Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | Ankara Milletvekili Ömer İleri ve Ankara Milletvekili Zeynep Yıldız ile 115 Milletvekilinin Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/2162) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 30 .05.2024 |
CEVDET AKAY (Karabük) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.
Sayın Başkanım, çok Değerli Komisyon üyeleri, çok kıymetli bürokratlar; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Genel olarak bu kanun düzenlemesine olumlu baktığımızı da ifade etmek istiyorum. Tabii, birtakım saptamalarla veyahut da birtakım sorularla muallak olan konuların da daha netleşmesine katkı sağlamak üzere de söz almış bulunmaktayım.
Şimdi, kripto hizmet sağlayıcı, hukuka aykırı faaliyetlerden, bilgi güvenliği ihlali gibi durumlardan sorumlu tutuluyor. Bu tip durumlarda yönetim kurulu üyeleri de sorumlu tutuluyor, zimmet yüklenebiliyor. Şimdi, Sayın Başkanım, tabii ki burada o zaman bu kişilerin mali gücü ve ticari ahlakı, moralitesi önem arz ediyor. Ben biliyorum, SPK bünyesi içerisinde çok kıymetli denetçiler, uzmanlar var. Bu durumlarla ilgili, bu kişilerin hem sermaye yapısını hem mali gücünü hem moralitesini araştırma açısından, bankalarda olduğu gibi, bir mali tahlil ve istihbarat departmanı mutlaka var ama oradaki bazı uzman arkadaşların sırf bu konuları araştırmak üzere görevlendirilmesinin faydalı olacağını düşünüyorum. Bu konuyu önem arz ettiği için özellikle vurgulamak istedim çünkü az önce sayın vekilimiz de ifade etti, her an her şey kripto para piyasasında olabilir. Sıkı denetleme ve başlamadan önce bu imkânların, bu durumların araştırılması önemli. Aynı konu asgari sermaye şartının belirlenmesinde de önem arz ediyor. İkincil düzenlemelerde, işte, kanun teklifi yürürlüğe girdikten itibaren altı ay içerisinde düzenleneceği ifade ediliyor. Bu düzenlemelerin de süratle yapılması, güçlü bir sermaye yapısının oluşturulması önemli.
Yine, burada da sermaye yeterlilik rasyolarının da uygun bir şekilde belirlenmesi mutlaka önemli; buradan bunu özellikle tekrar vurgulamak istedik.
Yine, burada işte erişim yasağıyla ilgili SPK'ye direkt yetkiler var, burada mahkeme kararı olmadan alınan hususlar var. Bu konuların tekrar gözden geçirilip insanların mağdur olmaması açısından daha rantabl kararlar, daha mantıklı kararlar alınması gerektiğini özellikle tekrar buradan vurgulamak istedim.
Yine, ortakların, yöneticilerin mali gücünü vurgulamıştım size. Burada gelirle ilgili bir düzenleme var, biliyorsunuz yüzde 2 hani gelir üzerinden alınacak, SPK'ye yüzde 1, TÜBİTAK'a yüzde 1 gelir olayı var. Tabii ki, bu, kâr üzerinden değil, ciro üzerinden alınan bir tutar olduğu için çok ciddi rakamlar.
Yine, sigortacılık sistemini özellikle burada vurgulamak istiyorum ben. Yani, şimdi, bu kanun teklifi süratle hazırlandı, hızlı bir şekilde geçecek ama arkasından sigortacılık sisteminin de uygulamaya geçmesi gerekir. Yine, ifade etmiştim sizinle ön görüşmemizde, sigortacılık kesiminde biriken ciddi fonlar var; yani en son rakamlar 683 milyar civarındaydı, şimdi biraz daha yukarılarda. Bu biriken fon da dâhil olmak üzere gerekirse mevcut oranın üzerine bir miktar, binde 5 bir oran da koyarak bu fonu geliştirmek ve bu sigorta sistemini devreye sokmak yatırımcıların mağdur olmaması açısından büyük önem arz ediyor. Bu konuyla ilgili de değerlendirme yaparsanız memnun oluruz, bunu da buradan ifade etmiş olalım.
