KOMİSYON KONUŞMASI

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Teşekkür ediyorum, Sayın Başkanım.

Bu madde 2020 yılında burada tümüyle değiştirilmişti. Yaklaşık dört yıl sonra yeniden değişmesi öngörülen bu düzenleme, maalesef, iktidarınızın finansman, enerji ve ekonomi politikasındaki fiyatlama öngörüsünde ne kadar hatalı olduğunun kanıtıdır. Şöyle: Mesela, YEKDEM desteklemelerini 2021 öncesinde -bunu daha önce de gösterdim- nükleer santrale verilen garantiyle karşılaştırdığımızda o kadar düştü ki yani şimdi tekrar TL eridiği için bu işi şirketler yapamayacak. O yüzden, dolara dönmemiz lazım. Bu yarışmaların ortadan kaldırılması amaçlanıyor. Bu düzenlemeyi yaptığımızda dolar 6,40 lirayken bugün 30,25. Covid-19 süreciyle tırmanan hatalı kur ve faiz politikası, iklim değişikliğini önceleyen bir enerji ve sanayileşme politikası izlenememesi, enerji sektöründeki büyük hatalar ve yasal çerçevenin sektörde uzun vadeli öngörüyle oturtulmaması, adil bir rekabet ve fiyat teşvik mekanizmasının kurulmaması, ülkemizin yenilenebilir enerji alanında büyük potansiyelinin yeterince değerlendirilmemesine neden olmuştur.

2020 yılında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Plan ve Bütçe Komisyonunda bu maddeye ilişkin şerhimizde, şimdi de bu teklifle yeniden değiştirilen maddeyi, taban fiyat uygulamasının yasal sınırlamaya tabi olmaksızın bu biçimiyle değiştirilmesi, idareye geniş takdir yetkisi vererek hukuk devleti ilkesine, hukukun belirliliği ve öngörülebilirliği ilkesine aykırı içerik taşıdığı ve Anayasa'nın 2'nci maddesine, yasama yetkisinin devredilemezliği ilkesini düzenleyen 7'nci maddesine ve rekabetin korunmasını düzenleyen 167'nci maddesindeki düzenlemelere aykırı bulmuştuk. 2020'de de sorun içeren değişiklikle, yenilenebilir enerji yatırımları için alım fiyat garantileri döviz cinsi yerine artık TL cinsinden belirlenmeye başlamıştı ancak 2020'deki değişiklikten önce ihalelerde uygulanan taban fiyatlar kanuna ekli cetvellerdeki sınırlara göre hesaplanırken 2020'de getirilen düzenlemeyle beraber artık herhangi bir sınırlama olmamış ve hem taban fiyatların hem de ihalelerde oluşan fiyatların güncellenmesi takdiri Bakanlığa ait olmuştur.

2020'de bu nedenle eleştirdiğimiz düzenleme, YEKA yarışmaları kapsamındaki taban fiyatın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 5346 sayılı Kanun'un ekinde yer alan 1 ve 2 sayılı cetvellerdeki fiyatlardan bağımsız olarak Türk lirası olarak belirlenmesini içermiş, 5346 sayılı Kanun'un ekli 1 ve 2 sayılı cetvellerine bağlı kalınarak belirlenen YEKA tesisleri için hesaplanan taban fiyat uygulaması değiştirilmişti. 2020 değişikliğine kadar her bir yenilenebilir enerji kaynak alanı için kanuna ekli 1 ve 2 sayılı cetvellere göre Bakanlık tarafından belirlenecek taban fiyatı üzerinden teklif edilecek en düşük fiyat, o yenilenebilir enerji kaynak alanı için yarışma şartlarında belirlenecek süre boyunca uygulanmaktayken 2020 yılında değiştirilen kanunda bu maddenin ikinci fıkrasına eklenen hükümle, yenilenebilir enerji kaynak alanları için yapılacak yarışmalar artık kanundaki ekli cetvellere bağlı kalınmadan, Bakanlığın TL üzerinden belirleyeceği taban fiyat uygulaması üzerinden gerçekleşmeye başlamıştır. İhalede TL bazındaki bu taban fiyata göre oluşacak en düşük fiyat, yenilenebilir enerji kaynakları destekleme mekanizması kapsamında yarışma şartlarında belirlenecek süre boyunca geçerli sayılmış, fiyatın değişmeyeceği varsayılmıştır. Bakanlık, 2020 yılından beri bu taban fiyatı belirlerken artık mevzuatta geçen ekli cetvellere bağlı kalmamıştır. Yeni teklif ise 2020'de getirdiği TL cinsinden taban fiyat şartını kanundan çıkartıp herhangi bir yasal sınır olmaksızın Bakanlığı geniş takdirle donatmakta; bunun gerekçesini ise hatalı politikalar yerine yarışmalarda oluşan düşük fiyata, artan maliyetlere, atıl projelere, günün değişen koşullarına hızlı uyum sağlanarak yatırımları geciktiren unsurların bertaraf edilmesine bağlamaktadır. Bu nedenlerle bu maddenin teklif metninden çıkarılmasını teklif ediyoruz.