Komisyon Adı | : | (10/983,984,985,986,987,988) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | DSİ Genel Müdürü Mehmet Akif Balta ve DSİ Genel Müdür Yardımcısı Cengiz Han Kılıçaslan'ın, Erzincan'ın İliç ilçesindeki altın madeninde meydana gelen kaza sonrasında DSİ Genel Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar hakkında sunumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 06 .05.2024 |
MUSTAFA SARIGÜL (Erzincan) - Sayın Başkanım, bugün, Türkiye Cumhuriyeti'mizin gerçekten en önemli kurumunu izliyoruz; en önemli kurumlarının başında Devlet Su İşleri gelir. Devlet Su İşleri, Devlet Planlama, Karayolları Türkiye Cumhuriyeti devletimizin hafızasıdır ve son derece de değerlidir.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün özellikle tarıma verdiği katkıları yerinde görüyorum. Türkiye'nin her noktasında Devlet Su İşlerinin çalışmalarını görüyorum, bölge müdürlüklerinin çalışmalarını görüyorum. Burada da tabii, bugün, bir başka boyuttayız. Sayın Genel Müdürümüz, Genel Müdür Yardımcımız, Daire Başkanımız -gerçekten olayın başından beri İliç'te ben kendilerini gördüm- olay olur olmaz, derhâl Devlet Su İşleri müdahalesini yaptı.
Tabii, bir Erzincanlı olarak biz 2 milletvekili başka duygulardayız. Kolay bir olay değil, keşke olmasaydı ama 9 canımız gerçekten, o anda, siyanürlü toprak altında kaldı; bunu söylemek son derece zor. 4 evladımıza ulaşıldı, 5 evladımız için de çalışmalar yoğun olarak devam ediyor.
Komisyon Başkanımız, milletvekili arkadaşlarımız bütün sorularını gelen yetkililere yöneltiyorlar, gelen Bakanlık yetkililerimizin verdiği bilgi doğrultusunda çok önemli bir raporun ortaya çıkacağına ben inanıyorum. Resul Bey'in sorduğu sorular son derece değerli sorular.
Sayın Genel Müdürüm, Genel Müdür Yardımcımız, ilk defa, yirmi iki sene sonra bütün siyasi partilerin ortak görüşüyle böyle bir Komisyon kuruldu. Bu Komisyonun tek amacı var: Doğayı korumak, çevreyi korumak ve buna benzer olacak olan felaketleri öncesinde önleyebilmek. İzin verirseniz, bu noktada, birkaç tane konuda hem Komisyonumuzun aydınlanması, zabıtlara geçmesi ve tarihe not düşmek açısından... Suyla temas eden bir siyanürlü topraktan bahsediyoruz. Liç malzemesinin 7 milyon metreküp olduğundan bahsediyoruz ama 2 numaraya gelene kadar yani yaptığınız o şeyin önüne gelene kadar acaba o diğer topraklardan sızma yer altına oluyor mu olmuyor mu; buna biraz bakmamız lazım. Yani biz önde tutuyoruz ama yağmur yağıyor, yağmur yağdıktan sonra acaba 7 numaraya gelene kadar altlarına bir şey sermiyoruz, altlarına bir şey yapmıyoruz. 7 milyon metreküplük bir akıntı oraya gelene kadar önünü tutuyoruz ama diğer topraklar acaba yer altına ulaşıyor mu ulaşmıyor mu? Yer altına ulaşıyorsa... Burada büyük bir felaketten bahsediyoruz.
Atık havuzu; buharlar var, onun üzerinde yoğun olarak duruyorum ama yeteri kadar da tatmin edici cevap alamadım. Atık havuzunda yazın 40 derece sıcaklıkta o buhar yukarıya çıktığı zaman, bulutlara karışıp sonra tekrar kaç kilometre yağmur olarak toprakla buluşuyor, bu sorunun cevabını bulmaya çalışıyorum.
Su izleme konusunda, laboratuvarlar konusunda, aldığımız su numuneleriyle ilgili olarak acaba 50 kilometre, 60 kilometre uzaklıkta birkaç noktadan da bu suyu alıp da suların doğru olup olmadığına yani olumlu olup olmadığına bakabiliyor muyuz?
Su havzalarını korumak, yer altı sularımızı korumak hepimizin görevi. Su havzalarını korumak, yer altı sularını korumak bizim için gerçekten millî bir görevdir. DSİ olarak diğer madenleri de mutlaka incelememiz gerekiyor ki buradaki amacımız, önleyici madencilik yapmak, olay olmamasını sağlamak. Olay olduktan sonra gerçekten bütün kamu kurum ve kuruluşları orada ama şimdiden Niğde'de mi, başka bir yerde mi 9 tane noktada aynı şekilde çalışma var; Sayın Genel Müdürüm, onlara da mutlaka bakmak lazım diye düşünüyorum.
Siyanür, su ve hava kirliliğinin sebebiyet verdiği...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
MUSTAFA SARIGÜL (Erzincan) - Şimdi, barajdaki atık su kapasitesi ve riski ne kadar tehlike, ne kadar risk içeriyor ona bakmamız lazım. Şimdi, bu atık su barajına ben bakıyorum, dolu bir baraj. Tamam, oradan üretim yapılıyor. Yarın o baraj dolduğu zaman diğerleri ne olacak ve oradaki atık su ne kadar kalacak? Bakın, burada uzmanlarımız var, uzman milletvekillerimiz var; bunlar son derece önemli. Ben bu Komisyonda Erzincanlı olma hasebiyle bulunuyorum, ben bu konuşmaları yaparken de çok değerli milletvekillerimiz var, jeoloji mühendisleri var onların sahasına girmek kesinlikle istemiyorum ama şunu biliyorum: Devlet Su İşleri gerçekten ülkemizin en önemli kuruluşlarının başında geliyor. Lütfen bu sorularımızı yanlış anlamayın, bu sorularımızın amacı tamamen Devlet Su İşlerimizin daha iyi, daha verimli çalışmasını sağlamak; gerekiyorsa Devlet Su İşlerimizin olanaklarını, imkânlarını yasayla artırabilmek ve bu olaylar olmadan, inşallah bunların çözümlerini bulabilmek.
Karayolları gibi, Köy Hizmetleri gibi önemli kuruluşlarımız vardı; keşke Karayolları daha da aktif olsa, Köy Hizmetleri kapatılmasaydı da daha iyi bir noktada olsaydı ama benim milletvekili olduğum dönemde, geçmiş yıllarda DSİ en üst noktadaydı, gene ben DSİ'nin en üst noktada olmasını arzu ediyorum. DSİ'nin kurum olarak yıpratılmasını asla arzu etmem ama DSİ'nin bu olanakları alması için de DSİ'ye kanun teklif gerekiyorsa, gerekiyorsa Komisyondan bunu da almalıyız ve DSİ yer altı sularımızı, çevremizi ve doğamızı koruyabilmeli.
Son sorum Sayın Genel Müdürümüze Komisyonumuz izin verirse: Erzincan'da İliç bölgesinde su kirliliği var mı? Benim hemşehrilerim bu suları rahatlıkla içebilecek mi?
Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.