Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/276) ve 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/274) ile Sayıştay tezkereleri a) Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 22 .11.2023 |
ORHAN ERDEM (Konya) - Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.
Çok Değerli Komisyon üyeleri, Sayın Bakanım, Değerli Bakan Yardımcıları ve bürokratlar; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Tabii, birçok konuşma, sunum oldu.
(Uğultular)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Arkadaşlar, bir uğultu var salonda, uğultuyu keselim lütfen.
ORHAN ERDEM (Konya) - Daha iyisini arıyoruz, Bakanlığın yaptığı hizmetler olarak çok daha iyilerini arzu etmemizden daha doğal bir şey de yok. Ama tabii, geçmişi de hatırlatmak gerekiyor. AK PARTİ'nin siyasi hayatı "İnsanı yaşat ki devlet yaşasın" söylemiyle başladı ve dertli bir lider vardı başında. Hazreti Mevlâna der ki: "Derdi olanın rengi sarıdır." Evet, dertli bir lider, gelir gelmez bu alanda çok önemli işlere onay verdi ve yapılmasını sağladı.
Şöyle bir baktım, AK PARTİ 2002'de geldiğinde ilk kez bir partide Özürlüler Koordinasyon Merkezi vardı, sonra kanunla -engellilere döndükten sonra- adını Engelliler Koordinasyon Merkezi'ne çevirdik. İlk Başkanı da görme engelli Sayın Lokman Ayva'ydı, daha sonra da Başkanlığını dört yıl ben yaptım. Gururla o dönemi yaşamış, biri olarak neler yapıldığını çok yakinen biliyorum. Bir kere, konuşmacılarımızdan söyleyenler de oldu; 2005 yılı engellilerin hayata tutunmaları, sosyal yardımlar ve bu alandaki her konuda bir milattır. Örneğin, daha önce SSK ve BAĞ-KUR ayrımından dolayı engelli çocuklar rehabilitasyon merkezlerine gidemezdi. Bu kanundan sonra ve daha sonra da kurumlar birleştirilerek bütün engelli çocukların rehabilitasyon merkezlerine gidişi sağlandı ve ücretlerini de devlet ödemeye başladı. Yine, özel sektördeki engelli istihdam oranı çok düşüktü, yüzde 3 engelli çalıştırma zorunluluğu da bu dönemlerde çıktı. Tabii, şöyle bir bakın, seksen yılda engelli olarak istihdama aldığınız 5.700 kişi, son yirmi yılda bunun 60 bin daha üzerine ilave yapmışsınız, hani hassasiyeti ve derdi burada görmekteyiz.
Evde veya hastanede eğitim imkânından evde hasta bakımına kadar Avrupa'da, gelişmiş ülkelerde bile olmayan birçok hizmet hep bu dönemde geldi. Engellilerin yaşamını kolaylaştırmak için ücretsiz yolculuk imkânları, indirimli yolculuk imkânları, GSM'de ve diğer internet hizmetlerindeki ayrıcalıklar; bunların hepsi imkânlar ölçüsünde sağlandı. Tabii, bunları sağlamak için -Ayşe Hanım bir kısmını dedi ama- yine çok önemli bir şey yapılmıştı. 2010 yılında Anayasa 10'uncu maddeye konulan bir değişiklik var. Bu değişiklikle "Kadınlara dönük alınacak tedbirler konusunda eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz." ifadesi girdi. Yine, ek fıkrada, devamında "Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz." maddesi de böylece bu konuda hizmet yapmak adına önemli bir açılım oldu. Arkasından da engellilerimize, yaşlılarımıza, kadınlarımıza, çocuklarımıza dönük yeni alanlar açılmış oldu.
Yine, bu süreç içinde yüzde 40 ve daha fazla engeli bulunan engellilerimize yaş şartı aranmaksızın erken emeklilik hakkı getirildi. Ağır engeli bulunan vatandaşlarımıza beş yıl erken emekli olma imkânı tanındı, ağır engelli çocukları veya baktıkları yakınlarından dolayı. Özel mesai hakkı getirildi engellilere; gece nöbeti, vardiya gibi konular kaldırıldığı gibi iklim şartlarının olumsuzluklarında yine onlara farklı davranış imkânları verildi.
