Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/276) ve 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/274) ile Sayıştay tezkereleri a) Dışişleri Bakanlığı b)Avrupa Birliği Başkanlığı c)Türk Akreditasyon Kurumu ç)Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı (Türkiye Ulusal Ajansı) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 20 .11.2023 |
CEYLAN AKÇA CUPOLO (Diyarbakır) - Teşekkür ederim.
Sayın Bakan, İran, Irak ve Suriye bazlı birkaç sorum olacak, o yüzden direkt olarak sorularıma gireceğim, vaktim çok kısıtlı.
İran nizami ordusunun askerî istihbaratının dış operasyonlar birimi yetkilisi Seyid Mehdi'nin Türkiye'de İran istihbaratı saha sorumlusu olarak görevlendirdiği Morteza Soltan Sanjari'nin İhsan Sağlam ve cumhuriyet savcısı Davut Yılmaz aracılığıyla burada bulunan rejim muhaliflerinin tespiti ve kaçırılması için belli girişimleri olduğuyla ilgili -biliyorsunuz, bölge adliyesi bununla ilgili kararı daha yeni onadı- İran'a diplomatik olarak nasıl notalar verdiniz, herhangi bir girişimde bulundunuz mu? İran Türkiye'den son beş yılda kaç kişinin iadesini talep etmiştir, bu iadeleri hangi suçlamalarla yapmıştır?
İngiltere'yle ilgili bir sorum var. Biliyorsunuz, IŞİD'in kamera yüzü olan 4 kişi vardı "Beatles" diyorlardı onlara. "Beatles" üyelerinden birisi Türkiye'de cezaevindeydi, bu kişinin İngiltere'ye iadesi ne zaman yapıldı? Türkiye'de ne kadar ceza yattı?
Irak'ta cezaevinde IŞİD veya El Kaide bağlantısı sebebiyle kaç Türkiye vatandaşı tutuklu ve hükümlü vardır, bunların cinsiyet ve yaş dağılımları nedir? 2017 yılından bu yana aileleri IŞİD'e katılmış kaç çocuk Türkiye'ye geri getirilmiştir, bunların yaş ve illere göre dağılımı nedir?
Türkiye'nin 2022 yılında Zaho'ya yaptığı hava saldırısında 9 kişi ölmüştü; Irak o dönem Türkiye'yi BM Güvenlik Konseyine şikâyet edeceğini bildirmişti, Türkiye'den resmî bir özür talep etmişti ve Türkiye'den derhâl askerî güçlerini çekmesini istemişti. BM'ye yapılmış bu başvuruyla ilgili son durum nedir? Askerî güçlerinizi ne zaman çekeceksiniz Irak'ın talebi üzerine?
17 Ağustos 2021 tarihinde Sincar'da bir hastane vurulmuştu -yine Türkiye'nin vurduğu bir hastane- en az 4 sivil öldürülmüştü. Orada Ezidi ve sivil olan Saado Elias da öldürülmüştü ve Saado'nun örgüt üyesi olduğu söylenmişti. Saado Elias'ın iadesi için Irak'la öncesinde herhangi bir temas oldu mu, onun suçunu kanıtlayan herhangi bir tespit oldu mu; bu tespite göre sınır ötesi bir operasyon yapıldı ve buna göre mi temaslar yapıldı?
16 Ağustos 2021 Saeed Hasan ve Isa Khoudeda "drone" saldırısında hayatlarını kaybetti. Bu kişiler hakkında öncesinde Irak makamlarıyla temaslarınız oldu mu?
Ağustos 2023'te 17 yaşındaki Riyam Ziad, babası okul müdürü Ziad Khedr ve arkadaşı Hassan Kashmoula "drone" saldırısında katledildiler ve araba yolculuğu yapıyorlardı, İran'a gidiyorlardı. Millî Savunma Bakanlığı hemen "Örgüt üyelerini öldürdüm." dedi, ardından ifadesini geri çekti. Bu kişilerle ilgili daha öncesinde Bakanlığınız aracılığıyla herhangi bir bilgi talebi yapıldı mı bunların kim olduğuna dair, tespitlerine dair?
