CEVDET AKAY (Karabük) - Teşekkürler Başkanım.

Sayın Başkanım, Değerli Komisyon üyeleri, Sayın Bakanım, çok kıymetli bürokratlar, değerli basın mensupları; ben de hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Bakanlığımız bütçesinin hayırlı olmasını diliyorum Sayın Bakanım.

Şimdi, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının bütçesine baktığımız zaman genel bütçe içerisinde 369 milyarlık bir rakamla yaklaşık yüzde 3,32'sine tekabül ediyor Sayın Bakanım, önemli bir Bakanlık. Kendi bütçeniz içerisinde alt dağılıma baktığımız zaman da burada demir yolu ulaşımı yaklaşık 90 milyarlık bir rakamla bütçenin yüzde 24'üne tekabül ediyor, yüzde 24,64'ünü almış. Demir yolu ağları hakikaten önemli bir şey ama burada ilginç olan program dışı giderlerin 261 milyarlık bir rakama ulaşmış olması. Şimdiye kadar gelen Bakanlıklar arasında program dışı giderlerin en yüksek olduğu bir bütçeyle karşı karşıyayız yani ilk üç içerisinde diyebilirim, yüzde 70'lik bir oran, bu çok yüksek bir oran. Genelde programa bağlı giderlerin uygulamada olması, harcamaların o şekliyle yapılması tercih edilendir; program dışı giderlerin de genelde büyük bir bölümünün, tamamına yakın kısmının hazine yardımı şekliyle olduğunu görüyoruz. Burada daha esnek bir kullanım olduğu için nasıl bütçe dışı, bütçe içi fonlarda tenkitler oluyorsa mevcut bütçe içerisinde de her bakanlıkta da bu tenkidimizi yapıyoruz, bir sonraki bütçede bunlara da riayet edilmesini umuyoruz.

Ormanlar ve doğanın korunmasıyla ilgili 2022'de hiçbir ödenek ayrılmadığı hâlde 7 milyonluk bir harcama olmuş, 2023 ve 2024'te ödenek de konulmamış. Yani ormanlar ve doğanın korunmasıyla ilgili ödenek bütçe teklifinde olacaksa bu faydalı bir şey ama 2022'de harcama olduğu hâlde 2023 ve 2024'te ödenek yok.

Tarım ve turizmin geliştirilmesiyle ilgili de çok az pay ayırmışsınız. Cari transferler yine yüzde 31'ine tekabül ediyor. Burada da sermaye giderleri ve sermaye transferlerine baktığımız zaman yani yatırım harcamaları 248 milyarlık bir tutar, bütçenin aşağı yukarı yüzde 64'ünü burada oluşturan rakam da yine baktığımızda tamamına yakını özellikle hazine yardımı şeklinde yapılan yardımlar. Bu 248 milyar içerisinde merak ettiğimiz bir konu şu var Sayın Bakanım: Buradan hazine kefaleti veya garantisi -bu bütçeye yani bu programdaki bu gider dışında- kapsamında yani veya dış proje kapsamında Ulaştırma Bakanlığına iş yapan firmalara bir kredi kullandırımı var mı? Varsa bu tutar ne kadar? Bu kullanımla alakalı şu andaki projeler nedir? Bunu buradan özellikle sormak istedik çünkü Ulaştırma Bakanlığı büyük bir Bakanlık özellikle altyapı yatırımlarında da muazzam yatırımları var, büyüklükleri var. Buradaki yatırım harcamaları dışında başkaca bir dış kredi veya kaynak aktarımı var mı? Örneğin, mesela, Maliye Bakanlığının verdiği avans taahhütlü yatırım kredileri var biliyorsunuz, oradan kullanımlar var mı firmalarınıza? Hangi firmalara kullandırım olmuş? Tamamlama oranları ne kadardır? Bu konuyla ilgili de bilgi verirseniz sevinirim.