Engelli ve yaşlı bakım hizmeti kapsamında engelli bakım ve rehabilitasyon merkezleri... Bunu ben çok önemsiyorum çünkü evinde bakamadığı ağır zihinsel engelli çocukların, yetişkinlerin zincirlere bağlandığı günleri unutmadık, imkânsızlıklar aileleri bu sıkıntıya sürüklemişti. Elhamdülillah, şimdi, devletimiz 30 bine yakın engelliye ya kendi imkânlarıyla kurumlarında veya özel bakım merkezlerinde denetleyerek bu hizmeti veriyor. Bu hepimiz için çok önemli bir şey. Engelli evlatları olan ki ağır bakımda olanların durumunu yaşayanlar daha iyi bilir. Ben de ara ara dolaşıyorum, hatta Sayın Bakanımızın Konya Akşehir'deki bir programında -sağ olsun bizleri şereflendirdi- oradaki bakım merkezini gezdiğimizde 3 aylık, 5 aylık, 1 yaşında çok ağır engelli bebeklere nasıl şefkatle bakıldığını gördük. Bunlar -işte, biraz önce de dediğim gibi- dertli bir Başkan ve onun ekibiyle olabilir, o bakımdan da Sayın Cumhurbaşkanımıza, bugüne kadar görev yapan tüm bakanlarımıza ve şu andaki Bakanımıza, tabii ki, minnetlerimizi ifade ediyoruz.
Yine, şehit yakınlarına ve gazilere bu dönemde Anayasa'nın 10'uncu maddesinin verdiği imkânları sonuna kadar da kullanarak çok önemli istihdam hakları, maaşlarındaki değişimler ve farklı imkânları sağlama fırsatı bulduk.
Değerli Başkanım, çok değerli milletvekilleri; tabii, "Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı" diye başlayan 2011'deki yolculuk şimdi isim değişikliğiyle devam ediyor. 2002'den 2011'lere kadar bir genel müdürlük, başkanlık seviyesinde yürüyen bu hizmetler 2011'den sonra bir araya toplanarak güçlü bir Bakanlık ve önemli bütçelere sahip bir Bakanlık hâline geldi. Biz burada sadece Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığını görüşsek de onun farklı alanlarla, birçok bakanlıkla etkileşimli bu hizmetleri yürüttüğünü de bilmemiz lazım. Millî Eğitimde de söylemiştim, bizim bakanlıklarımız sadece kendi bütçesini veriyor. Aslında bir alt bütçe olarak diğer bakanlıkların da alanına yaptığı hizmetlerin bütçesini söylesek gayrisafi yurt içi hasılasında ne kadar daha yükseldiğini göreceğiz çünkü sizin araçlarla alıp eğitimleri için okula götürdüğünüz çocuklara Millî Eğitim de farklı bir eğitim veriyor. Yine, şartlı eğitim yardımları sonuçta sizin Bakanlığınızın bünyesindeki şeyle yürüyor, Millî Eğitimle. KYK'de verilen karşılıksız burslar, hepsi ve sağlık hizmetlerinde de hiçbir ücret alınmadan verilen hizmetleri topladığımızda çok büyük bütçeler olduğunu görüyoruz.
Değerli Bakanım, sözlerimi bitirirken, Konya, tabii, bu konuda ilim olarak da gurur duyduğumuz çok önemli işler yapıyor. Konya Büyükşehir Belediyesi ve kurulan vakıfla Selçuklu Otizmli Bireyler Eğitim Vakfı...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Erdem, toparlayın lütfen, bir dakika ekliyorum.
ORHAN ERDEM (Konya) - Yine, Down Sendromlu Bireyler Vakfı Meram'da çok güzel hizmetler yapıyor sizlerin de desteğiyle. Ben Bakan Yardımcımıza, ilgili arkadaşlara dedim, bir projemiz de bekliyor, (YEBAV) Yaşlı ve Engelli Bakım Hizmetleri Merkezi, çok az bir bütçeyle birçok hayırseveri harekete geçirecek bir proje; bunu da hatırlatmak istiyorum.
Bizim için değerli bir Bakansınız; yurt dışında çok genç yaştaki Belediye Meclis Üyeliğiniz, Vekilliğiniz, Büyükelçiliğiniz, önemli deneyimlerle şimdi de önemli bir Bakanlıktasınız; size başarılar diliyorum, ekibinize başarılar diliyorum. Şimdiden 2024'te güzel hizmetlere vesile olacak bir bütçeyle hizmetler diliyorum.
Teşekkür ederim.