Komisyon Adı | : | (10/983,984,985,986,987,988) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | AFAD Başkanı Okay Memiş ve Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar'ın, AFAD'ın görev ve yetkileri ve Erzincan'ın İliç ilçesindeki altın madeninde meydana gelen kaza sonrasında AFAD tarafından yapılan çalışmalar hakkında sunumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 06 .05.2024 |
OĞUZ ÜÇÜNCÜ (İstanbul) - Değerli Başkanım, AFAD'ın Değerli Başkanı ve kıymetli heyeti; hepinize hoş geldiniz diyorum.
Özellikle, AFAD'la ilgili çalışmalara ben de teşekkür etmek istiyorum şüphesiz ama doğrusunu söylemek gerekiyorsa biz normal şartlarda tedbirlerimizi sağlam aldığımız zaman, en az görmek istediğimiz kurumların başında AFAD'ın gelmesi gerektiğinin de altını kalın kalın çizmek istiyorum. Dolayısıyla biraz önceki söylediklerinizden hareketle, Başkanım, bir saat kırk yedi dakika sonra AFAD'ın Erzincan ekibi oraya intikal ediyor. Şöyle bir cümle kurduğunuz: "Orada bir panik havası var."
Şimdi, benim sorum şu: AFAD, ÇED'le ilgili, oradaki kapasite artırımıyla ilgili "olumlu" görüş bildiriyor. Bilmemekle birlikte, ben şöyle tahmin ediyorum: Özellikle, oranın acil durum eylem planının onaylandığına dair bir varsayımda bulunuyorum. Acil durum eylem planı onaylanmıştır. Arkadaşlar paniğe kapılmadan -zaten mesele o yani paniğe kapılmamak- kimin hangi aşamada ne yapması gerektiğini mutlaka bir yere sunmuşlardır. Siz o alana intikal ettiğinizde, Anagold'un kendi evraklarında şöyle bilgiler geçiyor: "Acil durumla ilgili 3 atanmış personel var, 86 tane eğitimli çalışan var. Bu 86 kişiden 20 kişi sürekli alanda bulunuyor." Yani bir acil durum söz konusu olduğunda aslında neyin devreye girmesi gerektiğini belirten bir prosedür söz konusu olması lazım. Siz oraya intikal ettiğinizde, Erzincan'daki kardeşlerimiz intikal ettiğinde bu prosedür işliyor muydu? Hadi işlemiyordu diyelim, AFAD'ın mutlaka madenlerle ilgili muadil acil durum müdahale planı vardır, o prosedür işledi mi yani siz müdahale ettikten sonra?
Biraz önce ölçümlerle ilgili de soru soruldu. Ben özellikle Deniz Vekilimizin de müdahalesinin boşa gitmemesi için şunu söylemek istiyorum sadece, yazılı bir cevabınızı beklemeden: Sizin sahadaki ölçümlerinizde kritik eşiği geçmiş olan ölçümleriniz oldu mu? Yani "Artık, alandan çekilin." ya da "Özel tedbirler alın, özel giysi giyin, özel maske takın." denilen ölçümleriniz söz konusu oldu mu? Zira biz burada birkaç gündür "Suya, havaya, yere hiçbir şey karışmadı." diye bilgi alıyoruz. Sizin de bu manada yaklaşımlarınızın çok sevindirici bir şekilde gerçekçi olduğunu, acımasız olduğunu görüyoruz. Özellikle yığın liç yüksekliğiyle ilgili ve oradaki solüsyonun toprağı doyurma meselesiyle ilgili de bazı saptamalarınız oldu yani dolayısıyla siz ölçümlerinizde böyle bir kritik eşiği geçtiğini saptadınız mı?
Yine, son olarak sormak istediğim, jeoradarla ilgili... Jeoradarla ilgili biraz önce burada da afet öncesi yani kaza öncesi görüntüleri de paylaştınız. Şimdi, bu bilgiler benim bildiğim kadarıyla sadece şirkette mevcuttu, bizde öyle bilgi yoktu, şirketin bilgileri bizimle paylaşıldı.
AFAD BAŞKANI OKAY MEMİŞ - Tam anlayamadık, bir daha söyler misiniz?
OĞUZ ÜÇÜNCÜ (İstanbul) - Bu jeoradarla ilgili şirketin sizinle paylaştığı bilgileri siz bizimle burada paylaşmış oldunuz.
AFAD BAŞKANI OKAY MEMİŞ - Evet.
OĞUZ ÜÇÜNCÜ (İstanbul) - Afet öncesi bu bilgiler sizde mevcut değildi, hiç kimsede yoktu çünkü.
AFAD BAŞKANI OKAY MEMİŞ - Evet.
OĞUZ ÜÇÜNCÜ (İstanbul) - Dolayısıyla bu faydadan hareketle acaba bu ve buna benzer yığın liçle çalışan maden ocaklarının jeoradarla gözetilmesiyle ilgili... İşte, depremde en büyük hayal ettiğimiz şey ne? Tahmin edebilmek. Jeoradarda da en sevdiğimiz şey tahmin edebiliyorsunuz. Çünkü kasım ayında hareketlilik başlamış, kasım ayında başlamış olan hareketliliğin AFAD ya da herhangi bir ihtisas kurumu tarafından saptanması mutlaka bir prosedüre vesile olur diyorum. Dolayısıyla bu jeoradar bilgilerinin bir yerde toplanması, bütün sahalarda kapsamlı, 360 derece bir gözetimle ilgili bir talebiniz olur mu, olacak mı? Zira benzer bir şekilde liç madenciliği yapan 10 tane başka yer de var, başka tehlikeleri bertaraf etmek de bu Komisyonun görevlerinden biri.
Dolayısıyla, özellikle çalışmalarınıza teşekkür ederken ben bundan sonraki süreçte yani bir daha aynı şeyleri yaşamamak üzere sizin de bu değerli tecrübelerinizi tavsiyelere biz de Komisyon olarak dönüştüreceğiz. Bu tavsiyeleriniz içerisinde kapsamlı jeoradar gözetimi var mı ve bununla birlikte acil eylem planlarını diğer 10 liç madeninde gözden geçirdiniz mi, tatbikatlar yapılıyor mu? Ki şirket bilgilendirmesinde tatbikat yaptığını, hatta Kaymakamlıkla birlikte çalışıp "Size yardım lazımsa biz çok iyi eğitilmiş bir ekibiz, Kaymakamlığa biz destekte bulunabiliriz." diye bir de protokol imzalamış. Dolayısıyla ben o şirketi o denli hazırlıklı bulmadım. Siz, diğer şirketlerle ilgili tekrar acil eylem planlarını gözden geçirmek, tatbikatlar yapmak noktasında bir çalışma yapmayı düşünüyor musunuz diye bir merakım var.
Teşekkür ediyorum, sağ olun.