Dış proje kredileri gerçekten önemli. Bu bağlamda, dış proje kredilerine baktığımız zaman da 2024 yılı için 4 milyar 399 milyon dış proje kredisi bütçede teklif edilmiş. Az önce sormuştum, bu dış proje kredileri nerelere kullanılıyor? Şu ana kadar, 2022 yılı veya 2023 yılı Haziran sonu itibarıyla buradan ne kadar bir kullanım oldu, hangi firmalara kullandırıldı? Bunları da ayrıca buradan sormuş olalım. Yine, cari transferler büyük bir bölümü teşkil ediyor. Sermaye giderlerinin önemli bir kısmı da gayrimenkul sermaye üretim giderleri; yaklaşık 90 milyar 441 milyonu bu, sermaye transferleri de 154 milyar, bu da hazine yardımı şeklinde olmuş. Az önce belirttiğim gibi, kontrolü zor olan, takibi zor olan bir yapı, bütçe disiplini açısından programa dayalı ödemelerin yapılmasını bir daha vurgulamış olalım.

Şimdi. hazine garantili imkân ve dış borcun ikraz limiti ile borç üstlenim taahhütleriyle ilgili bir kalemimiz var Sayın Bakanım Bütçe Kanunu'nun 12'nci maddesinde. Bu da yap-işlet-devret modeli ve KÖİ projeleriyle ilgili olarak genelde yaklaşık borç garantileriyle ilgili, hazine garantileriyle ilgili 9 milyar dolar bir limit tanımış bütçe. Yine, KÖİ ve yap-işlet-devlet projelerinde kullandırılmak üzere 1,5 milyar bir üstlenim var, taahhüt var Maliye Bakanlığı tarafından, bir de bütçe büyüklüğünün yüzde 3'ü kadar yani 300 milyar TL'nin üzerinde bir rakam var. Bu krediler toplam dolar cinsinden TL'ye döndüğümüz zaman yani bütçe büyüklüğüne baktığımız zaman çok ciddi rakamlar. Bunların da genelde Ulaştırma Bakanlığı bünyesindeki firmalara kullandırıldığını gördüm incelediğim zaman. Bu konuyla ilgili de önümüzdeki dönemde hangi projelere kullandırıldığı, hangi firmalara kullandırıldığı, ne kadar kullandırıldığı konusunda da sizden bilgi istiyoruz; bizimle paylaşırsanız memnun oluruz.

Yine, On Birinci Kalkınma Planı'nda baktığımız zaman -Filyos Limanı'nı az önce siz de vurguladınız- Adapazarı ve İzmit bölgesi bağlantı yolları, Filyos-Çaycuma bağlantı yolları, Karasu-Akçakoca bağlantı yolları burada dile getirilmiş fakat Filyos Limanı'yla beraber -Karabük milletvekiliyim ben- bölgemizde bu yolun Karabük bağlantısı, orandan Ankara bağlantısı da çok önem arz ediyor çünkü o bölgelerde de organize sanayi bölgesi yatırımları var. Mesela, Eskipazar'da temelleri atılan Karabük Organize Sanayi Bölgesi var, Yenice'de orman ürünleriyle ilgili ihtisas organize sanayi bölgesi talebimiz var, Eflani'de mermerle ilgili. Bu yolun da tamamlanması çok çok önemli çünkü mevcut ulaşım bu gelişmeyle beraber yeterli olmayacak. Orada, gidiş dönüş duble yol talebimizi de buradan ayrıca size ifade etmiş olalım.

Yine, On Birinci Kalkınma Planı'nı incelediğimiz zaman, baktığımız zaman Sayın Bakanım, 16 yaş üstü makine parkınızın yüzde 32'ye tekabül ettiğini görüyoruz; bu ciddi bir rakam. Yani önümüzdeki dönem içerisinde 13.795 adetlik bir makine parkı içerisinde yenileme yapmanız gereken bir sorunla karşı karşıyasınız. Burada, baktığımız zaman -bütçenizde planda olmasına rağmen- bu konuyla ilgili detay bir şey ben göremedim. Menkul kıymetler yatırımları içerisindeki rakama baktığımız zaman bunun da planlanmasının bunun da sadece bütçe içinden değil gelişen finans tekniklerinin de kullanarak finanse edilmesini ve makine parkının gençleştirilmesinin önem arz ettiği de burada ifade edeyim.

