 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca, yönetim kurulu, denetim kurulu ve benzeri organlarda görev alan memurlara ve diğer kamu görevlilerine tek bir yerden ödeme yapılabilmektedir. Söz konusu düzenlemenin kapsamı genişletilmekte ve ödenecek ücretlere de bir üst sınır getirilmektedir. Ayrıca, mevcut uygulamada olduğu gibi tek bir görev için tek bir yerden ödeme yapılması da devam edecektir.

Değerli arkadaşlar, böylelikle, özel veya kamu ayrımı gözetmeksizin her türlü statüdeki kurum ve kuruluşun yönetim ve denetim organlarında görev alan her statüdeki kamu görevlilerine, belediye başkanları, belediye meclis üyeleri ve il genel meclis üyeleri de dâhil olmak üzere, kurum içi ve kurum dışı ayrımı da yapılmaksızın bu görevlerden sadece biri için ödeme yapılmasını sağlayan bir madde düzenliyoruz.

Değerli milletvekilleri, çok Saygıdeğer Başkanım; kanunun geneliyle ilgili söylemek istediğim, ifade etmek istediğim mevzular bunlardan ibaret.

Özellikle, maddelere geçtiğimizde, yine maddeler üzerinde ayrıntılı olarak görüş ve düşüncelerimizi ifade edeceğimizi belirtiyor, hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum Sayın Kırkpınar.