Şimdi, bir de müşteri nakit hesapları var, biliyorsunuz, platformlarda saklanan veya bankalarda mevduat olarak tutulan. Bunlar iki kesim açısından da karşılıklı olarak ayrılmış, haczedilemiyor, rehin edilemiyor. Yani herkes ayrı tutuluyor, müşterilerin borçları nedeniyle haczedilemiyor, işte erişim sağlayıcılarının, platformdaki kripto hizmet sağlayıcılarının borçlarından dolayı da kişilerin mevduatları haczedilemiyor ama burada biriken paraların bir değerlendirilme olayı var yani burada bir faiz geliri oluşuyor. Bu mevduat hesaplarındaki tahakkuk eden faizlerin bu hesaplara geçirimi mi sağlanacak? Bu faizler kime ödenecek? Kripto hizmet sağlayıcıları mı alacak, bu mevduatı değerlendirenler mi alacak? Burayla ilgili bir netlik var mı? Eğer öyle kripto hizmet sağlayıcıları alacaksa bu faiz gelirini, bu faiz gelirlerinin en azından kullanılmaması durumunda da rehin edilerek bankalardan kredi kullanım imkânı açılacak mı? Çünkü ciddi bir tutar oluşacak burada da. Bu fonların da değerlendirilmesi kripto hizmet sağlayıcıları tarafından olacaksa şu faiz oranlarının yüksek olduğu ortamda ciddi bir gelir de oradan temin edilmiş olacak. Bu faiz gelirleri de biliyorsunuz, yüzde 2'lik tutarda dikkate alınmıyor. Yani, bunun da tekrar gözden geçirilmesi... Eğer kripto hizmet sağlayıcıları bu faiz gelirini alacaksa tatbik edilecek oranın da ona göre uygulanması -matrahından bahsediyorum, cirodan bahsediyorum- faydalı olacaktır.
Yine, vergisel bir boyut var, vergisel konuyla alakalı. Burada, şimdi, düzenlemenin Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, kanun çıktıktan sonra yapılacağı ifade ediliyor. Dünyadaki örneklerine de baktım ben, inceledim. Şimdi, Sayın Temurci de bahsetti "Ayrı bir düzenlemeyle olmasını sağlıklı buluyorum." dedi. Şimdi, mevcut kanuna göre Gider Vergileri Kanunu'na bir ek madde eklenerek mi yapılacak? Bankacılıkta olduğu gibi BSMV mi tahakkuk ettirilecek, ona benzer, banka ve sigorta muamele vergisi gibi? Onun oranı, tabii, yüzde 5 yüksek. Buna benzer bir işlem vergisi alınacaksa bu işlem vergisinin bindelikli oranlarda olacağını ben düşünüyorum, tahmin ediyorum. Olacak mı, Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri burada, bu konuda bir hazırlık var mı? Bize bir açıklama yapılırsa sevinirim.
Aynı zamanda da menkul sermaye iradı gibi düşünülerek Gelir Vergisi Kanunu'nun 75'inci maddesindeki tevkifata tabi tutulacak mı yani gelir vergisi stopajı uygulanacak mı? En azından oran sıfır olarak belirlenebilir piyasadaki kaçaklar, kaçışlar olmasın diye ama yurt dışından gelen yatırımcıların en azından bu kazandıkları paraları yurt dışına transfer etmeleri durumunda beyanname vermeleri sağlanabilir ve bir disiplin sağlanmış olur. Bu açıdan da gelir vergisi açısından da kaybımızın önlenmiş olacağını düşünüyorum.
Yine, tabii, çok konu var ama maddeler üstünde de söz alacağım için şimdilik bunları ifade etmek istedim.
Teşekkür ediyorum, sağ olun.