Ben bölgemle ilgili sorunlara da hızlı bir şekilde değinmek istiyorum. Karabük ilimizin yol ağı Avrupa'yı Karadeniz'e bağlayan çok önemli bir yol fakat gerekli yatırımları almamış, gerekli yatırımları bekliyoruz Sayın Bakanım. Yirmi iki yıldır, aşağı yukarı yapılmak istenen yerler var ama otoban ve çevre yoluyla ilgili yetersiz. Özellikle buradan, Ankara'dan, Karabük'ten, Gerede mevkisinden sonra kar yağdığı zaman 2 gidiş 2 dönüş yol çok yetersiz kalıyor; genişletilmesi ve Karabük-Bartın yolu arasının da düzeltilmesi gerekiyor. Sadece sorun bu şehirler arası yollarla ilgili değil, Karabük ilimizin şehir içi, köyleriyle ilgili de sorunları var. Resmî verilere göre Karabük ilimizin 2.980 kilometre olan yol ağı var; bunun 1.639 kilometresi stabilize, 561 kilometresi sıcak asfalt, 506 kilometresi sathi kaplama yol. Şu bizim ilimiz Sayın Bakanım, bu harita mutlaka sizde var; şu da az önce ifade ettiğim yatırımlarla ilgili dağılım. Bu manada hakikaten bu bölgede yapılması gereken çok işler var. Bir de heyelan bölgesiyiz, en son hazirandaki sel felaketinden sonra da yollarımızda göçmeler oldu. Burası Keltepe Kayak Merkezi. Kayalar-Düzçam-Sipahiler köyleri grup yolu göçmüş vaziyette, hâlen bir tadilat yapılmadı; Valiliğin ve İl Özel İdaresinin bütçesiyle de bunun yapılması mümkün değil Sayın Bakanım, bu konuda ödenek aktarımını sizden talep ediyoruz. Burası gerçekten turizm açısından da köy grup yolları açısından da önemli bir yol.

Yine, turizmde çok önemli olan Şeker Kanyonu var. Sel felaketinden sonra yolun durumu da budur. Burayla ilgili ciddi çalışmalar yapılıyor. Sayın Valimize ben teşekkür ediyorum, çok yakından ilgileniyor fakat bütçe gerektiği şekliyle değil, gerçekten büyük bir bütçe gerekiyor. Alternatif bir yatırım planı çerçevesinde, çelik konstrüksiyon köprü dâhil olacak şekilde -Karayolları Genel Müdürlüğünden de bir cevap bekleniyor- buraya önemli bir bütçe ayırmanız lazım; önemli bir sorun. Şeker Kanyonu diye geçen mevki, yol hâlen bu şekilde Sayın Bakanım; bunu da buradan ifade etmiş olayım.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Lütfen tamamlayalım.

CEVDET AKAY (Karabük) - Yine, buradaki demir yolu ulaşımının da geliştirilmesi... Çok eski bir yoldur; Zonguldak maden ocaklarından başlayıp Karabük'e, Karabük'ten de Çankırı üzerinden Ankara'ya kadar giden bir yol. Çok tarihî bir yol, nostaljik bir yol köprüleriyle, nehirleriyle, tünelleriyle. Turizm açısından da burada Kültür ve Turizm Bakanlığımızın bir projesi var ama Ulaştırma Bakanlığı burada "Karabük ekspres hattı" söylemleri dile getirildiği hâlde uygulamaya geçirmedi. Bu konuda da sizden yardım talep ediyoruz. Halkımızın ve yöremizin sorunlarıyla ilgili de bilgileri aktarmış oldum.

Teşekkür ediyorum.

Görevinizde başarılar diliyorum.

Sağ olun.