Irak, Rusya, İngiltere ve ABD Türkiye'nin IŞİD petrolünü alıp sattığını iddia etmişti, bu ithama yönelik de herhangi bir inceleme yapıldı mı? BM'ye şikâyetler yapılacaktı, bunların son durumu nedir?
Suriye'yle ilgili... Suriye'de Türkiye'nin hâlihazırda işgalci güç olarak bulunduğu yerlerde 2018'den bu yana kaç kişi Türkiye'ye mahkûm olarak getirildi, savaş esiri olarak getirildi? Suriye Hükûmetiyle bu kişilerin iadesi hakkında herhangi bir temasta bulunuyor musunuz?
Suriye'yle bazı angajmanlarınızın olduğunu söylediniz, bu angajmanlar sonucu Suriye sizden çekilmenizi talep etti mi, ne zaman çekileceksiniz?
Al Hol, Roj ve diğer kamplarda IŞİD isnadıyla bulunan kaç Türkiye vatandaşı var, iadeleri için neler yapıyorsunuz?
Hevrin Khalaf'ın 12 Ekim 2019 tarihinde, Barış Pınarı'nın dördüncü gününde Türkiye'nin desteklediği güçlerce katledildiğini biliyoruz. Size buradan Hevrin Khalaf'ın otopsi raporunu okumak istiyorum; bunlar Türkiye'nin desteklediği güçlerdir, bu güçler Türkiye'nin desteğiyle oraya girmişlerdir: "Hevrin Khalaf başına sert bir nesneyle vurulmaya maruz kalmış ve kafatası kırığı oluşmuştur. Bir de sol bacak alt tarafı sert bir nesneyle vurulmaya maruz kalmıştır, bacakların arka yüzüne keskin bir objeyle vurulmuştur. Saçından çekilmiş, saç derisi yüzülmüştür. Cesedin ön sağ tarafından askerî silahtan kafasına kurşun sıkılmış, yüz kemikleri kırık dokularla dolu. Düştükten sonra yakın mesafeden sırtına 4 kurşun sıkılmıştır." Bunlar Türkiye'nin şu anda Ankara Altındağ'da, aynı zamanda Reyhanlı'da beslediği, Suriye Geçici Hükûmetinin de desteklediği kişilerin silahlı güçleri. Bunlar Hevrin Khalaf'ı katlettiler. Hevrin Khalaf'ın ölümüne dair bir inceleme yapıyor musunuz, desteklediğiniz güçleri ne tür yaptırımlara tabi tuttunuz; bunlarla ilgili son durum nedir?
Başlarken karşı taraftan bir kişi -AK PARTİ Grubundandı sanırım- sürekli not alıyordu "Rencide oluyoruz." diyordu -Orhan Bey'di sanırım- rencide olduğunu söylüyordu Kürtlerle ilgili beyanlarımıza. Rencide olmak istemiyorsanız işgal altındaki Afrin'de eğitim dili neden Arapça, Türkçe? Neden PTT var? Neden Urfa Valisi bir tarafmış gibi davranıyor?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
CEYLAN AKÇA CUPOLO (Diyarbakır) - Bir dakika daha istiyorum.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Buyurun.
CEYLAN AKÇA CUPOLO (Diyarbakır) - Serekaniye'de 25 bin Kürt öğrenci varken neden 6 Kürt'e düştü?
Aynı zamanda, diyorsunuz ki: "Biz bir şey söylediğimizde niye sizden ses çıkıyor?" IŞİD orayı kontrolü altında tutarken Tel Abyad'da Türkiye ihracat ediyordu. Ne ihracat ediyordu? Amonyum nitrat, patlayıcı. Bunlar Türkiye'nin kendi kaydında var. YPG oranın kontrolünü alınca sınır kapatıldı. Şimdi size soruyorum: Terör örgütü dediğimiz IŞİD, çeteler sınırdayken kılı kıpırdamayanların şimdi mi kılı kıpırdıyor ve güvenlik kaygıları şimdi mi oluşuyor?
Teşekkür ediyorum.